رهروان ولایت ـ بعضی از ایام و اعداد هستند که بدون ارتکاب هیچ جرمی، توسط بعضی از اشخاص و اقوام، محکوم شدهاند تا حدی که گاهی از نوشتن آن عدد هم پرهیز شده است مانند روز «سیزده نوروز» که بعضی از افراد؛ برای مبتلا نشدن به نحوست آن از خانه خارج میشوند و مانند عدد «13» که مثلا به صورت «1+12» بر روی بعضی از پلاک خانهها نوشته شده؛ اگر چه در سالهای اخیر، این باورها، کمرنگتر شده، اما برای برطرف شدن کلی این باور نادرست، مطالبی عرض میشود.
13 را ما میسازیم:
نکتهای که باید به آن توجه شود این است که این ما هستیم که همهی روزها و از جمله روز سیزده را به یک روز خوب یا بد، تبدیل میکنیم و خداوند، غیر از زیبایی نمیآفریند چرا که فرمود: «الَّذی أَحْسَنَ كُلَّ شَیْءٍ خَلَقَه[سجده/7] او [خدا] همان كسى است كه هر چه را آفرید، نیكو آفرید». پس همهی روزها، مخلوق خداوند بوده و زیبا هستند و در حقیقت، با اعمال ما، زیبا یا زشت میشوند.
دلیل قرآنی بر اینکه شومی در اعمال بد است:
از نظر قرآن کریم، اگر شومی باشد در اعمال و کارهای بد است و باید از آنها دوری کرد، به عنوان مثال وقتی قوم حضرت صالح(علیهالسلام) که گویا گرفتار خشکسالی و کمبود مواد غذایی شدند، به آن حضرت گفتند این مشکلات ما به خاطر شومی تو و یارانت است، حضرت صالح(علیهالسلام) به آنها فرمود: «فال بد (و بخت و طالع شما) در نزد خداست و او شما را به خاطر اعمال بدتان گرفتار این سختیها کرده است».[1]
و هنگامیکه چند پیامبر مامور هدایت مردم یک شهر شدند آنها گفتند وجود شما شوم و مایهی بدبختی ما در این شهر است. آنان پیامبران را تهدید به عذاب و سنگسار کردند، اما آن رسولان الهی در پاسخ آنها گفتند که این شومی و تیرهروزی از خود شماست و نتیجهی اعمال زشتتان است.[2]
روایات بسیاری نیز بر نادرستی نسبت شوم دادن به روزها دلالت دارند که به بعضی از آنها اشاره میکنیم:
«حسن بن مسعود» میگوید: خدمت امام هادی(علیهالسلام) رسیدم و در آن روز انگشتم ضربه دیده بود و با یک شخص سوار، تصادف کرده بودم و به دوشم آسیب رسانده بود و در یک ازدحام وارد شده بودم و لباسهایم را پاره کرده بودند، گفتم: خداوند شر این روز را از سر من كوتاه كند، عجب روز شومى است. امام(علیهالسلام) به من فرمود: تو هم که با ما رفت و آمد داری این حرف را میزنی و گناه خود را به گردن یک بیگناه میاندازی؟
حسن بن مسعود میگوید: [با شنیدن این جمله] عقل به سرم بازگشت و فهمیدم اشتباه كردهام. گفتم: مولاى من! از خدا آمرزش مىخواهم.
حضرت فرمود: حسن! گناه روزها چیست كه شما هر وقت به مكافات اعمال خود مىرسید، به آنها دشنام مىدهید؟ گفتم: یابن رسول اللَّه، براى همیشه استغفار مىكنم و این توبه من است.
حضرت فرمود: به خدا [این دشنامها] سودی برایتان ندارد و خدا به خاطر مذمت بیتقصیرها، محازاتتان میکند. ای حسن! مگر نمىدانى كه ثواب و عذاب، و مكافات عمل در دنیا و آخرت به دست خداست؟
گفتم: بله، مولاى من.
فرمود: دیگر تكرار نكن، و براى روزها نقشى در حكم خدا قائل مشو».[3]
همچنین پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) در حدیثی فرمودند: «با ایام اعلام دشمنی نكنید كه آنها دشمن شما میشوند».[4] آن حضرت از فال بد زدن به چیزها نهی میکرد و میفرمود: «هر وقت با آمدن چیزی، دلت چركین شد و فال بد زدی اعتنا نكن و عبور کن».[5]
در نتیجه: با وجود آیات و روایات و دلیل عقلی بر اینکه روزها مخلوق بیگناه خداوند هستند و اعمال ماست که آنها را زیبا یا زشت میکند و آثار خوب و بد آن اعمال به ما میرسد، دیگر جایی برای شوم دانستن 13 و دیگر روزها نمیماند.
--------------------------------------
پینوشت:
[1]. با استفاده از تفسیر نمونه، ج15، ص490 و 491
[2]. همان، ج18، ص339 تا 345
[3]. قَالَ الْحَسَنُ بْنُ مَسْعُودٍ دَخَلْتُ عَلَى أَبِی الْحَسَنِ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ ع وَ قَدْ نُكِبَتْ إِصْبَعِی وَ تَلَقَّانِی رَاكِبٌ وَ صَدَمَ كَتِفِی وَ دَخَلْتُ فِی زَحْمَةٍ فَخَرَقُوا عَلَیَّ بَعْضَ ثِیَابِی فَقُلْتُ كَفَانِی اللَّهُ شَرَّكَ مِنْ یَوْمٍ فَمَا أَیْشَمَكَ فَقَالَ ع لِی یَا حَسَنُ هَذَا وَ أَنْتَ تَغْشَانَا تَرْمِی بِذَنْبِكَ مَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ قَالَ الْحَسَنُ فَأَثَاب إِلَیَّ عَقْلِی وَ تَبَیَّنْتُ خَطَئِی فَقُلْتُ یَا مَوْلَایَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ فَقَالَ یَا حُسْنُ مَا ذَنْبُ الْأَیَّامِ حَتَّى صِرْتُمْ تَتَشَأَّمُونَ بِهَا إِذَا جُوزِیتُمْ بِأَعْمَالِكُمْ فِیهَا قَالَ الْحَسَنُ أَنَا أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ أَبَداً وَ هِیَ تَوْبَتِی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ ع وَ اللَّهِ مَا یَنْفَعُكُمْ وَ لَكِنَّ اللَّهَ یُعَاقِبُكُمْ بِذَمِّهَا عَلَى مَا لَا ذَمَّ عَلَیْهَا فِیهِ أَ مَا عَلِمْتَ یَا حَسَنُ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْمُثِیبُ وَ الْمُعَاقِبُ وَ الْمُجَازِی بِالْأَعْمَالِ عَاجِلًا وَ آجِلًا قُلْتُ بَلَى یَا مَوْلَایَ قَالَ ع لَا تَعُدْ وَ لَا تَجْعَلْ لِلْأَیَّامِ صُنْعاً فِی حُكْمِ اللَّهِ قَالَ الْحَسَنُ بَلَى یَا مَوْلَایَ«تحف العقول عن آل الرسول(ناشر: جامعه مدرسین)، ص482 و 483»
[4]. لاتُعادُوا الْاَیّامَ فَتُعادیكُمْ؛«معانیالأخبار ص123 و 124»
[5]. اِذا تَطَیَّرْتَ فَامْضِ؛«تحف العقول عن آل الرسول(ناشر: جامعه مدرسین)، ص50»