چکیده: اگر جامعهای به دنبال دنیا و حب دنیا رفت و به آن گرفتار شد و یا به آلودگیهای شهوانی دچار گردید باید انتظار عذاب الهی را داشته باشند زیرا خداوند با هیچ قوم و گروهی عقد اخوت نبسته است.
دوران کنونی دورانی است پر از ترسها و دلهرههایی که هر انسانی را به خود مشغول میکند. ترسهایی که هر فرد مسلمان معتقدی برای آنکه بتواند از این آشفتهبازار دنیا بهسلامت عبور کند و با قلبی سلیم بر خدای خویش وارد شود باید همواره با آنها دمساز و همراه باشد. ترس از فتنهها و حوادثی که دین او را نشانه میروند و وسایل ارتباطجمعی که میکوشند تا با ترویج ارتباطات نامشروع در بین جامعه و در میان خانوادهها ایمان، حیا و غیرت را از آنها بربایند.
شاید پیامبر مهربانیها که با دیده الهی خود، آینده امت خویش را رصد میکند با دیدن وضعیت مؤمنان و مسلمانان، این روایت را برای این روزهای ما بیان فرموده باشد؛ آن حضرت (صلیالله علیه و آله) اینگونه اعلامخطر میکند «ثَلاثَةٌ أخافُهُنَّ عَلی اُمتَّی: ألضَّلالَةُ بَعْدَ الْمَعْرِفَةِ، وَ مُضِلاّتُ الْفِتَنِ، وَ شَهْوَةُ الْبَطْنِ وَ الْفَرْجِ [۱] در سه چیز برای امّت خود احساس خطر میکنم: گمراهی پس از هدایت, فتنههای گمراهکننده, شکم و شهوت.»
از گذشته تاکنون افراد زیادی که در صف مومنان و انقلابیون بودهاند اما بهواسطه تمایل به دنیا و فتنههایی که در جامعه اسلامی به وجود آمده گمراه شده، ایمان و اعتقادات خود را رها کرده و بهصف دشمنان پیوستند و یا جوانان زیادی که فریفته کانالهای تحریککننده ماهوارهای و شبکههای اجتماعی شده و از دین و اعتقادت خود دست شستهاند و به گمراهی کشیده شدهاند، اما سؤال اساسی اینجاست که در این دوران وانفسا برای حفظ جامعه اسلامی و جوانان مسلمان چه باید بکنیم؟
قرآن پناهگاه حقیقی
پناه بردن به قرآن و عمل به دستورات حیاتبخش آنیکی از مهمترین راهکارهایی است که در روایات به آن تأکید فراوانی شده است. پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله) در روایات بسیاری، بر توجه به قرآن و پناه بردن به آن در سختیها و فتنهها تأکید ورزیده است. روزی رسول خدا (صلیالله علیه و آله) به اصحاب فرمودند: «اَیُّهَا النَّاسُ، إِنَّکُمْ فِی دَارِ هُدْنَةٍ فَأَعِدُّوا الْجَهَازَ لِبُعْدِ الْمَجَاز، فَقَامَ الْمِقْدَادُ بْنُ الْأَسْوَدِ، فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، وَ مَا دَارُ الْهُدْنَةِ؟، قَالَ: دَارُ بَلَاغٍ وَ انْقِطَاعٍ؛ فَإِذَا الْتَبَسَتْ عَلَیْکُمُ الْفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ، فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرْآنِ [۲] اکنون که در زمان آرامش و صلح به سر میبرید، خود را برای مسابقهای که در پیش دارید آماده کنید، یکی از یاران حضرت برخاست و عرض کرد: «ای پیامبر خدا، میفرمایید چه کنیم؟» آن حضرت فرمودند: «دنیا محل بلا و گرفتاریهاست، نه آسایش و آرامش؛ بنابراین، هرگاه امور همانند پارههای شب تار برای شما تاریک و مبهم شد، به قرآن رویآورید»
بیشک پناه بردن به قرآن، به معنای عبرت گرفتن از داستانهای متعددی است که خداوند از اقوام گذشته بیان میدارد و عنوانی است کلی که موضوع مهم دیگری را که درواقع مقدمه پناه بردن به قرآن است دربرمی. یکی از مهمترین مقدمات عبرت گرفتن از قرآن، تلاوت آن است. این مهم درآیات قرآن اینگونه تبلوریافته است «رَبَّنَا وَابْعَثْ فِیهِمْ رَسُولًا مِّنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِکَ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ [بقره/۱۲۹] پروردگارا، در میان آنان، فرستادهای از خودشان برانگیز، تا آیات تو را بر آنان بخواند، و کتاب و حکمت به آنان بیاموزد و پاکیزهشان کند.» در این آیه تلاوت مقدم بر تعلیم و تزکیه ذکرشده و این امر حاکی از مقدمه بودن تلاوت قرآن است بر هر امر دیگری؛ ازاینرو برای در امان ماندن از فتنهها و جلوگیری از گرفتار شدن در دام انسانهای آلوده باید تلاوت قرآن را بهعنوان یکی از برنامههای روزانه خود قرار دهیم.
نمونههایی از عبرتهای قرآن
قرآن درآیات متعددی، سرانجام کسانی را که به دنبال دنیاپرستی یا شهوتپرستی رفته و درنهایت به عذاب الهی دچار شده و نابودشدهاند بیان کرده است. به دو نمونه از این آیات که امروزه واقعاً در جامعه دیده میشود اشاره میکنیم شاید درس عبرتی باشد برای کسانی که این روزها به دنبال دنیا و انواع شهوتها به راه افتادهاند:
عاقبت دنیاپرستی
یکی از افراد دنیاپرست که در قرآن به اشارهشده قارون است که خداوند درباره سرانجام او چنین میفرماید:«فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ فَمَا کَانَ لَهُ مِن فِئَةٍ یَنصُرُونَهُ مِن دُونِ اللَّـهِ وَمَا کَانَ مِنَ الْمُنتَصِرِینَينَ [قصص/۸۱] سپس ما، او و خانهاش را در زمین فروبردیم، و گروهی نداشت که او را در برابر عذاب الهی یاری کنند، و خود نیز نمیتوانست خویشتن را یاری دهد.»
عاقبت شهوت پرستی
خداوند درباره پایان کار قوم لوط که به شهوتپرستی و اعمال جنسی مبتلا بودند چنین میفرماید: «فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا جَعَلْنَا عالیها سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَیْهَا حِجَارَةً مِّن سِجِّیلٍ مَّنضُودٍ * مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّکَ وَمَا هِیَ مِنَ الظَّالِمِینَ بِبَعِيدٍ [هود/۸۲-۸۳] و هنگامیکه فرمان ما فرارسید، آن (شهر و دیار) را زیر و رو کردیم؛ و بارانی از سنگ [= گِلهای متحجر] متراکم بر رویهم، بر آنها نازل نمودیم* (سنگهایی که نزد پروردگارت نشاندار بود؛ و آن، (از سایر) ستمگران دور نیست!»
نتیجه
با توجه به نیاز امروز جامعه و فتنههای گوناگونی که همه افراد اعم از پیر و جوان و زن و مرد را در برگرفته به خوبی میتوان اعلامخطر پیامبر گرامی اسلام (صلیالله علیه و اله) را درک کرد. اگر جامعهای به دنبال دنیا و حب دنیا رفت و به آن گرفتار شد و یا به آلودگیهای شهوانی دچار گردید باید انتظار عذاب الهی را داشته باشند زیرا خداوند با هیچ قوم و گروهی عقد اخوت نبسته است. تنها راه نجات از این فتنهها و آفتها، پناه بردن به قرآن است که باید این کار را با تلاوت این کتاب هدایت از خانوادهها شروع کنیم و درسها و عبرتهای آن را سرلوحه زندگی امروز خود و فردای فرزندان خویش قرار دهیم.
----------------------------------
پینوشت
1. بحارالأنوار: ج ۱۰ ص ۳۶۸
۲. الکافی: ج ۲ ص ۵۹۸