رهروان ولایت ـ شگفتی های آفرینش انسان با نگاه به ساختار استخوانها
- امام صادق(علیه السلام): اى مفضّل! بنگر كه چگونه انسان در خلقتش ويژگى هايى يافته است تا بر چارپايان، برترى و مِهترى داده شود. او به گونه اى آفريده شده است كه راست مى ايستد و راست مى نشيند تا با دستان و اندام ها، روياروى چيزها قرار گيرد و بتواند با آنها در آويزد و كارى انجام دهد. اگر او به سانِ چارپايان، صورت به سوى زمين داشت، نمى توانست هيچ يك از كارها را انجام دهد ... . چرا انسان بر ران و سرين خود ، اين گوشت را حمل مى كند، جز براى آن كه او را از [درشتىِ] زمين نگه دارد تا از نشستن بر آن، احساس درد نكند، آن سان كه چون انسانِ نحيف و كم گوشت بنشيند و ميان او و زمين، حائلى نباشد كه او را از درشتى زمين نگه دارد، احساس درد كند؟..
در ساختار بدن جانوران و سامان يافتن آنان بر وضعى كه دارند ، انديشه كن. آنها نه به سانِ سنگ، سخت آفريده شده اند؛ و اگر چنين بودند، نه خم مى شدند و نه مى توانستند به انجام دادن كارى دست بزنند. همچنين ، آنها بسيار نرم و سست نيز آفريده نشده اند كه نتوانند سنگينى خود را حمل كنند و نه به خويش اتّكا ورزند. آنها از گوشتى نرم آفريده شده اند كه خم مى شود و در درون آن نيز استخوان هايى سخت است و پى و رگ آن را نگه مى دارد و اينها همه را به يكديگر، پيوند مى زند و در كنار هم نگه مى دارد. بر روى همه اينها غلافى از پوست قرار گرفته است كه همه بدن را در بر مى گيرد. حكايت بدن، حكايت اين تنديس هاست كه از چوب ساخته و در آنها ، پارچه اى بر اطراف چوب پيچيده و به كمك نخ، به هم بسته مى شود و آن گاه لايه اى از صَمْغ نيز آنها را مى پوشاند. چوب ها به منزله استخوان، پارچه ها به منزله گوشت، و نخ ها به منزله پِى و رگ و آن لايه نيز به منزله پوست است. اگر اين احتمال روا باشد كه جانوران متحرّك، به خودى خود و بدون آفريدگار ، پديد آمده باشند، چنين چيزى درباره اين تنديس هاى بى جان نيز روا خواهد بود؛ امّا اگر اين احتمال درباره تنديس ها روا نباشد، سزامندتر آن است كه درباره جانوران نيز روا نيست . . . انسان ها چون توانسته اند صاحب ذهن و زيركى و توان دست يازيدن به حرفه هايى چون: بنا ساختن، تجارت، رنگرزى و جز آن باشند، برايشان كفِ دستانى بزرگ و برخوردار از انگشتان درشت، قرار داده شده است تا بتوانند چيزها را در دست گيرند و لازم ترينِ ۱ آنها همين حرفه هاست.[1]
مردى مسيحى از امام صادق(عليه السلام) درباره تشريح بدن پرسيد. فرمود: «خداوند متعال ، انسان را بر دوازده اندام اصلى ، بر ۲۴۶ استخوان و بر سيصد و شصت رگ آفريد. رگ ها همه بدن را آبيارى مى كنند، استخوان ها اندام ها را نگه مى دارند، گوش ، استخوان ها را نگه مى دارد و پِى ، گوشت را نگه مى دارد. در دستان انسان، ۸۲ استخوان قرار داد: در هر دست، ۴۱ استخوان. از اين شمار ، ۳۵ استخوان در كف، دو استخوان در فاصله ميان مچ و آرنج، يكى در بازو و سه تا در شانه اوست؛ و به همين اندازه نيز در دست ديگر. در پاى او نيز ۴۳ استخوان است. از اين شمار، سى و پنج استخوان در قسمت پايين تر از مچ، دو تا در ساق، سه تا در زانو، يكى در ران، و دو تا در سرين اوست؛ و به همين اندازه نيز در پاى ديگر. در پشت او هم هجده مُهره است، در هر يك از پهلوهاى او نُه دنده است، در گردنش هشت [استخوان]، در سر وى نيز ۳۶ استخوان، در دهانش ۲۸ استخوان و [آن گاه] ۳۲ استخوان است .[2]
----------------------------
پی نوشت :
1.الخصال، ص ۵۱۴، ح ۳، علل الشرائع، ص ۱۰۱، ح ۱، بحار الأنوار ، ج ۱۰، ص ۲۰۷ ، ح ۹ .
2.بحار الأنوار، ج ۳، ص ۶۸ إلى ص ۹۲ نقلاً عن الخبر المشتهر بتوحيد المفضّل .
خلاصه سخنرانی استاد شوشتری در کنفرانس آیه های انتظار در تاریخ 93/2/21
لینک سخنرانی های پیشین: http://www.jonbeshnet.ir/category/450
نظرات