حدیث غدیر به‌عنوان یکی از احادیث متواتر در کتب روایی اهل‌سنت و شیعه مطرح می‌باشد که همراه با معجزاتی در تاریخ اسلام ثبت شده است. یکی از این معجزات وارد شدن عذاب به منکر این واقعه، یعنی نعمان فهری بعد از وقوع حادثه غدیر است. هم‌چنین چندین نفر دیگر به علت شهادت ندادن به این موضوع، دچار نفرین حضرت علی (ع) شدند.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ حدیث غدیر به‌عنوان یکی از احادیث متواتر در کتب روایی اهل سنت و شیعه مطرح می‌باشد،[1] که همراه با معجزاتی در تاریخ اسلام ثبت شده است.
یکی از این معجزات، وارد شدن عذاب به منکر این واقعه بعد از وقوع حادثه غدیر است. شخصی با نام نعمان فهری خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله) رسید و عرض کرد: «آیا انتصاب علی به جانشینی از جانب خودت بود، یا از جانب خدا؟ پیامبر فرمودند: از جانب خدا. گفت: خدایا! اگر از جانب تو بوده، پس سنگی از آسمان بر من فرود آر. او تا این درخواست عذاب را کرد، خداوند سنگی از آسمان بر او زد و کشته شد.»[2]
بعد از آن، این آیه نازل شد و مفسرین شیعه و سنی اذعان کرده‌اند که شأن نزول آن این واقعه بوده است: «سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ. لِلْكَافِرينَ لَيْسَ لَهُ دَافِعٌ.[معارج/1-2] پرسنده‌اى از عذابى پرسيد كه بر كافران فرود خواهد آمد و كسی آن را دفع نتواند كرد.»
این عذابی بود برای منکر واقعه غدیر؛ اما در تاریخ نام چندین نفر از شاهدان واقعه غدیر آمده که اینان بعد از درخواست علی (علیه السلام) برای شهادت دادن به آن از شهادت دادن خودداری کردند و با نفرین حضرت علی، دچار عذاب شدند.
این ماجرا در کتاب انساب الاشراف این‌طور آمده است: «حَدَّثَنِي عَبَّاس بْن هِشَام الكلبي، عن أبيه، عن غِيَاثِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الْمُعَلَّى بْنِ عُرْفَانَ الأَسَدِيِّ، عَنْ أَبِي وَائِلٍ شَقِيقِ بْنِ سَلَمَةَ، قَالَ: قَالَ عَلِيٌّ عَلَى الْمِنْبَرِ: [نَشَدْتُ اللَّهَ رَجُلا سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ يَوْمَ غَدِيرِ خُمٍّ: اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَعَادِ مَنْ عَادَاهُ. إِلا قَامَ فشهد.]- وتحت الْمِنْبَرِ أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ وَالْبَرَاءُ بْنُ عَازِبٍ، وَجَرِيرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ- فَأَعَادَهَا فَلَمْ يُجِبْهُ أحد (منهم) [فَقَالَ: اللَّهُمَّ مَنْ كَتَمَ هَذِهِ الشَّهَادَةَ وَهُوَ يَعْرِفُهَا فَلا تُخْرِجْهُ مِنَ الدُّنْيَا حَتَّى تَجْعَلَ به آية يعرف بها] . قال (أبو وائل) : فبرص أنس، وعمي البراء، ورجع جرير أعرابيا بعد هجرته، فأتى السراة فمات فِي بيت أمّه بالسراة.[3] از ابووائل نقل شده است که علی (علیه السلام) بر بالای منبر فرمود: شهادت دهند کسانی‌که بودند در روز غدیر که پیامبر (صلی الله علیه و آله) در حق من فرمود: خدایا! دوست باش با کسی‌که با علی دوست است و دشمن باش با کسی‌که با علی دشمن است. در پایین منبر انس بن مالک و براء بن عازب و جریر بن عبدلله نشسته بودند؛ اما هیچ‌کدام جوابی ندادند. علی (علیه السلام) فرمودند: خدایا هر کسی‌که کتمان کند، این شهادت را در حالی‌که عارف به آن است، او را از دنیا مبر، تا این‌که نشانه‌ای برای او قرار دهی، که به آن اگاه شود. ابووائل می‌گوید: انس دچار برص شد و براء نابینا گردید و جریر به زادگاه خودش در بادیه بعد از هجرتش برگشت داده شد و در آن‌جا از دنیا رفت.»
پی‌نوشت:
[1]. اعترافات علمای اهل سنت به صحت ماجرای غدیر خم
[2]. الکشف و البیان، ثعلبی، بيروت: دار إحياء التراث العربی، 1422ق، ج10، ص35.
[3]. انساب الاشراف، بلاذری، بیروت، ج2، ص 157، حدیث 169