چکیده:براساس آیۀ (30) سوره بقره وقتی خداوند انسان را برای جانشینی خود بر روی زمین به فرشته ها معرفی میکند فرشتهها به خداوند عرض میکنند برای چه انسان؟
مافرشتهها خودمان شما راپرستش میکنیم ومقدس میشماریم دیگر چه نیازی به انسان میباشد؟
براساس آیۀ (30) سوره بقره وقتی خداوند انسان را برای جانشینی خود بر روی زمین به فرشته ها معرفی میکند فرشتهها به خداوند عرض میکنند برای چه انسان؟
مافرشتهها خودمان شما راپرستش میکنیم ومقدس میشماریم دیگر چه نیازی به انسان میباشد؟
خداوند در پاسخ میفرماید: [انی اعلم ما لاتعلمون؛ من از این انسان چیزی میدانم که شما نمیدانید]
چه خصوصیتی درون انسان وجود دارد که خداوند انسان را اینطور معرفی میکند، همچنین خداوند در جای دیگر از قرآن با برکتش در مورد انسان میفرماید:
« يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَى رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ [انشقاق/6] اى انسان، حقّاً كه تو به سوى پروردگار خود بسختى در تلاشى، و او را ملاقات خواهى كرد. »
این نشان دهندۀ بزرگی و توسعۀ وجودی انسان و استعداد سرشار ونهفتۀ درون او میباشد که این انسان باید با تلاش و کوشش در شکوفایی و تجلی این استعدادهای درون خود تلاش کرده تا بتواند در این مسیر پرتلاش به شکوفایی برسد و به مقام قاب قوسین برسد.
یکی از راههایی که خود خداوند برای پرورش وشکوفا کردن استعداد درون انسان به انسان داده و ما باید از این فرصت به نحو احسن استفاده کنیم برای متجلی ساختن استعدادهای نهفته شده درون ما که میتوان از ان بعه عنوان یک نردبان و پلۀ ترقی نام برد، ماه مبارک رمضان میباشد. ماهی که سفرۀ وسیع ضیافت الله پهن میباشد و ما باید از نعمتهای مادی و معنوی آن استفاده کنیم.
انسانها درمواجه با ماه مبارک رمضان به چند دسته تقسیم میشوند:
1) دستۀ اول کسانی هستند که هیچ استفادهای از این ماه پرخیر و برکت نمیکنند و این ماه و ماههای قبلی برای آنها تفاوتی نداشته و به راستیکه میشود این دسته انسانها را جزو متکبرین نام برد.
چونکه در میان ماههای سال، فرصتی که در این فرصت بیش از هر زمان دیگری میتوانیم به خدا نزدیک بشویم، ماه مبارک رمضان است. اگر از این فرصت استفاده نکنیم خدا حق دارد در اوقات دیگر هم ما را از مقرب شدن محروم کند. اگر از فرصت ماه مبارک رمضان خوب استفاده نکنیم شاید نام ما جزء متکبرین و مستکبرین نوشته شود؛کمااینکه خود خداوند فرمود: «إِنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرین»[غافر/60] تا وقتی ابواب رحمت الهی باز نشده و آنهمه مغفرت بر سر و روی ما بارش نگرفته است، اگر دعا نکردیم و در خانۀ خداوند نرفتیم، البته کار بدی کردهایم، ولی نام ما را جزء مستکبرین نمینویسند. اما وقتی خدا ابواب رحمتش را باز کرد و فرمود: «مرا بخوانید، تا دعای شما را مستجاب کنم؛ ادْعُونىِ أَسْتَجِبْ لَکم» و ما این فرصت را از دست دادیم، اینجا دیگر حقمان است اگر اسم ما را جزء مستکبرین بنویسند. لذا ماه مبارک رمضان در عین حال که محبوب است و رحمت دارد، هیبت و عظمت هم دارد.
ازجمله عذابهایی که میتوان برای متکبرین براساس روایات ائمه معصومین (علیهم السلام) بیان کرد دخول در جهنم و خواری ومبغوض بودن نزد خدا نام برد:
امام سجاد (علیه السلام) در صحیفه سجادیه میفرمایند: «پروردگارا تو خودت فرمودى: «ادعونی أستجب لکم إن الذین یستکبرون عن عبادتی سیدخلون جهنم داخرین» و در این کلام شریفت دعا و خواندن خود را عبادت، و ترک آن را استکبار خواندى (زیرا ترک سئوال از خداوند ظاهر ساختن بی نیازی خود از خداوند و اقرار نکردن به اینکه همه چیز از اوست و حل هر مشکلی به دست توانای اوست)، وترک کنندگان را به دخول در جهنم با خوارى تهدید فرمودى.[1]
و از امام محمدباقر(علیه السلام) پرسیده شد: «برترین عبادت کدام است؟ فرمود: هیچ چیز نزد خدا محبوب تر از این نیست که از او درخواست شود و طلب شود از آنچه که نزد اوست و هیچ کس مبغوض تر نزد خداوند نیست از کسی که از عبادت خداوند استکبار می ورزد و آنچه که نزد خداوند است را از او طلب نمیکند»[2]
2) دسته دوم کسانی هستند که از این ماه استفاده کرده و وقتی ابواب رحمت گشوده میباشد و پاهای شیطان زنجیر، پلههای ترقی را طی کرده و به سرمنزل مقصود خود که همان لقاءالله می باشد، میرسند. ومیتوان ادعا کرد که ماه مبارک رمضان ماه ترقی و اوج گرفتن و مقرب شدن به درگاه باریتعالی میباشد.
که از ثمرات این تقرب به درگاه باریتعالی «بی خودی»، « بیمنی» و دوری از منیت و خودیت میباشد.
کسی که «بیخود» بشود دیگر نیروی ثقل انانیت، روح او را به زمین نمیکِشاند و نمیخراشد، یک سبکبالی و قدرت و بصیرت خاصی پیدا میکند! مثل این است که انسان بر جاذبۀ زمین غلبه کند و بالا برود؛ بدون اینکه بال بزند. این کار را با یک ارادۀ مخصوص، انجام میدهد و اگر لحظهای آن اراده را قطع کند، پایین میافتد. بیخود شدن، آنقدر فوقالعاده است که در آن حالت، قدرت انسان بسیار بالا میرود و انسان قوی میشود! مثلاً قدرت ذهن انسان خیلی بالا میرود.
وقتی امام زمان ارواحنا له الفداء تشریففرما شوند به هر مرد مؤمنی قدرت چهل مرد میدهند. [3] معلوم است که این قدرت را به «ولایتندارها» نمیدهند بلکه این ولایتمدارها هستندوکسانی که توانستهاند این قدرت و عظمت وبزرگی در درون خود با این حالت وصفت بیخودی ایجاد کنند وثمرۀ آن چنین قدرتی است که پیدا میکنند.
منبع بیشتر برای مطالعه:
سایت بیان معنوی [نشر آثار استادپناهیان]چگونه در ماه رمضان میتوانیم بیشتر مقرب شویم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. [صحیفه سجادیه، دعاى 45]
[2]. [مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 8 ص 824]
[3]. [لَمْ یَبْقَ مُؤْمِنٌ إِلَّا صَارَ قَلْبُهُ أَشَدَّ مِنْ زُبَرِ الْحَدِیدِ وَ أُعْطِیَ قُوَّةَ أَرْبَعِینَ رَجُلًا][غیبت نعمانی/ص310]