ولایت امیرالمومنین علیه السلام که در غدیرخم از همگان بر آن بیعت گرفته شد، شرط عبور مردم از پل صراط بوده و نسبت به آن از همگان بازخواست می‌شود.
ولایت امیرالمومنین | یکی از مواقف قطعی و مسلم که هم قرآن و هم بسیاری از روایات از آن سخن به میان آورده‌اند، پل صراط است. پلی که همه انسان‌ها برای رسیدن به بهشت جاوید الهی ناگزیر باید از آن عبور کنند.
عبور از پل صراط شروطی دارد و ملائکه الهی به هر کسی اجازه عبور نمی‌دهند و باید جواز عبور را داشته باشند و کسی که موفق به اخذ جواز عبور نشود، جایگاهش دوزخ خواهد بود.
ولایت امیرالمومنین، جواز عبور از پل صراط
قرآن کریم در آیه «وَقِفُوهُمْ إِنَّهُم مَّسْئُولُونَ؛[1] آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند» به این مسئله اشاره کرده است.
بسیاری از روایات اسلامی نیز به این مهم اشاره کرده‌اند که بسیاری از این روایات در تفسیر همین آیه ذکر شده‌اند.
پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله فرمود: چون روز قیامت فرا رسد و صراط بر روی دوزخ قرار گیرد، تنها کسانی از آن می‌گذرند که جوازی دربردارنده ولایت علی بن ابی طالب به همراه داشته باشند و این همان کلام خداوند متعال است که فرمود: «وَقِفُوهُمْ إِنَّهُم مَّسْئُولُونَ»، یعنی درباره ولایت علی بن ابی طالب علیه السلام مسئول هستند و باید مورد بازپرسی قرار گیرند که نسبت به ولایت آن امام همام چگونه عمل کرده‌اند.[2]
شهادت به ولایت امیرالمؤمنین، اولین سوال پل صراط
مفسر حقیقی قرآن؛ امام حسن عسکری علیه السلام در تبیین آیه شریفه «وَقِفُوهُمْ إِنَّهُم مَّسْئُولُونَ» فرمودند:
«آن هنگام که منادی در عرصات قیامت ندا می‌دهد که مسلمانان به دلیل شهادت به نبوت پیامبر صلوات الله علیه داخل بهشت شوند، ناگهان ندا از جانب خداوند عزّوجلّ بلند می‌شود: «نه، آنها را نگهدارید که باید مورد سوال و بازپرسی قرارگیرند.»
ملائکه‌ای که به خاطر شهادت آنان [مسلمانان] به نبوّت محمّد صلوات الله علیه ندا داده بودند که آنان را به بهشت ببرند، می‌پرسند: «بار پروردگارا! چرا بایستند»؟
پس ندا از جانب خداوند می‌رسد: «آنان را متوقّف کنید که مسئولند از ولایت علی‌بن‌ابی‌طالب و آل محمد علیهم السلام»
ای فرشتگان من! همراه با شهادت به محمّد صلی الله علیه وآله بندگانم را امر کردم که شهادت دیگری نیز بدهند؛ پس وقتی آن شهادت را آوردند ثوابشان را عظیم و بازگشت‌گاهشان را محترم کنید و اگر آن [شهادت به ولایت امیرالمومنین علی علیه السلام] را نیاوردند، شهادتشان به نبوّت محمّد و شهادتشان به ربوبیّت من برای آنان نفعی ندارد؛ پس هرکس آن شهادت را آورد، از رستگاران است و هر کس آن را نیاورد از هلاک‌شوندگان است».[3]
با توجه به این روایت، شهادت به ولایت امیرالمومنین علیه السلام در کنار شهادتین، شرط اسلام حقیقی و دینداری واقعی است و این همان معنای اکمال دین و اتمام نعمت است که در غدیرخم با ولایت امیرالمومنین علیه السلام محقق شد.
اطاعت از امیرالمومنین، اطاعت از رسول خدا
برخی پنداشته‌اند صرف اطاعت از رسول خدا و دوستی آن حضرت، کافی است برای عبور از پل صراط و رسیدن به بهشت جاوید و حال آنکه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: روز قیامت بنده قدم از قدم بر نمی‌دارد تا این که خداوند متعال درباره چهار چیز او را بازخواست کند:
یک. از عمرش که در چه راهی گذرانده
دو. از جسمش که در چه راهی فرسوده
سه. از مالش که از چه راهی به دست آورده و در چه راهی خرج کرده
چهار. از دوستی ما اهل بیت علیهم السلام.
عمر بن خطّاب عرض کرد: بعد از شما نشانه دوستی اهل بیت چیست؟ پیامبر در حالی که امیرالمومنین علیهما السلام کنار ایشان نشسته بود، دستش را بر سر مبارک آن حضرت گذاشته و فرمود: پس از من نشانه دوستی من، دوستی این شخص است و اطاعت از او اطاعت از من است و مخالفت با او مخالفت با من است.[4]
از آنجایی که اطاعت از پیامبر واجب و شرط دینداری است، اطاعت از امیرالمومنین علیه السلام نیز واجب و شرط دینداری می‌باشد.
پی‌نوشت:
[1] سوره صافات، 24.
[2] امالی، ج۱، ص۲۹۶.
[3] تفسیر امام عسکری علیه السلام، ج۱، ص۴۰۵.
[4] مناقب خوارزمی، ص۳۵.