رهروان ولایت ـ آية اللَّه مشكينى
- ولادت:
آيةالله مشكينى درسال 1300 هـ ش در روستاى آلنّى يا آلّى[1] مشكين شهر ديده به جهان گشود. مشكين شهر جزء استان اردبيل است و با ارسباران هم مرز مى‌باشد.
آيةالله مشكينى دوران كودكى را در دامنه سرسبز كوه‌هاى سبلان سپرى كرده است. پدر وى مردى مؤمن و عالم بود و در روستاى آلنّى زندگى ساده اى داشت. او هر چند در دوران جوانى به جهت مشكلات زندگى نتوانسته بود درحوزه هاى علميّه شهرهاى بزرگ اقامت كند، لكن پس از بهبود وضع معيشتى خود، در 25 سالگى مدّتى در شهرهاى تبريز، اردبيل و زنجان به تحصيل علوم اسلامى پرداخت وسپس راهى نجف شد.
آيةالله مشكينى دراين خصوص مى گويد: «ما در ده آلنى در يك فرسخى مشكين شهر زندگى مى كرديم. پدرم در بيست و پنج سالگى، خودش دنبال درس خود را گرفت و به چند شهر سفر كرد. و بعد به نجف سفر کرد، پدرم چهار سال در نجف بود كه نامه نوشت و ما را نيز به آنجا فرا خواند و ما به اتّفاق دايى و خانواده به نجف رفتيم.[2]
- حيات علمى
آيةالله مشكينى ادبيات را كه نزد پدرش آموخته بوده در حوزه علميّه نجف تكميل كرد. هنوز بيش از دو سال از اقامت خانواده آيةالله مشكينى در نجف سپرى نگرديده بود كه مادرش چشم از جهان فرو بست. آيةالله مشكينى همراه پدر به ايران بازگشت و در مشكين شهر سكنى گزيد. وى پس از مدّتى، پدر را از دست داد. او مى گويد: «پس از فوت پدرم ما يتيم بوديم و هيچ چيز نداشتيم.[3] وى پس از رحلت پدر، با وجود اينكه سختى و مرارت و فقر و ندارى بر زندگي شان سايه افكنده بود، عزم سفر كرد و راهى حوزه علميّه اردبيل شد.
آيةالله مشكينى نزديك به دو سال در حوزه علميه اردبيل به تحصيل علوم دينى پرداخت و سپس همراه دوتن از دوستانش راهى قم گرديد.
- هجرت به قم
آيةالله مشكينى ساليان درازى به طور مداوم و مستمر، درحوزه علميّه قم حضور داشت و در آن زمان، اين حوزه در شرايط خوبى قرار گرفته بود. تلاش آيةالله شيخ عبدالكريم حائرى يزدى در احياى اين مركز بزرگ علمى به بار نشسته بود.
او در درس حضرات آيات عظام: سيد محمد حجّت كوه كمرى، سيد حسين بروجردى، محقّق داماد و شيخ عبدالكريم حائرى يزدى شركت كرد، و در فقه و اصول و حديث به مرتبه اجتهاد نايل گشت.
وى درباره سفارش پدرش براى تحصيل علم مى گويد: پدرم درآخرين لحظات عمرش تنها سفارشى كه براى من كرد، اين بود كه فرمود: پسرم! در روز قيامت به پيش من روسياه مى آيى اگر احكام و عقايد و تفسير را فرا نگرفته باشى.»
اين بود كه آيةالله مشكينى در كنار فقه و اصول، در عقايد و تفسير نيز زحمات زيادى كشيد و در اين علوم نيز تَبَحّرِ خاصّى به دست آورد. او حضور اساتيد بزرگ چون امام خمينى را نيز درك كرد و چندين سال نيز در محضر اين مرد بزرگ، كمالات علمى ياد گرفت و حضورش را به اوج رساند. همان روزها با شخصيّت امام خمينى آشنا گرديد و به ژرفاى انديشه و عرفان و معنويت وى پى برد و شيفته اش گرديد.
- مسندهاى كه وى ازاوائل پيروزى انقلاب در آنها قرار گرفته است، به شرح زير است:
1ـ حاكم شرع دادگاههاى خوزستان وساماندهى اوضاع وادارات آن استان
2ـ رئيس شوراى بازنگرى قانون اساسى نظام اسلامى.
3ـ نماينده مردم آذربايجان درمجلس خبرگان درتدوين قانون اساسى
4ـ رئيس مجلس خبرگان رهبرى درچنددوره
5ـ عضويت درجامعه مدرّسين ودبيرى آن
6ـ امام جمعه قم
---------------------------------------------------------
- منابع:
1. اميدانقلاب،مجله،ش 5 سپاه پاسداران
2. پاسداران اسلام،مهدىمشايخى.
3. جمهورىاسلامى،روزنامه،شماره، 35،40،45
4. صحيفه نور،امام خمينى،ج 19 و 21.
5. حديث ولايت،حضرت آيةالله خامنه اى،ج5و6.
6. نهضت روحانيون ايران،على دوانى. 19 و 3.
7. اسنادانقلاب اسلامى،سيدحميدروحانى،ج3و4
8. گلشن ابرارجلد5
---------------------------------------
پی نوشت:
[1] . درزبان محلى،آلّى گفته مى شود.
[2] . اميدانقلاب،مجلّد،ص34 .
[3] . همان