چکیده: سير مطالعات كتابهاي استاد شهيد مرتضي مطهري براي همه افراد يكسان نيست بلكه با توجه به تنوع مطالب و موضوعات و نيز سبك و محتواي نوشتار، مي‌توان كتاب‌ها و موضوعات درخور فهم و مورد علاقة خود را انتخاب نمود. براي توضيح بيشتر لازم است اين نكته را در مورد آثار شهيد مطهري بيان نمود كه:
آيا سير مطالعاتي آثار شهيد مطهري (ره) براي همه افراد يكسان است؟ براي يك دانشجوي ليسانس يا يك طلبه مقدمات و يا طلبه سطح، هر كدام چگونه است؟
پاسخ:
استاد شهيد مرتضي مطهري (ره)، جايگاه ويژه‌اي بين انديشمندان اسلامي دارد و به لحاظ جامعيت و گستردگي اطلاعات و دانش‌هاي ايشان در بسياري از عرصه‌ها و عمق و ژرفاي انديشه هايش و نيز تأثير به سزايي كه بر نسل جوان در دوران حيات با بركت و بعد از شهادت، داشتند آثار ايشان، مورد توجه دانش دوستان و نسل جوان قرار گرفته است و بارها حضرت امام خميني (ره) و حضرت آيت الله خامنه اي ـ حفظه الله ـ و ديگر بزرگان، از آثار اين بزرگ مرد، تجليل نمودند و مطالعه آن را به جوانان توصيه فرموده اند.
نكته مهم اين است كه آثار ايشان چه به لحاظ صفا و خلوص ـ يعني سرشار از معارف ناب اسلامي و انديشه هاي صاف و بدون خلط است و خود استاد بزرگترين مبارز بر عليه جبهه انديشه هاي التقاطي بود ـ و چه به لحاظ سادگي و رواني، از ويژگي هاي ممتازي برخوردار است و در واقع مطالعه آثار ايشان، راحت ترين و نزديك ترين راه و نيز مطمئن ترين مسير براي دستيابي به معارف ناب اسلامي و قرآني مي باشد.
سير مطالعات كتابهاي استاد شهيد مرتضي مطهري براي همه افراد يكسان نيست بلكه با توجه به تنوع مطالب و موضوعات و نيز سبك و محتواي نوشتار، مي‌توان كتاب‌ها و موضوعات درخور فهم و مورد علاقة خود را انتخاب نمود. براي توضيح بيشتر لازم است اين نكته را در مورد آثار شهيد مطهري بيان نمود كه:
حوزه اصلي تفكر و تدريس آيت الله مطهري فلسفه بوده، امّا تقريباً در تمامي رشته‌هاي معارف اسلامي صاحب نظري ژرف انديش و پژوهشگري دقيق و در پاره‌اي از حوزه‌هاي دانش در قلّة اجتهاد بود. تنوع آثار ايشان در فقه، فلسفه، تفسير، تاريخ، امور اجتماعي و ساير رشته‌ها همگي از جذابيت و استحكام خاصي برخوردار است. آثار و نوشته‌هاي استاد در موضوعات مختلف و در سطوح متفاوت از كتابهاي تخصصي فلسفي گرفته تا كتاب داستان راستان را شامل مي‌شود.
بخشي از كتاب‌ها و آثار ايشان از نوارهاي درسي كه در دانشكدة الهيّات و حوزة علمية قم ايراد فرموده‌اند، پس از شهادت ايشان به چاپ رسيده است. و نيز پاره‌اي از مطالب و يادداشت‌هاي استاد كه از ايشان به جاي مانده است و مقالاتي كه به نشريات ارسال نموده‌اند، پس از ويرايش و بازنگري، در قالب كتاب‌هايي در موضوعات مختلف به چاپ رسيده است.
همة اين نكات ياد شده نشانة اين است كه كتاب‌ها و آثار علامه شهيد مطهري براي مخاطبان در سطوح مختلف سنّي و دانش و تخصص نوشته شده است كه هر فرد مي‌تواند متناسب با سطح دانش و رشتة تخصصي خويش از آن‌ها بهره‌مند شود.
بر اين اساس بايد در ابتدا كتاب‌هايي را كه كمتر جنبة تخصصي دارند و محور اصلي موضوعات آن‌ها مسائل اجتماعي، فرهنگي و اعتقادي است مطالعه نمود، كه از آن جمله مي‌توان اين كتاب‌ها را نام برد:
مسألة حجاب، نظام حقوق زن در اسلام، گفتارهاي معنوي، وحي و نبوت، زندگاني جاويد يا حيات اخروي، و ... در مرحلة بعد كتاب‌هايي را كه به موضوعات اجتماعي يا اعتقادات پرداخته‌اند امّا تقريباً مفاهيم و اصطلاحات تخصصي در آن بكار رفته است، را مطالعه نمود، مانند:
اسلام و نيازهاي جهان امروز، احياء تفكر اسلامي، انسان و سرنوشت، عدل الهي، امدادهاي غيبي، بيست گفتار، جامعه و تاريخ، جاذبه و دافعة امام علي ـ عليه السّلام ـ ، خدمات متقابل اسلام و ايران، سيري در نهج البلاغه، علل گرايش به مادي گري، قيام و انقلاب امام مهدي (عج)، نهضت‌هاي اسلامي در صد سالة اخير، ولاءها و ولايت‌ها، و... .
در مرحلة سوم با توجه به علاقه و گرايش تحصيلي فرد مي‌توان كتابهاي كاملاً تخصصي استاد مانند: اصول فلسفه و روش رئاليسم، مقالات فلسفي، مجموعه مقالات، ماترياليسم در ايران، مباحث اقتصادي، شرح منظومه، اخلاق جنسي در اسلام و جهان غرب، آشنايي با قرآن و ... را در سير مطالعاتي قرار داد.
دانشجويي كه مي خواهد از ابتداي دوران تحصيل دانشجويي خود، به آثار استاد مطهري آشنا شود و يا طلبة مقدمات نيز هر كدام متناسب با سطح دانش و معلومات خويش، مي‌توانند از آثار اين متفكر انديشمند بهره‌مند شوند. اين افراد مطالعات خود را مي‌توانند از كتابهاي روان و غير تخصصي مانند: داستان راستان،حماسة حسيني، امدادهاي غيبي در زندگي بشر، آشنايي با علوم اسلامي، جاذبه و دافعه امام علي ـ عليه السلام ـ و ... آغاز نمايد و به هيچ وجه توصيه نمي‌شود كه كتابهاي فلسفي و كلامي ايشان را مطالعه كند. بلكه مطالعه كتاب هاي تخصصي را پس مطالعه كتاب هاي ساده تر و زماني كه قدرت فهم و تحليل آن ها را پيدا نمودند آغاز كنند.
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات