از شرایط دعا، به دست آوردن معرفت لازم برای شناخت خود و خداست. اینکه انسان بداند فقیر محض است و در همه چیز محتاج خداست.
![](https://btid.org/sites/default/files/media/image/doa_5.jpg)
دعا کردن چه فایده هایی دارد.
عا چیست؟
دعا چنانکه بعضی از محققین فرموده اند: بر حسب لغت به معنی «ندا» است و بر حسب عرف و اصطلاح، توجه به سوی خدا و طلب رحمت از او به طور فقر و مسکنت و خضوع است؛ و بر سپاس و ستایش و تسبیح و تنزیه باری تعالی نیز اطلاق میشود، زیرا سپاس و ستایش نیز نوعی درخواست و مسئلت عطا و موهبت است. دعا کردن یکی از بهترین اعمالی است که هم خداوند در قرآن و هم پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) سفارش بسیار نموده اند.
دعا کردن چه فایده هایی دارد آداب دعا کردن
این را بدان که اسباب و شرط های مستجاب شدن دعا بسیار است، پس باید که در تحصیل کردن و به جای آوردن آن شرط ها سهل انگاری نکنی، از جهت آن که مبادا هرگاه دعایی بخوانی و در اجابت تأخیری شود، پس شیطان تو را وسوسه کند و به خیال تواندازد که نَعوُذُ بِاللّه ِ خدای تعالی وعده ی خود را خُلف کرده است.
از جمله ی شرط ها آن است که باید در وقت دعا خواندن دل خواننده ی دعا متوجه به خدای عزّوجل باشد و در خواستن حاجت های خود هم چنان که در طلب شهوت های دنیوی که اکثر آن ها ضرر دنیوی و اخروی است کمال توجه و اهتمام را دارد، باید که در وقت خواندن دعا نیز کمال توجه را داشته باشد.
چون جهت خواستن مطلبی دست به دعا برمی داری، باید که امید و تعظیم نمودنِ تو خدای تعالی را زیادتر باشد از آن که دست به سوی خوردن طعام ها یا آشامیدن آبی دراز کنی. زیرا که دست دراز کردن تو به نزد پروردگار جهت خواستن نعمت ها و ثواب های اخروی اَهَمّ و عظیم تر و پر فایده تر است از دست دراز کردن تو به سوی طعام ها و نعمت های دنیوی، پس باید که عقل خود را و دل خود را حاضر سازی از برای دراز نمودن دستِ خود به قدر تعظیم آن کسی که تو دست خود را به نزد او بلند نموده ای و هر آن گاه که در تعظیم خدای تعالی نُقصان نمایی، پس قسم به خدا که چگونه امید استجابت دعا خواهی داشت و حال آن که تو در کردار و گفتار، تهاون (سستی) و سهل انگاری نموده ای. پس آیا تو شخصی را دیده ای که به سبب نافرمانی نزدیک و مقرب در نزد پادشاه شود؟! آیا آن که تو سؤال کننده ای را دیده ای که به بی ادبی کردن به شخصی نزدیکی جوید که از او چیزی طلب می کند؟
دعا کردن چه فایده هایی دارد: ۱- کسب معرفت:
از شرایط دعا، به دست آوردن معرفت لازم برای شناخت خود و خداست. اینکه انسان بداند فقیر محض است و در همه چیز محتاج خداست و خداوند بینیاز از دیگران و برآورنده نیاز دیگران است و بداند که هیچ چیزی بدون اراده خداوند واقع نمیشود و هرچه را او اراده کند بیدرنگ محقق میشود.
«انما امره اذا اراد شیئا ان یقول له کن فیکون» [۱] با این معرفت انسان با تمام وجود و با اخلاص دعا خواهد کرد و همین باعث اجابت آن میشود. امام صادق ـ علیه السّلام ـ در بیان آیه «فلیستجیبوا لی و لیؤمنوا بی» میفرمایند: « یعنی مردم بدانند که خداوند قادر است هر آنچه را بخواهند به آنان عطا کند.»[۲] و وقتی از آن حضرت درباره علت عدم استجابت دعا پرسیدند، فرمود: « چون شما کسی را میخوانید که او را نمیشناسید.»[۳]
دعا کردن چه فایده هایی دارد: ۲- آرامش روانی:
گاهی انسان در زندگی روزمره خود گرفتار مشکلاتی میشود که بر طرف کردن آن از توانش خارج است. و وارد آمدن فشار برای انجام کارهایی فراتر از توانمندیهای آدمی در وی اضطراب ایجاد میکند و این اضطراب را نمیتواند مدت درازی تحمل کند.[۴]
بهترین راه حل برای از بین بردن اضطراب و به دست آوردن آرامش، دعا و راز و نیاز با خداست چرا که دعا برقراری ارتباط بنده با خداست. خدایی که بر هر کاری تواناست. این ارتباط انسان را امیدوار و دلگرم به قدرتی برتر میکند که اگر صلاح بداند به راحتی آن فشارها و سختیها را برطرف میکند.
دعا کردن چه فایده هایی دارد:۳- خودسازی:
برقراری ارتباط با خداوند و با او به راز و نیاز پرداختن در صورتی امکانپذیر است که اعمال او خلاف خواست پروردگار نباشد. قرآن کریم میفرماید: خداوند دعای کسانی را اجابت میکند که ایمان داشته باشند و عمل صالح انجام دهند (شوری، ۲۶) پس سخن گفتن با خدا و طلب حاجت از او، دلی پاک و عملی صالح لازم دارد. چنانکه حضرت علی ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: پرهیزگار باشید و اعمالتان را صالح و درونتان را برای خدا خالص کنید تا خداوند دعایتان را اجابت کند.[۵] و چون شرط به اجابت رسیدن دعا، ترک گناه است، کسی که حقیقتا درخواستی از خدا دارد، مراقب اعمال و رفتار خود خواهد بود.
دعا کردن چه فایده هایی دارد:۴- از بین بردن خودخواهی:
برای استجابت دعا بهتر است انسان اول برای دیگران دعا کند سپس برای خود. چنانکه امام صادق ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: هر کس چهل مؤمن را قبل از خود دعا کند، دعایش مستجاب میشود.[۶] همچنین پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ میفرمایند: وقتی کسی از شما دعا میکند آن را عمومیت دهد – و برای دیگران هم دعا کند – چرا که باعث اجابت دعاست.[۷] طلب خیر برای دیگران در واقع مبارزه درونی با انحصار طلبی و خودخواهی است.
دعا کردن چه فایده هایی دارد:۵- نجات از دوزخ :
رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ میفرمایند: در قیامت امر میشود عدهای را به جهنم ببرند ، خداوند به مالک جهنم میفرماید: به آتش بگو پاهایشان را نسوزاند چونکه با آن به مساجد میرفتند، صورتشان را نسوزاند به خاطر وضو گرفتنشان و دستهایشان را نسوزاند چون هنگام دعا دستها را بالا میگرفتند…[۸]
دعا کردن چه فایده هایی دارد:۶- محبوبیت نزد خدا :
انجام هر عبادتی انسان را محبوب درگاه حق تعالی میکند و دعا یکی از آن عبادات و بلکه افضل آن است. خداوند در قرآن کریم از حضرت ابراهیم به خاطر دعاکردنش تعریف و تمجید میکند. ان ابراهیم لحلیم اوّاه منیب (هود/۷۵) امام باقر ـ علیه السّلام ـ در بیان این آیه میفرمایند: اواه کسی است که بسیار دعا میکند.[۱۱]
دعا کردن چه فایده هایی دارد: ۷- جلب روزی :
خداوند روزی دهنده تمام مخلوقات است اما با دعا میتوان نعمتهای بیشتر و بهتری به سوی خود جلب کرد. پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ میفرمایند: رزق و روزی به عدد قطرات باران از آسمان بر زمین نازل میشود تا هر کس به اندازه خود دریافت کند، لکن خداوند زیاده دهنده است پس از فضل خداوند نعمتهای بیشتری درخواست کنید.[۱۲]
دعا کردن چه فایده هایی دارد: ۸- دفع بلا:
امام سجاد ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: دعا و بلا با هم هستند تا روز قیامت و دعا بلا را دفع میکند حتی در حالیکه نزول بلا قطعی شده باشد.[۱۳] و حضرت علی ـ علیه السّلام ـ میفرمایند: امواج بلا را با دعا دفع کنید.[۱۴]
پي نوشت :
[۱]. یس/۸۲
[۲] . علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۳، ص ۳۲۳.
[۳]. علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۶۸.
[۴]. ریچارد/تکینسون، روانشناسی هیلگارد، ج ۲، ص ۱۵۲.
[۵]. شیخ حر عاملی، مستدرک الوسایل، ج ۵، ص ۲۶۹.
[۶]. شیخ کلینی، کافی، ج ۲، ص ۵۰۹.
[۷]. همان، ص ۴۸۷.
[۸]. ابن ابی جمهور احسائی، عوالی اللآلی، ج ۱، ص ۳۶۰.
[۹]. شیخ کلینی، کافی، ج ۲، ص ۵۱۱.
[۱۰]. نهج البلاغه، ص ۵۳۴.
[۱۱]. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۹، ص ۲۹۳.
[۱۲]. همان، ص ۲۸۹.
[۱۳]. شیخ کلینی، کافی، ج ۲، ص ۴۶۹.
[۱۴]. نهج البلاغه، ص ۴۹۵، کلمات قصار ۱۴۶.