- اگر شک و تردید به حد وسواس گونه درآید توصیه می شود که فرد افکار منفی را از خود دور کند و اگر نتواست حتما به مشاوره حضوری این مشکل را ریشه یابی کند.
سوال: من به همه چیز شک دارم حتی خودم. یک نفر با من حرف بزند حس می کنم دروغ می گوید. یا خودم کاری کردم مثلا نمازمی خوانم حس می کنم اصلا نخواندم درصورتی که خواندم. همیشه فکرم درگیر هست. زندگیم سخت شده، از۱۴سالگی تا الان من اینطور هستم. تو را به خدا کمکم کنید.
با عرض سلام و احترام؛
کاربر گرامی ابتدا باید بدانید که مهمترین علت شک وبدبینی، تفسیر غلط از رفتار دیگران است، یعنی اینکه فرد احساس می‌کند چیزی که می‌بیند با آن چیزی که در پشت صحنه وجود دارد تفاوت دارد.
در مورد این موضوع اگر همیشه و همه جا و نسبت به هر کسی این حالت را دارید و شک و تردیدهایتان به صورت وسواس گونه در آمده و بدون اختیار و به طور مکرر، موضوع و مطلبی به ذهنتان خطور می کند و قادر به قطع آن نیستید وشما را از فکر کردن درباره چیزهاى دیگر باز مى دارد، این یک نوع اختلال وبیماری است که باید درمان شود و اصطلاحاً به آن «وسواس فکرى» گویند.
در ادامه به راهکارهای ذیل توجه داشته باشید:
1. کاربر گرامی شما می بایست در اسرع وقت به یک روانشناس مراجعه كرده تا نسبت به تشخیص و درمان اقدام نماید چرا كه اگر فردی مبتلا به وسواس باشد برای درمان مراجعه حضوری الزامی است.
2. اگر به هر دلیلی امكان رفتن و مراجعه حضوری برای شما مهیا نمی باشد تا فراهم شدن شرایط برای دفع یا كم كردن این افكار كه به ذهن شما خطور می كند رعایت و به كار گیری نكات زیر می تواند مفید و سودمند باشد:
الف) هنگام بروز فكری مثل توهین به مقدسات اجازه داده شود، این فكر در ذهن بروز كند ولی پاسخ آن داده نشود. یعنی از روش مواجهه و جلوگیری از پاسخ استفاده شود. وقتی فكر توهین به مقدسات به ذهن خطور كرد، شهادتین را نباید گفت.
ب) منحرف ساختن توجه، شیوه كار آمدی برای مبارزه با فكرهای وسواسی است لذا هنگام انجام كارهایی مثل نوشیدن آب، فكر خود را متوجه چیزهای دیگری باید كه یكی از مفید ترین روش های انحراف فكر، صحبت كردن با دیگران بلافاصله بعد از نوشیدن آب می باشد. لذا سعی هنگام نوشیدن آب و بلافاصله بعد از آن اقدام به كاری شود كه فكر را منحرف نموده و توجه نسبت به آن موضوع آزار دهنده كم كند.
3.داشتن یک برنامه ریزی منظم همراه با فعالیت های بدنی زیاد خصوصاً ورزش كردن بسیار كمک خواهد كرد كه بتوانیم بهتر افكار خود را كنترل نمائیم. زیرا ورزش نمودن علاوه بر تنظیم هورمون های بدن موجب می شود كه بسیاری از انرژی روانی را كه به افكار وسواس اختصاص می دهیم، در جای دیگر مصرف نماییم، كه این امر موجب كمتر شدن افكار وسواس ، خواهد شد.
4. سعی كنیم كمتر تنها بوده و در جمع دوستان خود و همراه آنها به انجام تفریحات سالم مثل كوهنوردی و... بپردازیم. هر چه كه سعی كنیم كمتر تنها باشیم، افكار وسواسی كمتر به ذهن خطور می كند. زیرا یكی از زمینه های بروز و تقویت افكار وسواسی تنهایی می باشد. وقتی در جمع قرار می گیریم به گونه ای اتوماتیک تمركز بر افكار وسواس از بین می رود و اصلاً به ذهن خطور نمی كند.
5. طبق دیدگاه مراجع عظام تقلید فرد وسواسی باید رفتارها و اعمال عبادی خود را طبق معمول مردم انجام دهد و تكرار رفتار پرهیز كند تا بتواند عادت وسواس را ترک كند.
6. قرائت قرآن، مداومت به ذكر «لا حول و لا قوة الا بالله» در دفع وسوسه وسواسی مؤثر می باشد.(1)
7. در نماز خواندن خود تنها به انجام واجبات نماز اكتفاء شود و سجده خود را فقط به اندازه ذكر سجده طول دهیم.
8. استعانت از خداوند و پناه بردن به او، چرا كه این افكار از طرف شیطان به انسان القاء می شود، و توسل به اهل بیت (علیهم السلام) به شما كمک خواهد كرد كه این افكار از شما فاصله بگیرند.
پی نوشت:
(1) مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، بيروت، موسسه الوفاء، 1983، ج90، ص186.
موفق باشید.
مهمترین علت شک و بدبینی، تفسیر غلط از رفتار یکدیگر می باشد و اگر این تفکر همیشه و نسبت به هر کس رخ دهد به بیماری «وسواس فکری» تبدیل می شود. این فرد باید افکار منفی در ذهن که باعث شکل گیری شک و بدبینی می شود را شناسایی کرده و آنها را از خود دور کند و اگر نتوانست حتما از یک مشاور کمک بگیرد.