چکیده: امروزه با توجه به روند رو به رشد ابزارهای تکنولوژی و سرگرم شدن فرزندان با اینگونه وسائل سرگرم کننده و از طرفی برنامه نداشتن برای مسائل دینی و معنوی فرزندان از سوی والدین، باخود دوری آنان از محیطهای مذهبی همچون مسجد و دیگر اماکن مذهبی را بدنبال داشته است.
امروزه با توجه به روند رو به رشد ابزارهای تکنولوژی در زندگی و سرگرم شدن فرزندان با اینگونه وسائل سرگرم کننده مانند بازیهای پلیسشن، رایانه، تبلت، گوشی و ... و از طرفی برنامه نداشتن برای مسائل دینی و معنوی فرزندان از سوی والدین، باخود دوری آنان از محیطهای مذهبی همچون مسجد و دیگر اماکن مذهبی را بدنبال داشته است.
امّا فارغ از اینکه برنامههای مسجد و اینگونه اماکن مذهبی نیازمند جذاب سازی برای نسل جدید به ویژه نوجوانان و جوانان است، خود والدین چگونه میتوانند فرزندانشان را با اینگونه محیطهای دینی بیش از پیش آشنا کرده و زمینه جذب آنان به اینگونه محیطها که موجب تعلیم، تربیت و رشد دینی، شخصیتی و اجتماعی فرزندان میشود، فراهم کرد؟!
قبل از هرچیز، لازم است به این نکته توجه داشت که هیچ گاه نباید برای مسائل تربیتی به ویژه مسائل دینی و عبادی از اهرم زور و فشار برای جذب نوجوانان و جوانان کرد؛ چرا که این کار با خود تنفر نوجوان و جوان را بدنبال خواهد داشت. از سویی دیگر؛ استفاده از زور و فشار، شیرینی و حلاوت عبادت و حضور در اینگونه محیطها را در کام آنان تلخ میکند.
معمولا عدهای از والدین جهت ترغیب فرزندانشان به اینگونه اماکن دینی، از تحریک احساسات و عواطف آنان استفاده و از این طریق پای فرزندانشان را به مسجد باز میکنند، امّا بهتر است این شیوه برای مقابله با رفتارهای نادرست و ناپسند فرزندان به ارزشهای دینی استفاده کرد و برای علاقه مند سازی و ترغیب آنان به عبادات ازجمله حضور در مسجد، اماکن مذهبی و شرکت در مراسمات آن از راههای ذیل استفاده نمود:
1. مسلما والدین در درجه اول به عنوان الگوی فرزندانشان به حساب میآیند؛ از این رو اگر والدین علیرغم مشغلههای مختلف، همواره اهل انجام افعال عبادی و حضور در اماکن مذهبی باشند، به طبع فرزندانشان هم نسبت به مسائل دینی بی تفاوت نخواهند بود و کم کم این میل و فطرت دینی در آنان شکل خواهد گرفت.
2. وقتی والدین قصد شرکت در مجالس مذهبی و حضور در مسجد را دارند، هیچ گاه به فرزندشان اصرار زیاد نکنند، بلکه تنها به او اطلاع دهند. باتوجه به اطلاع او از رغبت قلبی والدین، اگر مایل باشد، با آنان همراه خواهد شد.
3. گاهی حس استقلال طلبی در نوجوان و جوان مانع از این میشود که انان همراه والدین در مجالس دینی و اماکن مذهبی حضور پیدا کنند. از این رو اگر مسجد در نزدیکی محل زندگی آنان وجود دارد، بهتر است والدین به فرزند نوجون و جوانشان اجازه دهند خود به تنهایی به مسجد برود.
4. القای غیر مستقیم درباره ارزش و جایگاه مسجد و تاثیر انجام مسائل عبادی در آن، میتواند نقش بسزایی در علاقه مند سازی فرزند به حضور در مسجد ایجاد کند؛ مانند دادن کتاب به او به عنوان هدیه با موضوع مسجد یا صحبت کردن درباره ارزش و جایگاه مسجد با شخص ثالث(مانند مادر یا ...) به گونهای که فرزند نیز این حرفها را بشنود.
قطب راوندى در كتاب لب اللباب، از پيامبر اكرم(صلىاللهعليهوآله) نقل مىكند: «مَن أحبَّ الله فَليحبنّى وَ مَن أحبّنى فَليحّب عترتى، إنّى تاركٌ فِيكُم الثقلَين، كِتاب الله وَ عترتى وَ مَن أحبّ عترتى، فَليحب القرآن وَ مَن أحبّ القُرآن فَليحّب المساجد فأنّها افنية الله و ابنيته، اذن فى رفعها و بارك فيها، ميمونةٌ، ميمون اهلها مزيّنه، مُزّين اهلها، محفوظه اهلها، هُم فى صلوتهم، والله فى حوائجهم هم فى مساجدهم والله من ورائهم؛ كسى كه خدا را دوست دارد، قطعاً مرا دوست خواهد داشت و آن كه مرا دوست بدارد، بايد خاندان و اهل بيت مرا نيز دوست داشته باشد. من در ميان شما دو چيز گران سنگ باقى مىگذارم: كتاب خدا و اهل بيتم و هر كه اهل بيت مرا دوست بدارد، حتماً قرآن را نيز دوست میدارد و هر كه دوست دار قرآن باشد مساجد را نيز دوست مىدارد; چرا كه مساجد درگاهها و خانههاى خداست. در مرتفع ساختن آنها اذن داده شده و خدا در آنها بركت قرار داده است. اهل مسجد، مبارك و محترم و آراسته و از خطرات در امانند. آنها در نمازند و خداوند در كار رفع نياز آنهاست، آنان در مسجدند و خداى بزرگ بر آنها ناظر و محيط است.»[1]
5. ثبت نام فرزند در برنامههای فرهنگی، تفریحی، ورزشی و هنری مسجد که همه ساله در قالب دورههای تابستانه شکل میگیرد، میتواند در بستر تعلق به گروه پیدا کردن(که برای نوجوان بسیار حائز اهمیت است) این علاقه و تمایل به حضور در جلسات و مجالس دینی در او شکل بگیرد.
6. گاه حضور آشنایان و هم سن و سالان فرزند در مراسمات و مجالس دینی نیز باعث انگیزه فرزند برای حضور در اینگونه مجالس میشود.
7. لازم است برای نوجوانان و جوانان وقت کافی گذاشته شود. تجربه گویای آن است که امام جماعتهایی که همواره در مسجد وقت کافی میگذرانند، در نشر و ترویج فرهنگ دینی موفق بوده و توانستهاند جوانان را به مسجد و نماز جذب کنند. همچنانکه پیغمبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) در بسیاری از زمانها، بعد از نماز جماعت، زمان برای پاسخگویی به پرسشهای دینی مردم قرار میداد.[2]
پینوشت:
[1]. مستدرک الوسایل، ج3، ص355
[2]. مسجد نمونه، رحیم نوبهار، ص۳۱
برای مطالعه بیشتر:
- نقش و عملكرد مسجد در تربيت، عبدالرضا ضرّابى، نشریه معرفت، شماره 33، فروردین واردیبهشت 1379
- شیوههای جذب جوانان به مسجد، عبدالرضا ضرّابی، نشريه مسجد، شماره ۵۶، خرداد و تير 1380
نظرات
بهترین روش سیره عملی والدین است . یعنی خودشون با بچه هاشون بروند مسجد اونها هم علاقه مند می شوند.
کاملا حق با شماست برادر خودشم باید ازین رسانه هایی که بی دینی و فحشارو تبلیغ میکنن دور کنن بچه هارو بخصوص همین ماهواره و موبایل یکی از مشکلات امروزیه