رهروان ولایت ـ نوعاً آن دسته از افرادی که به درستی توانسته‌اند شاخصه ارزشمند و اخلاقی و دینی قناعت را در زندگی خود نهادینه و پا برجا کنند، توانسته‌اند از ثمرات ارزشمندی در زندگی دنیایی و آخروی برخوردار شوند. در این جلسه سعی شد به مواردی از ثمرات ارزشمند قناعت در سبک زندگی اسلامی اشاره شود.
1-عزت و سربلندی
یقیناً افرادی که در زندگی قانع هستند به راحتی تن به ذلت و خواری نمی دهند از این رو هیچگاه برای رسیدن مال و منال دنیایی در برابر دیگران خود را پست و حقیر نمی کنند چرا که تمایل و چشم داشتی به دارایی‌های دیگران ندارند. از این رو امام علی علیه السلام می‌فرماید: «لَا أَعَزَّ مِنْ قَانِع؛ نیست عزیزتر از قناعت کننده.» [1]
2 راحتی و آرامش
از جمله زیباترین ثمرات قناعت در زندگی این است که افراد قانع پیشه، در زندگی به یک آرمش‌نسبی در زندگی دست پیدا می‌کنند آرامش و راحتی‌ای که خواسته و نیاز هر انسان می‌باشد. افراد قانع در زندگی با قطع حرص و طمع و حسادت به مال و منال دیگران ریشه‌های اضطراب و نگرانی را از وجود خود خشکانیده‌اند از این رو از ثمره ارزشمند، برخوردار شده‌اند.
امام صادق علیه السلام در این خصوص می‌فرماید:
اگر شخص قناعتگر سوگند یاد کند که هر دو جهان را دارد خداوند متعال او را تصدیق می‌نماید و بسوگندش مواخذه نمی‌کند از لحاظ عظمت رتبه قناعت. و اساسا چرا بنده قانع بقسمت الهی نباشد با اینکه خود می‌فرماید: "نَحْنُ قَسَمْنا بَینَهُمْ مَعِیشَتَهُمْ فِی الْحَیاه الدُّنْیا"[2]
معیشت و نحوه زندگی دنیا را ما خود میان آنان قسمت کردهایم پس کسی که یقین به‌این مطلب داشته و خدا را در آنچه که بخواهد و به‌آنچه ارادهاش تعلق بگیرد تصدیق نماید و بداند که غفلت از طرف او که یقین به ربوبیت او دارد تصوّر نمی‌شود چنین شخصی تولیت و تصدّی تقسیمات را بدون واسطه فقط با او می‌داند و به‌او نسبت می‌دهد و کسی که به همان قسمتِ قسمت شده قناعت کند از حزن و غصه و دروغ و رنج روحی و جسمی آسوده است. و هر چه که از حالت و صفت قناعت کاسته شود به همان نسبت به رغبت و تمایل دنیوی انسان افزوده می‌شود.
و صفت طمع و رغبت به دنیا ریشه و اساس همه بدیها است و دارنده این دو صفت نجاتی از آتش ندارد مگر اینکه توبه کند. و از این جهت پیامبر اسلام فرمود. قناعت ثروت و سلطنتی است که زوال ندارد و قناعت مرکبی است که بطرف رضای الهی و بهشت میبرد و راکب را به آنجا می‌کشاند. بنا بر این باید در آن چیزهائی که نداری و به تو داده نشده توکلت به خدا باشد و نسبت به آنچه به تو داده شده راضی و خشنود باشی و صبر در مشکلات داشته باشی که صبر نشانه استواری کارها است.[3]
3- اصلاح نفس
از جمله تاثیرات ارزشمند قناعت در زندگی در تهذیب نفس نمایان می‌شود. روایات ارزشمندی وجود دارد که رابطه‌ی تهذیب نفس و قناعت را بیان می‌کنند
إِذَا رَغِبْتَ فِی صَلَاحِ نَفْسِک فَعَلَیک بِالاقْتِصَادِ وَ الْقُنُوعِ وَ التَّقَلُّلِ؛ هرگاه رغبت کنی در صلاح حال نفس خود پس بر تست ملازمت میانه روی و خشنود بودن به قسمت[4]
----------------------------------
پی‌نوشت:
[1] تصنیف غرر الحکم و درر الکلم ص392 ح 9028
[2] سوره زخرف آیه 33
[3] بحار الأنوار ج68 ص349
[4] تصنیف غرر الحکم و درر الکلم ص237 ح 4766
خلاصه ای از بیانات استاد سابقون در حلقه معرفت، مربوط به تاریخ 93/01/16
خلاصه جلسات قبلی ایشان : www.jonbeshnet.ir/category/430