چکیده: امام باقر (علیه السلام): هرکس در خلوت گناه کند، خدای متعال به او اعتناء نمی کند».
شخصى به نام مرازم گويد:
روزى جهت زيارت و ملاقات امام موسى كاظم (عليه السلام) به سوى مدينه حركت كردم و در مسافرخانه اى منزل گرفتم، در اين ميان چشمم به زنى افتاد كه توجّه مرا به خود جلب نمود، خواستم با او رابطه زناشوئى برقرار كنم؛ ولى او نپذيرفت كه با من ازدواج نمايد.
سپس به دنبال كار خويش رفتم؛ و چون شب فرا رسيد به مسافرخانه بازگشتم و دقّ الباب كردم، پس از لحظه اى همان زن درب را گشود و من سريع دست خود را بر سينه اش نهادم؛ ولى او با سرعت از من دور شد.
فرداى آن شب، چون بر امام كاظم (عليه السلام) وارد شدم، حضرت فرمود: «اى مرازم! كسى كه در خلوت خلافى مرتكب شود و تقواى الهى نداشته باشد، شيعه و دوست ما نيست».[1]
فراوان اتفاق می افتد که به خاطر حضور دیگران انسان شرم می کند و بسیاری از گناهان را آشکارا انجام نمی دهد (هرچند در این زمانه این مقدار حیاء هم رخت بر بست و شرمی وجود ندارد) به هر حال. ولی در خلوت که انسان از حضور کسی شرم نمی کند خویشتن داری و رعایت تقوا دشوار تر است و اینجا همان بزنگاهی است که انسان باید خود را حفظ کند و تنها مانعی که می تواند انسان را از ارتکاب گناه در خلوت حفظ کند همان احساس حضور خداست.
چه زیبا می فرماید امیر المومنین (علیه السلام): «اتَّقُوا مَعَاصِيَ اللَّهِ فِي الْخَلَوَاتِ فَإِنَّ الشَّاهِدَ هُوَ الْحَاكِمُ. از گناه کردن در تنهایی های خود بپرهیزید؛ زیرا آنکه شاهد است، همان داور است».[2]
کسی می تواند شهادت بدهد که در صحنه حضور داشته باشد و اتفاق را مشاهده کرده باشد آنگاه در دادگاه شهادت بدهد و قاضی حکم کند. اما طبق بیان حضرت امیر (علیه اسلام) خدایی که امروز شاهدست همان خدا فردای قیامت قاضی است و حکم می کند و باور به این موضوع می تواند بازدارنده ی از معصیت باشد. «أَلَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرَى [علق/14] آيا او (انسان) نمي داند كه خداوند همه اعمالش را مي بيند».
حال اگر از شهادت اعضاء و جوارح بدن و شهادت زمین و شهادت فرشتگان و از شهادت ائمه معصومین (علیهم السلام) که ناظر اعمال ما هستند بگذریم و فقط عالم را به تعبیر مرحوم امام خمینی (رحمه الله علیه) محضر خدا بدانیم، باور همین یک مورد کافی است که اجازه ی هیچ گناه پنهانی را به خود ندهیم.
در روایتی تکان دهنده پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «مردمانى از امّت خود را مى شناسم كه در روز قيامت حسناتى به سفيدى كوههاى تهامه عرضه مى كنند، اما خداوند همه آنها را پودر و پراكنده مى كند. بدانيد كه آنها برادران هم تبار شمايند و شب ها نيز همچون شما عبادت مى كنند، امّا مردمى هستند كه چون پنهانى و در خلوت با محرمات الهى رو به رو شوند، آنها را مرتكب گردند».[3]
آری این است اثر گناهان پنهانی که شاید اصلا آنها را گناه ندانیم و توجیهات فراوانی نیز برای آنان داشته باشیم. گناهانی که موجب خروج از ولایت ائمه هدی (صلوات الله علیهم) و تباهی اعمال و بی اعتنایی خداوند نسبت به انسان می شود. و در قیامت هم رسوایی انسان را در پی دارد اگر با توبه همراه نباشد.
- - - - - - -
پی نوشت:
[1]. بحارالانوار، مجلسی، ج 48، ص 45، ح 26.
[2]. سید رضی، نهج البلاغة (للصبحي صالح) ص : 532.
[3]. میزان الحکمه، ری شهری، ج 2، ص 476.