-درباره این نوع از استعدادهایی که به ساختار علمی و مدیریتی و فکری و اجرایی کشور مرتبط میشود، استعدادهای ضروری برای حیات جامعه خواهند بود
با توجه به دیدار بسیار مهم رهبر انقلاب با نخبگان و برگزیدگان و مدال آوران علمی کشور و اهمیت سخنان مطرح شده در این دیدار و همچنین جایگاه بسیار حساس و ویژه نخبگان در هر جامعه و نقش تاریخ سازی آنان در جامعه در این مقاله به ابعاد مختلف ین موضوع پرداخته میشود.
قبل از پرداختن به کلام رهبر انقلاب در خصوص نخبگان در جامعه ابتدا به ساختار نخبه و جوامع نخبگانی تاثیر اصلی و حیاتی این قشر از جامعه در پیشرفت و شکل دهی تاریخ میپردازیم، خداوند در خلقت انسانها مسئلهای به نام استعداد را قرار داده است که به واسطه آن هر شخصی در یادگیری و اجرای مسئلهای خاص بهتر از دیگران میتواند عمل کند اما این استعداد باید اولاً کشف و شناسایی شود و ثانیاً مورد پرورش قرار بگیرد تا بتواند با آن هدف و نتیجه مطلوب که میتوان آن را میوه آن استعداد در نظر گرفت، برسد. حال در بین استعدادهای مختلف در یک جامعه که هر کدام در سر جای خودش بسیار با اهمیت محسوب میشود افرادی وجود دارند که استعدادهای آنها در یادگیری علوم مختلف بسیار بهتر و بیشتر از دیگران است و بعضی دیگر افراد نیز هستند که استعداد و پتانسیل مدیریت و یا کار اجرایی بهتری نسبت به دیگران دارند، یعنی آنچه که یک جامعه را به پیش میبرد این دو دسته استعداد هستند، البته ستعدادهای دیگر در زمینههای هنری و ورزشی و غیره نیز بسیار مهم هستند و باید در جامعه وجود داشته باشند اما ضروری و حیاتی برای جامعه نیستند یعنی اینکه شما فرض بفرمایید که ما در کشورمان اصلاً تیم فوتبال نداشته باشیم و در هیچ یک از مسابقات جام جهانی نیز شرکت نکنیم این موضوع هرچند ممکن است برای جامعه ناراحت کننده باشد اما ضروری و حیاتی برای یک جامعه نیست اما شما فرض بفرمایید که در کشور ما دانش هستهای و یا دانش مرتبط با هوا و فضا نباشد و استعدادهای مرتبط با آن دانشها در کشور شکوفا نگردد و به آنها بها ندهند، قطعاً کشور از این حیث دچار مشکلات سختی خواهد شد و عقب ماندگیهای شدیدی را تجربه خواهد کرد و اصطلاحا کار کشور معطل و لنگ خواهد ماند.
درباره این نوع از استعدادهایی که به ساختار علمی و مدیریتی و فکری و اجرایی کشور مرتبط میشود، استعدادهای ضروری برای حیات جامعه خواهند بود کوچکترین غفتی نسبت به این استعدادها خسارت جبران ناپذیری برای کشور به وجود خواهد آورد.
حال به کلام رهبر انقلاب میپردازیم، ایشان در دیدار صمیمانه مدال آوران شتههای مختلف علمی نکات مختلفی را فرمودند، اولین نکته ای که ایشان فرمودند این بود که، شماها میتوانید یک فضای نامطلوب را تبدیل کنید به یک به یک فضای صدرصد مطلوب، شما میتوانید تاریخ را عوض کنید.
با مطالعه همین چند جمله میتوان فهمید که ارزش نخبگان در یک جامعه به اندازه کل جامعه چرا که تغییر فضای موجود و نامطلوب به فضای مطلوب آینده و قدرت تغییر دادن آینده یک کشور به سمت قلهها توسط نخبگان آن جامعه رقم میخورد.
حال با توجه به اهمیت ویژه و بسیار بالای جامعه نخبگانی کشور ابتدای سوال مطرح میشود که تاکنون چه اقداماتی برای آنها صورت گرفته است، ابتدا باید گفت که با توجه به کلام رهبر انقلاب نخبگان سرمایه اصلی یک کشورند و دیگر سرمایهها در کشور فرع محسوب میشوند، با توجه به این استدلال باید گفت که یک کار جهادی شبانه روزی در راستای اولاً شناسایی نخبگان در جامعه در سنین پایین باید صورت بگیرد و ثانیاً از همان ابتدا تمامی امکانات تحصیلی و آموزشی را برای آنان صورت رایگان فراهم کنند و در گام بعد تامین زندگی نخبه است چرا که یک نخبه جز به کارش و علمش و تحصیلش به هیچ چیز دیگری نباید فکر کند درگیری ذهنی نباید داشته باشد، در گام بعدی وقتی که یک نخبه را شما کامل پرورش دادید و به مرحله میوه دادن رسید باید تمامی امکانات شغلی در راستای توانمندیهای آن نخبه را فراهم کنید و به یک نخبه انقدر پر و بال بدهید تا بتواند پرواز کند و جامعه را همراه خودش اوج بدهد و به تعبیر رهبر انقلاب جامعه به قله برسد به طوری که اگر کسی در هر جای دنیا خواست علم روز را یاد بگیرد مجبور بشود که زبان فارسی را بیاموزد.
دومین مطلب که بعد از اصل علم آموزی اهمیت بالایی دارد و در روایات اسلامی ما نیز وارد شده است توجه به علومی است که به آنها میگویند علم نافع، خب این یعنی چه ؟
علم دو دست است، علم نافع و علم غیر نافع، رهبر انقلاب در بعضی از سخنرانیهایشان در جمع اصحاب علم به این نکته مهم نیز گوشزد کردند که علومی که به درد حل مشکلات کشور میخورد و تاثیرگذار ر پیشرفت کشور نمیباشد از دانشگاهها حذف شود و جوانان عمر خودشان را پای این علوم غیرنافع هدر ندهند. اگر شما نگاهی به دفترچه انتخاب رشته دانشگاهها بیندازید متوجه بخشی از رشتههای دانشگاهی خواهید شد که عملاً به درد جامعه نمیخورد و یادگیری آن اثری ندارد و دردی را دوا نمیکند.
اما در مقابل علومی هستند مثل همین علم پزشکی یا علوم هستهای یا علوم استراتژی و همینطور علوم دیگری که وجودشان برای کشور حیاتی است و اگر آن علم از چرخه آموزش حذف بشود کشور دچار بحران خواهد شد، نخبه در کشور با توجه به استعدادش باید به سمت این علوم حیاتی هدایت بشود تا دست جامعه همواره ز وجود این دست انسانها که علوم نافع و حیاتی را موختهاند پر باشد.
همچنین از این نکته نباید غفلت کرد که به غیر از نخبگان علمی در کشور افرادی هستند که قدرت کار اجرایی بالایی نیز دارند و این خود یک مزیت خاص محسوب میشود که اندک افرادی دارای این مزیت میباشند، این دسته افراد باید حتماً شناسایی شده و به عنوان مدیران آینده کشور در عرصههای مختلف تربیت شوند و به مرور کارهای مهم به آنها سپرده بشود تا تجربه خوبی به دست بیاورند، کشور ما نیازمند وجود یک چنین انسانهای مدیر و خلاق میباشد، یعنی انسانی که هم اهل علم باشد و هم استعداد و قدرت مدیریتی بالایی داشته باشد و هم برای این کار آموزش دیده باشد و تربیت شده باشد و از همه مهمتر انسان با تقوایی باشد،
رهبر انقلاب در بخش دیگری از صحبتهایشان به موضوع فوق العاده مهم و رکن اداره کشور اشاره کردند و فرمودند، باید بین جامعه نخبگانی و مجموعه مدیریتی کشور اتصال و هماهنگی وجود داشته باشد و دانش و تحقیقهای نخبگان سریع و کامل به بدنه مدیریتی کشور منتقل بشود و در مرحله اجرا قرار بگیرد و اگر لازم است برای آن قانون وضع بشود و فرمودند که ینها باید مثل یک زنجیر به هم متصل بشوند و باید روی این موضوع کار بشود و اشکالات برطرف بشود.
خوب شما اگر دقیق نگاه کنید متوجه خواهید شد که مثلاً در مسئله اقتصاد کشور از نبود ایده ها و طرحهای نوع در اقتصاد رنج میبرد و آدم متوجه میشود که مدیران اجرایی نمیدانند که باید چگونه پیشران اقتصاد کشور را مدیریت کرده و جلو ببرند، عنوان مثال همین طرح اقتصاد مقاومتی که توسط رهبر انقلاب مطرح شد یک طرح راهگشا و نجات بخش برای کشور بود که سبب خیلی از گشایشها و خیرات برای کشور شد به کشور را از بسیاری از بنبستها نجات داد، نکته بسیار مهمی که نباید از آن غفلت کرد این است که علم همواره راه برون رفت از مشکلات را در درون خودش دارد و ما باید به سمت علوم جدید حرکت کرده و آن را در جامعه عملیاتی و پیاده سازی کنیم و این بر دوش نخبگان و مدیران اجرایی کشور است.
همچنین تجربه ثابت کرده است که اگر کشوری از چرخه علمی جهانی عقب ماند در آینده نزدیک قطعاً دنباله رو و محتاج و توسری خور خواهد بود و در معادلات جهانی به حساب نخواهد آمد.
آخرین نکته در سخنان رهبر انقلاب این بود که کشور ما در بعضی از سالیان از سرعت پیشرفت علمی آن کاسته شده است مثل سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰، همچنین در ادامه فرمودند که آن مشکل هم اکنون تا حدودی با توجه به تلاشهای دولت فعلی کاسته شده است اما ما احتیاج داریم به یک خیزش و جهش علمی در کشور، این کلام رهبر انقلاب میتواند ناظر به تاکیدات ایشان درباره گذر از یک پیچ تاریخی و بسیار مهم باشد که در سخنرانیهای متعددشان به ابعاد مختلف آن پرداختند، زیرا این پیچ تاریخی شامل تمام ساختارهای کشور و یک سری حلقات به هم متصل میباشد و باید گفت که رکن اصلی این گذر از پیچ تاریخی مسئله دانش روز میباشد، و به عنوان مثال میتوان به پیشرفت فیزیک در ۱۰۰ سال پیش اشاره داشت که کشورهایی که در آن پیشرفت کردند حدود یک سده بعد از آن آقایی کردند به کشورهایی که به هر دلیل در آن دوران عقب ماندند همواره دسته دو و دست سه به حساب میآمدند، و همیشه محتاج کشورهای پیشرفته بودند، که البته رهبری در این باره نیز در سال ۹۷ در جمع متخصصین هوش مصنوعی به این موضوع پرداختند، و اشاره داشتند که ما برای اینکه بتوانیم آینده درخشانی داشته باشیم باید در علومی مثل هوش مصنوعی و علومی که بعدها کشف خواهد شد جز کشورهای اول و پیشرفته در این زمینهها باشیم.
B2n.ir/x95832
محورهای بیانات رهبر انقلاب در دیدار جمعی از نخبگان
حضرت آیتالله خامنهای فرمودند: در محیطهای کاری، خانوادگی و اینها، تلاش کنید که مشارکت افزایش پیدا کند، بعد هم نگاه کنید ببینید چه کسی به ملاکهای انقلاب نزدیکتر است و توانایی کار در جهت ملاکهای انقلاب را دارد.