- با توجه به آیات قرآن، خاصیت دنیا بازیگری است، یعنی دنیا اهلش را به بازی می گیرد و سرانجام اهل دنیا می فهمند که بدون توشه باید سفر کنند.
در روایتی امام کاظم (علیه السلام) راجع به دنیا به هشام فرمودند: «مَثَل دنيا مَثَل آب درياست كه شخص تشنه هر چه از آن بنوشد، تشنگى اش بیشتر می شود تا سرانجام او را بكُشد.»[1]
خاصیت آب گوارا این است که جذب بدن می شود؛ ولی آب شور دستگاه گوارش انسان را در اختيار می گيرد و بر عطش او می افزايد و لذا برای رفع تشنگی، انسان ناچار است كه بار ديگر از آب بنوشد، كه آن نيز اگر شور باشد، عطش او را بيشتر می كند.
دنيا بسان آب شور است و خاصیت آن هم سیری ناپذیری است و لذا هر چقدر بیشتر دنبالش باشیم بیشتر نسبت به آن میل پیدا می کنیم. امیرالمومنین (عليه السلام) می فرمايند: «دنيا زده سير نمی شود، بلكه هر اندازه كه انسان از دنيا بهره مند باشد، معادل يا بيش از آن، درهای حرص و ولع بر روی او باز می شود.»[2]
قرآن، دنيای منهای آخرت را «بازيچه» معرفی می كند و می فرماید: «إِنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ [محمد/36] زندگی دنيا تنها بازی و سرگرمی است.» نشانه بازيچه و سرگرمی بودن دنيا، آن است كه اگر كسی به آن مبتلا شود، به آن عادت می كند و اختیارش به دست آن وسيله سرگرمی می افتد و در نتيجه، اين سرگرمی تا او را فرسوده و خسته نكند و از پا در نياورد، رهايش نمی كند.
پی نوشت:
[1]. «مَثَلُ الدُّنْيَا كَمَثَلِ مَاءِ الْبَحْرِ كُلَّمَا شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشَانُ ازْدَادَ عَطَشاً حَتَّي يَقْتُلَهُ» تحف العقول، ابن شعبه حرانى، حسن بن على، تاريخ وفات مؤلف: قرن 4، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر، موضوع: اخلاق، زبان: عربى، تعداد جلد: 1، ناشر: جامعه مدرسين، مكان چاپ: قم، سال چاپ: 1404 / 1363 ق، ص396.
[2]. نهج البلاغة، شريف الرضي، محمد بن حسين، تاريخ وفات مؤلف: 406 ق، مترجم: دشتى، محمد، محقق / مصحح: ندارد، موضوع: گوناگون، زبان: عربى- فارسى، تعداد جلد: 1، ناشر: مشهور، مكان چاپ: ايران؛ قم، نامه 49.