عمل نکردن به قسم

سوال: کسی که قسم خورده نماز اول وقت بخواند و یا اینکه 100 بار استغفار کند، اگر نتواند به قسمش عمل کند، تکلیفش چیست؟

پاسخ:
مقام معظم رهبری: اگر قسم خورده که چنانچه نتواند نماز را اول وقت بخواند استغفار کند؛ باید 100 مرتبه استغفار را انجام دهد والا چنانچه عمدا مخالفت کند باید کفاره بدهد و قسم اگر با شرایطش صورت گرفته باشد و عمل کردن به آن برایش ممکن باشد به قوت خود باقی است. [1]
آیت الله مکارم: اگر قسم شرایط قسم شرعی را داشته باید مطابق آن عمل کند و الا يد كفّاره قسم را بدهد، ده فقير را سير كند، يا بر آنها لباس بپوشاند، يا يك بنده را آزاد نمايد و اگر توانايى بر اينها نداشته باشد بايد سه روز روزه بگيرد. در صورتی که قسم به یک بار تعلق گرفته باشد بعد از انجام کفاره لازم نیست دیگر مطابق قسم عمل کند و مخالفت با آن کفاره ندارد ولی اگر صورت استمرار داشته باشد باید مطابق قسم عمل کند و الا برای هر بار مخالفت کفاره واجب می شود. [2]
آیت الله سیستانی: اين قسم قابل شكست نيست. [3]
آیت الله شبیری زنجانی: اگر انجام نذر نماز و استغفار هر دو برایش مشقت غیر قابل تحمل داده باشد تکلیفی ندارد و اگر عمدا نماز نخواند در فرضی که وظیفه اش استغفار در زمان خاصی است بدون استغفار نکند مرتکب معصیت شده و باید کفاره بدهد و قسمش به طور کلی شکسته می شود. [4]
آیت الله فاضل: اگر کسی به نام خداوند قسم بخورد، مثلا قسم بخورد که نماز را اول بخواند یا قسم بخورد که مثلا 100 مرتبه ذکر استغفار بگوید: اگر عمل کردن به نذر در وقتی که نذر کرده برایش اصلا ممکن نباشد و نتواند به آن عمل کند مثلا کسی او را نگذارد که در اول وقت نماز بخواند یا فراموش کند که در وقت معین استغفار را بگوید چون عمل به قسم ممکن نبوده ساقط است و کفاره ندارد ولی اگر ممکن باشد اما به دلیل سهل انگاری عمل نکند باید کفاره بدهد و بادادن کفاره عمل به نذر ساقط می شود و گفتن ذکر استغفار واجب نیست. [5]

----------------
پی نوشت:
[1]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله خامنه ای، شماره استفتاء: eKupJQnmpM.
[2]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله مکارم، کد رهگیری: 9507110106.
[3]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله سیستانی، کد استفتاء: 539013.
​​​​​[4]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله شبیری زنجانی، شماره سوال: 34158.
[5]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: 9502117.