- همه مردم ایران وظیفه دارند در انتخابات نقش آفرینی کنند و حضوری پر شور را رقم بزنند. حق رأی یک امانت در دستان آنهاست که باید با پیدا کردن یک فرد اصلح، آن امانت را به اهل آن بسپارند.
فصل انتخابات فرا رسیده و دوباره مردم در تکاپوی انتخاب یک نامزد از بین چند کاندید هستند. روزها و لحظات سرنوشت سازی که تبلور آن در پای صندوق‌های رأی است و اثر آن نه برای چهارسال بلکه بسیار بسیار بیشتر از اینها جاری می‌شود. البته نباید اثر رأی را منحصر در ایران دانست؛ بلکه آرای ما نقش تعیین کننده‌ای در جهان اسلام و ابعاد بین المللی دارد. وقتی انتخاب یک نفر و حضور در پای صندوق‌های رأی به این اهمیت است؛ باید ملاک و معیاری صحیح برای انتخاب داشته باشیم؛ زیرا کوتاهی در بررسی شرایط و انتخاب بر اساس تعصبات یا روابط، موجب مدیون شدن افراد از نظر شرعی است. در این یادداشت به یکی از مهمترین شرایط و معیارها برای انتخاب اصلح می‌پردازیم شرطی که در قرآن مورد بیان قرار گرفته است.
هر رأی یک امانت
یک نماینده شورای شهر یا یک نماینده مجلس و از اینها بالاتر یک رئیس جمهور برای مدتی نسبتاً طولانی، بخش عظیمی از امانت مالی و اطلاعات محرمانه و خاص را در اختیار می‌گیرند. دایره قدرت و نفوذ یک رئیس جمهور بر هیچ کسی پوشیده نیست. حال برای انتخاب این فرد از میان چند نفر باید امانتدارترین فرد را بشناسیم و سکان مسئولیت را در اختیار وی بگذاریم. قرآن در این زمینه فرموده است: «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا[نساء/۵۸] خدا به شما فرمان مى دهد كه سپرده ها را به صاحبان آنها رد كنيد.» هر رأی را باید واجدان شرایط رأی دادن، یک امانت بدانند. امانتی که نظام در اختیار آنها قرار داده و این حق را به آنها بخشیده که رئیس و مسئول خود را انتخاب کنند؛ حال آنها می‌بایست این امانت را در اختیار افرادی قرار دهند که امانتدار باشند و در امانت خیانت نکنند. بعد از مدتی هم لازم است این امانت باز به فردی دیگر سپرده شود و در این میان پویایی، رشد و بالندگی برای نظام به ارمغان آید.
هر مسئولیت یک امانت
از طرف دیگر هر مقام، منصب و مسئولیتی یک امانت به حساب می‌آید و شخص مسئول باید تمام تلاش خویش را برای دوری از خیانت و حفظ آن به کار ببندد. حضرت آیت الله خامنه‌ای(مد ظله) در بیاناتی فرمودند: «این مسؤولیت امانتی است که به دست آنها سپرده می‌شود؛ امانت رأی شماست. قوام نظام جمهوری اسلامی به اعتمادهای مردم نسبت به کسانی است که برای تصدّی مراکز قدرت انتخاب می‌کنند. باید به خواسته‌های مردم عمل و به اعتماد آنها پاسخ داده شود. آن طرف قضیه باید امانت شما را رعایت کند و به اعتماد شما پاسخ دهد؛ این طرف قضیه هم - که شما هستید - باید چشم خود را باز کنید و متوجّه باشید که به چه کسی رأی می دهید و چه کسی را انتخاب می‌کنید.[۱]» در این بیان، به روشنی هم امانت بودن رأی مورد اشاره قرار گرفته و هم مسئولیت به عنوان یک امانت ذکر شده است. امانتی که مردم به مسئولان می‌سپارند و به آنها اعتماد می‌کنند.
از خیانت دوری کنیم
در احادیث، ثمره و نتیجه امانتداری، درست کاری دانسته شده است. همچنانکه حضرت علی(علیه‌السلام) فرمودند: «الأَمانَةُ وَ الوَفاءُ، صِدقُ الأفعالِ[۲] امانت‌داري و وفاي به عهد، درستي اعمال و کردار است.» و وقتی امانتداری با درستکاری چنین پیوندی داشته باشد؛ خیانت در امانت باید با عذاب بر خاسته از اعمال ناشایست و گناه آلود، پیوستگی داشته باشد. مطلبی که حضرت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) درباره آن فرمودند: «ايّاكَ والخيانَةَ فَاِنّها شَرُّ مَعصِيَةٍ، و اِنَّ الخائِنَ لَمُعذَّبٌ بِالنّارِ عَلي خِيانَتِه[۳] برحذر باش و از خيانت كردن بپرهيز كه خيانت بدترين گناهان است. آدم خيانكار به خاطر خيانتش بی ترددید در آتش جهنم عذاب می‌شود.»
پاسخ به یک سؤال و اولین خیانت کار
برخی برای آنکه صورت مسئله را پاک کنند و خود را شریک کارهای رئیس جمهور آتی نکنند؛ رأی نمی‌دهند یا رأی خود را باطله می‌اندازند. کاری که خود یک خیانت در امانت به حساب می‌آید. مطمئناً نامزدهایی که از شورای نگهبان مهر تأیید دریافت می‌کنند و به عنوان نامزد به تبلیغات می‌پردازند؛ حداقل‌های صالحیت را برخوردارند و صالح هستند. اگر کسی سعی در شناخت اصلح نداشته باشد و رأی سفید یا باطله در صندوق‌های رأی بریزد؛ مطمئناً به فرد اصلحی که در بین نامزدها وجود داشته خیانت کرده و برای افراد درجه دو و درجه سه، میدان را خالی کرده است. در چنین شرایطی باز هم انجام وظیفه به طور کامل صورت نگرفته و خیانت در امانت رخ داده است. از این رو در فتواهای رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله خامنه‌ای(مد ظله) آمده است: «اگر رأی سفید دادن موجب تضعیف نظام اسلامی باشد، حرام است.[۴]» با این حساب باید رأی باطله را اولین خیانت به شمار آورد.
کلام پایانی
هر رأی یک امانت است؛ امانتی که ادای آن در نگارش نام فرد اصلح است. امانتی که مسئولان برگزاری انتخابات باید با دقت آن را بشمارند و نتیجه آن مسئولیتی می‌شود که به عنوان یک نماینده یا یک رئیس جمهور چند سالی در اختیار افراد قرار می‌گیرد. مسئولیتی که بار امانتی بسیار سنگین است و اگر فرد احساس ضعف و ناتوانی می‌کند؛ همان بهتر که برای پذیرش این مسئولیت‌ها نامزد نشود. البته برای رأی دهندگان عدم شرکت در انتخابات یا رأی سفید و باطله دادن خود یک نوع خیانت در امانت محسوب می‌شود. در جامعه اسلامی نباید فردی نسبت به سرنوشت خود و نظام اسلامی بی‌تفاوت بوده و از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند. رأی دادن یک وظیفه همگانی و شناخت اصلح نیز یک شرط شرکت در انتخابات است.
پی‌‌نوشت
[۱]- بیانات در دیدار جوانان و دانشجویان سیستان و بلوچستان
[۲]- غرر الحكم و درر الكلم، تميمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، دار الكتاب الإسلامي، قم، ۱۴۱۰ ق، ص۱۱۷.
[۳]- عيون الحكم و المواعظ، ليثى واسطى، على بن محمد، دار الحديث، قم، ۱۳۷۶ ش، ص۹۶.
[۴]- احکام ویژه ایام انتخابات
شرکت در انتخابات یک وظیفه است و در کنار آن پیدا کردن فرد اصلح نیز یک وظیفه است. باید رأی را به افراد امانتدار داد. افرادی که درستکاری پیشه آنهاست و در انجام وظیفه خیانت نمی‌کنند. افرادی که بدانند پست و مقام یک امانت عمومی در دستان آنهاست و چند روزی در اختیار آنها قرار گرفته است. چه مسئولیتی سنگین‌تر از بار امانت هشتاد میلیون ایرانی. مسئولیتی که کوتاهی در آن باعث مدیون شدن فرد به میلیون‌ها ایرانی می‌شود.
همانطور که مقام ریاست جمهوری یک امانت است؛ برگه‌های رأی نیز امانت است و مردم نیز باید با انتخاب اصلح وظیفه خود را کامل و تمام کنند.