بنشینیم پای سخن سعدی شیرازی و ملاک انتخاب را از او یاد بگیریم.
ملاک انتخاب | تلویزیون روشن است و صدای مجری که از نامزد شماره یک میخواهد به سؤالات جواب دهد، به گوش میرسد. کمی خستهام؛ دکمه بیصدا کردن را میزنم و بوستان سعدی را بر میدارم. بگذار ببینم شیخ اجل سعدی چه دارد برای شرایط این روزهایمان و چه ویژگیهایی را برای سردمداران جامعه برمیشمرد.
قوه عقل و تحلیل
از دیدگاه سعدی نخستین چیزی که باید در انتخاب یک مسئول مدنظر قرار داد، قدرت عقل و تحلیل اوست. این مسئله باید در شخص سنجیده شود و به اندازه همان به او منصب داد. او میگوید:
به عقلش بباید نخست آزمود ..... به قدر هنر پایگاهش فزود
دینداری و پاکدستی:
کسی که میخواهد بر مردم مسلط شود و امور آنان را عهدهدار گردد، باید مؤمن و پاکدست و مردمشناس باشد؛ ازاینرو سعدی در توصیف یک وزیر خوب میگوید:
ز هر نوع اخلاق او کشف کرد ..... خردمند و پاکیزه دین بود مرد
نکو سیرتش دید و روشنقیاس ..... سخنسنج و مقدار مردمشناس
کاردان باشد و باتجربه:
سعدی کاردانی و تجربه را عنصری مهم در یک مسئول میداند و میسراید:
گرت مملکت باید آراسته ..... مده کار معظم به نوخاسته
نخواهی که ضایع شود روزگار ..... به ناکاردیده مفرمای کار
سادهلوح نباشد
مسئول خوب نباید سادهلوح باشد و فریب خنده دشمن را بخورد. سعدی هشدار میدهد ای مسئول! عسل شیرین هم ممکن است زهرآلود باشد، پس به شیرینزبانی دشمن فریفته نشو و به عهدش اعتماد مکن:
بد اندیش را لفظ شیرین مبین ..... که ممکن بود زهر در انگبین
به سوگند و عهد استوارش مدار ..... نگهبان پنهان بر او بر گمار
حال که معیارها را از سعدی گرفتم، وقت آن است که مناظره را ببینم و آن را با نامزدهای مختلف تطبیق دهم. پس دکمه بیصدا را مجددا فشار میدهم و به سخنان نامزد شماره 4 گوش میدهم.