-در اسلام برخی از گناهان به عنوان، گناهان کبیره و برخی دیگر نیز به عنوان صغیره شناخته می شوند که همه ی این اقسام اعمال زشت، امکان بخشش آن توسط توبه حقیقی وجود دارد، اما در لسان آیات الهی و روایات معصومین علیهم السلام از برخی اعمال به عنوان گناهان نابخشونی یاد می شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
گناهان نابخشودنی
خداوند متعال همه ی بندگانش را به آمرزش و مغفرفت بی حد و حصر خویش امیدوار نموده است، به گونه ای که در لسان روایات،نا امیدی از درگاه باریتعالی به عنوان بزرگترین گناه شمرده شده است، و در قرآن کریم، بخشش و عفو الهی در آیات بسیاری به همراه تاکید فراوان و به صورت مطلق ذکر شده است، از این رو، انسانها موظفند تا به درگاه عفو وبخشش خداوند متعال رجوع نمایند تا به اصل خویش بازگردند و مسیر کمال نفسانی را تا حد قبول ظرفیت خویش بپیمایند. گناهان به مجموعه افعال درونی و بیرونی اطلاق می شود که ضمن داشتن مضرات نابودگر جسمانی، موجبات ضعف روح انسان در همه ی ابعاد الهی آن می شود. در اسلام برخی از گناهان به عنوان، گناهان کبیره و برخی دیگر نیز به عنوان صغیره شناخته می شوند که همه ی این اقسام اعمال زشت، امکان بخشش آن توسط توبه حقیقی وجود دارد، اما در لسان آیات الهی و روایات معصومین علیهم السلام از برخی اعمال به عنوان گناهان نابخشونی یاد می شود. خداوند متعال می فرماید:« إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْمًا عَظِيمًا».[1]خداوند هرگز شرك به او را نمى‌بخشد؛ و كمتر از آن را براى هر كس بخواهد و شايسته بداند مى‌بخشد. و آن كس كه براى خدا، همتايى قرار دهد، گناه بزرگى مرتكب شده است.
خداوند متعال در آیه دیگر از سوره شریفه نساء، می فرماید:« إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلاَلًا بَعِيدًا».[2]خداوند، شرك به او را نمى‌آمرزد؛ ولى كمتر از آن را براى هر كس بخواهد و شايسته ببيند مى‌آمرزد. و هر كس براى خدا همتايى قرار دهد، در گمراهى‌دورى افتاده است. عدم بخشش شرک در این آیه ی شریفه به معنای مرگ انسان در حالت شرک است در اینکه انسان از این دنیای فانی در حال شرک بمیرد، در این صورت عمل شرک به عنوان عصاره ی زندگی دنیوی وی شمرده می شود، ولی کسی که مشرک بوده و سپس در آیین یکتاپرستی اسلام در آید، چنین انسانی همه ی گناهان وی بخشوده می شود، چناچه خداوند متعال در سوره ی شریفه مائده به عدم بخشش مشرک در عالم قیامت اشاره می فرماید:« إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ».[3] همانا کسی که به خداوند شرک ورزد، بهشت بر او حرام می شود و جایگاهش آتش خواهد بود و برای ظاللمین یاوری نخواهد بود.
در روایات معصومین علیهم السلام به گناه نابخشودنی شرک اشاره گردیده است، پیامبر اکرم(ص) می فرماید:« إن الله غافر كل ذنب إلا من أحدث دينا، ومن اعتصب أجيرا أجره أو رجل باع حرا. أقول: هذا محمول على الاصرار وعدم التوبة».[4] خداوند هر گناهکاری را می آمرزد، مگر کسی را که (از پیش خود) دینی نو پدید آورد، یا مزد کارگری را ندهد، یا شخص آزادی را بفروشد.
پیامبر اکرم (ص) درروایتی دیگر می فرماید:« لِكُلِّ ذَنْبٍ تَوْبَةٌ إِلَّا سُوءَ الْخُلُقِ فَإِنَّ صَاحِبَهُ كُلَّمَا خَرَجَ مِنْ ذَنْبٍ دَخَلَ فِي ذَنْبٍ».[5] برای هر گناهی توبه ای هست، مگر بداخلاقی،زیرا آدم بد اخلاق از هر گناهی که در آید (توبه کد) به گناهی دیگر می افتد.
[1] سورة النساء : 48.
[2] سورة النساء : 116.
[3] سورة المائدة: 72.
[4] حر عاملی، محمد، وسال الشیعة،چاپ اسلامیة، ج11، 344/2،اشتراط توبة من أضل الناس برده لهم إلى الحق..
[5] صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، انتشارات اسلامی، ج4،ص355/5762، بَابُ النَّوَادِرِ وَ هُوَ آخِرُ أَبْوَابِ الْكِتَابِ.