امام صادق علیه‌السلام بنا بر متن حدیثِ لوح و قلم، معیار حق و باطل است. خداوند پیروان ایشان را افرادی با اراده پولادین قرار داده تا موجبات رضایت خدا و رسول و شادی قلب اهل‌بیت علیهم‌السلام را فراهم آورند.
امام جعفر صادق علیه‌السلام شیخ‌الائمه هستند و مدت امامت ایشان از تمام اقران خویش طولانی‌تر بوده است. عجیب نیست که گنجینه بسیار گران‌بهایی از روایات به برکت جعفر بن محمد علیهماالسلام در دسترس شیعیان قرار گرفته است. درباره این شخصیت تاریخ‌ساز و بزرگ بسیار می‌توان نوشت؛ اما چه چیز والاتر و برتر از فرموده خداوند متعال درباره امام ششم می‌توان یافت؟ حدیث لوح، اهدایی خداوند سبحان به اشرف مخلوقات و از طریق ایشان هدیه برای بانوی دوعالَم بود؛ در متن این حدیث قدسی درباره امام صادق علیه‌السلام می‌خوانیم: «سَیَهلِکُ المُرتابونَ فی جَعفَرٍ. اَلرّادُّ عَلَیهِ کَالرّادِّ علیَّ. حَقَّ القَولُ مِنِّی لَأَکرِمَنَّ مَثوی جَعفَرٍ وَ لَأَسُرَّنَهُ فِی أَشیاعِهِ وَ أَنصارِهِ و أَولِیائِهِ»؛[1] «به‌زودی کسانی که در مورد جعفر تردید و شبهه می‌کنند به هلاکت [عذاب دوزخ] می‌رسند. هر که او را انکار کند، مانند شخصی است که من [خدا] را انکار نماید. سخن و وعده پابرجای من است که مقام جعفر را گرامی دارم و او را به پیروان و یاران و دوستانش مسرور سازم».
امام مفترض‌الطاعه است
این مطلب قطعی است که امام علیه‌السلام از پیش خود و دلبخواهی حکمی نمی‌کند. شک و انکار نسبت به امام معصوم به‌منزله انکار و شک درباره خداوند است. شیعه حقیقی هیچ‌گاه نسبت به پیشوای خویش دچار افراط و تفریط نمی‌شود و از او عقب نمانده و جلو نیز نخواهد زد. شاید مصداق مهم دو جمله ابتدایی، افرادی هستند که در وصیت و اشارات حضرت صادق علیه‌السلام نسبت به امامت حضرت موسی کاظم علیه‌السلام تردید کردند و بر زنده‌بودن جناب اسماعیل فرزند دیگر امام ششم و امامت او اصرار ورزیدند. امام صادق علیه‌السلام ازاین‌جهت نقطه عطفی در جریان تشیع و تصفیه‌کننده جریان‌های انحرافی محسوب می‌شوند.
شیعیان جعفر علیه‌السلام؛ برتر از حواریون و مایه سرور او
خداوند متعال برعهده‌گرفته و قول داده که جایگاه این بزرگ‌مرد تاریخ دیانت و اعتقاد را به شکلی ویژه بزرگ و محترم بدارد. هدیه خداوند به ایشان، پیروان، یاران و دوستانی هستند که در اطاعت به امر امام خویش و گام برداشتن در مسیر حق سستی ندارند. انبیاء الهی، یاران و حامیانی مهم داشته‌اند؛ حواریون عیسی علیه‌السلام، دیگر یاوران پاک پیامبران که قرآن با نام ربیّون از آنان یاد می‌کند؛ اما شیعیان حقیقی مکتب جعفری چیزی دیگرند. امام صادق علیه‌السلام در حدیثی بلند شیعیان خود را با حواریون مقایسه می‌کند و می‌فرماید: «إِنَّ حَوَارِیَّ عِيسَى كَانُوا شِيعَتَهُ وَ إِنَّ شِيعَتَنَا حَوَارِيُّونَا وَ مَا كَانَ حَوَارِیُّ عِيسَى بِأَطْوَعَ لَهُ مِنْ حَوَارِيِّنَا لَنَا وَ إِنَّمَا قَالَ عِيسَى لِلْحَوَارِيِّينَ -مَنْ أَنْصارِی إِلَى اللَّهِ قالَ الْحَوارِيُّونَ نَحْنُ أَنْصارُ اللَّهِ- فَلَا وَ اللَّهِ مَا نَصَرُوهُ مِنَ الْيَهُودِ وَ لَا قَاتَلُوهُمْ دُونَهُ وَ شِيعَتُنَا وَ اللَّهِ لَمْ يَزَالُوا مُنْذُ قَبَضَ اللَّهُ عَزَّ ذِكْرُهُ رَسُولَهُ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله يَنْصُرُونا وَ يُقَاتِلُونَ دُونَنَا وَ يُحْرَقُونَ وَ يُعَذَّبُونَ وَ يُشَرَّدُونَ فِی الْبُلْدَانِ جَزَاهُمُ اللَّهُ عَنَّا خَيْراً»؛[2] «حواريون عيسى عليه‌السلام شيعيان او بودند و شيعيان ما نيز حواريون ما هستند و چنان نبود كه حواريون عيسى فرمان‌برداری‌شان از او بيش از فرمان‌برداری حواريون ما از ما باشد و عيسى به حواریون خود فرمود: «ياوران من در راه خدا چه کسانی هستند؟ آن‌ها گفتند مائيم ياوران خدا». به خدا سوگند نه در برابر يهود ياريش كردند و نه در راه او جنگ كردند؛ ولى شيعيان ما به خدا قسم پيوسته از روزى كه خداى عزوجل پيغمبرش را قبض روح فرمود تاکنون ما را يارى كرده و در راه ما جنگ كرده و به آتش سوخته و دچار عذاب و شكنجه گشته و در شهرها آواره شدند. خداوند از جانب ما به آن‌ها جزاى خير دهد!»
امام جعفر صادق علیه‌السلام دارای کرامتی ویژه از جانب خداوند است و ذات باری متعهد شده که همواره پیروانی برای آن امام همام خواهند بود که موجب شادی قلب اهل‌بیت علیهم‌السلام باشند.
پی‌نوشت:
[1]. كلينى، محمد بن يعقوب، الکافی، چاپ چهارم، دارالكتب الإسلامية، 1403ق، ج1، ص528.
[2]. همان، ج8، ص268.