ای کمیل ! علم از ثروت بهتر است، زیرا این علم است که تو را از خطرات حفظ میکند در حالی که مال را تو باید حفظ کنی، و مال با بزل و بخشش کم میشود در حالی که علم با آموزش افزایش میابد.
آنچه که مسلم است این است که شادی و آسایش زندگی دنیوی بدون پول بسیار سخت است.
خرید وسایلی که موجب آسایش دنیوی انسان است بدون پول غیرممکن است.
بسیاری از مردم فکر میکنند برای آسایش فقط پول کافی است. در حقیقت تصور میکنند پول ثروت واقعی است. این درست است که پول و ثروت یک موهبت الهیست و هرکس که از راه مشروع وقانونی آن را بدست اورد، و به نیازمندان هم کمک کند، می تواند باعث خشنودی خداوند شود و خداوند هم اجر بسیار به او میدهد.
افراد آگاه و با بصیرت میدانند که خداوند است که اسباب اصلی آسایش را فراهم میکند نه مال و ثروت.
درحقیقت این انسان است که ثروت را نگهداری میکند و فقط یک نگهبان است. صاحب اصلی این ثروت خداوند است.
به عبارت دیگر انسان باید طبق خواسته های صاحب اصلی ثروت، آن را خرج کند.باید مواردی که خداوند امر به به وجوب یا استحباب ویا نهی از مصرف این ثروت را مورد توجه قرار داد.
به عنوان مثال خمس، زکات و صدقه بسیار مورد تاکید خداوند است و از امثال رشوه نهی نموده است.
خداوند در قرآن میفرماید: و اموالتان را ميان خودتان به ناروا مخوريد، و [به عنوان رشوه قسمتى از] آن را به قضات مدهيد تا بخشى از اموال مردم را به گناه بخوريد، در حالى كه خودتان [هم خوب] مى‌دانيد. :
امام علی علیه السلام در مقایسه علم و ثروت خطاب به کمیل میفرمایند:
ای کمیل ! علم از ثروت بهتر است، زیرا این علم است که تو را از خطرات حفظ میکند در حالی که مال را تو باید حفظ کنی، و مال با بزل و بخشش کم میشود در حالی که علم با آموزش افزایش میابد.
پی نوشت:
قرآن( سوره بقره آیه 188) وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ
نهج البلاغه حکمت 146. یا كُمَيْلُ، الْعِلْمُ خَيْرٌ مِنَ الْمَالِ: الْعِلْمُ يَحْرُسُكَ وَأَنْتَ تَحْرُسُ المَالَ، وَالْمَالُ تَنْقُصُهُ النَّفَقَةُ، وَالْعِلْمُ يَزْكُو عَلَى الاْنْفَاقِ، وَصَنِيعُ الْمَالِ يَزُولُ بِزَوَالِهِ