بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمه الله
ضمن تشکر از ارتباط با مرکز تخصصی اندیشه برتر
در مورد سوال شما باید پاسخ را به دو بخش تقسیم کنم:
بخش اول در بررسی «خداوند همه جا هست»:
خداوند متعال بدون مکان، زمان و امور مکانی و زمانی است. در واقع هیچ صفتی از صفات موجودات مادی را ندارد. پس به کار بردن عبارت «خدا در خودکار...» و ... که دارای نسبت مکانی است، نادرست است. خداوند منزه از آن است که صفات موجودات مادی را داشته باشد. البته این مطلب که خداوند همه جا هست و حضور دارد، غلط نیست و واقعا همینگونه است و معنای درست این جمله این است که خداوندی که نامحدود است و کامل مطلق است، قوام بخش همه موجودات است. قوام همه چيز به او و از اوست . همه موجودات فقير و نيازمند او هستند. در واقع خدا با همه موجودات است نه در موجود یا کنار موجود و... که توصیفی مادی از خداست.
حضور خداوند در همه جا به معنای احاطه خداوند بر تمام موجودات است. در واقع به این معناست که او نسبت به تمام موجودات اشراف دارد و هیچ جایی و هیچ موجودی از عنایت او خالی نیست.
ادبیات قرآنی نیز همین معنا را می رساند: «وَ هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛[1] «و هر جا كه باشيد او با شماست و خدا به آن چه مى كنيد بيناست». در واقع وجود ما، هر لحظه وجود داشتن ما وابسته و با عنایت خداوند متعال است.
بخش دوم سوال شما در مورد اثبات اینکه خداوند همه کمالات را دارد.
خداوند متعال تمام صفات کمالی را دارد؛ چراکه اگر صفتی کمالی وجود داشته باشد که خداوند آن را نداشته باشد، نقص در وجود او است و حال آنکه خداوند هیچ نقصی ندارد. به عبارت دیگر چنین موجودی یعنی موجود ناقص خدا نمی تواند باشد. در واقع تمام صفات کمالی، کمال محسوب می شوند و موجودی که یکی از صفات را ندارد، نسبت به موجودی که آن را دارد، ناقص است. پس خداوند باید تمام کمالات را داشته باشد وگرنه سبب نقص او می شود.
به بیان دیگر می توان گفت اگر خدا این صفات را ناقص داشته باشد، پس باید آن صفات را کسب کند و کسب کردن در مورد موجودی که نیاز دارد، به کار می رود و حال آنکه خداوند بی نیاز است. پس اگر خداوند یک صفت از صفات کمالی را نداشته باشد، ناقص است. در حالیکه خداوند واجب الوجود است و وجود عین ذات او است و او به چیزی نیاز ندارد و هیچ نقصی در مورد او فرض نمی شود. اگر خداوند از کمالی برخوردار نباشد به معنای راه‌یابی عدم و نداری و نیاز در ذات او است که محال است.
برای مطالعه بیشتر در مورد کامل بودن خداوند به پیوند زیر مراجعه کنید: https://btid.org/fa/news/123154
پی نوشت
[1]. سوره حدید، آیه4.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام بر شما و تشکر از دغدغه تون نسبت به دانش آموزان
تمرکز سوال شما بر دختر خلق شدن است. در واقع دختر بودن با یکسری محدودیت های عرفی و شرعی تصور کرده و از خلقت خود به شکل دختر ناراضی بوده است.
به نظر می رسد اگر تمرکز بر هدف خلقت صورت بگیرد، این سوال خودبه خود ضعیف شود. باید گفت غرض خداوند از خلقت انسان و کل نظام آفرینش، هرگز سود شخصی نبوده، بلکه هدف او لطف به بندگان بوده است. از این جهت برای او همانطور که خلقت انسان سودی ندارد، چون هیچ نقصی ندارد که با خلقت انسان کامل شود. برای او دختر یا پسر بودن افراد هم برایش تفاوتی ندارد.
نکته دیگر باید توضیح دهید که محدودیتی که بر اساس واقعیت باشد، عین حکمت است. مرد و زن با توجه به خلقتی که دارند و تفاوت های جسمی و روحی متعددی که دارند، رسالت ها و وظایف خاصی نیز دارند. اگر کسی انتظار دستورالعمل مساوی برای هردو داشته باشد، بر اساس واقع حکم نکرده است.
مثالی بزنم که پاسخ روشن شود، تراکتور را در نظر بگیرد، با توجه به کارایی تراکتور باید بدنه آن بسیار سنگین، زمخت و سفت باشد. لاستیک آن باید بزرگ و قوی باشد. فرض کنید کسی بیاید و تراکتور را با پراید مقایسه کند بگوید چرا تراکتور شیشه ندارد ولی پراید دارد؟ چرا سروصدای پراید کم است ولی تراکتور پر سروصدا است؟! این ظلم است.
همانطور که می بینید منطقی نیست و باید به کارکرد هرکدام و نقشی که دارند توجه شود. در مورد انسان نیز اینگونه است. دختر با ظرافت ویژه ای برای اهداف بسیار والایی و پسر نیز برای نقش دیگری آفریده شده، حال چگونه می توان انتظار داشت شرایط و دستورات برای این دو یکسان باشد؟!
مهم کمال و سعادتمندی است که خداوند هیچ تفاوتی نگذاشته و هر کسی چه پسر و چه دختر می تواند به اوج کمالات و دختر یا پسر بودن سبب کمال یابی و بهشتی شدن نمی شود. دستوراتی که خداوند مشخص نموده، بهترین دستورات هستند؛ چراکه او خود ما را آفریده و خودمان را از خودمان بهتر می شناسد. پس باید با شکر به درگاه او، بندگی بهتری داشته باشیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمه الله
در مورد سوال شما باید ابتدا به نکات زیر توجه نمود. هر نکته بخشی از پاسخ به سوال شماست.
1 . گناهان در سرنوشت اخروی و نیز در زندگی دنیوی انسان اثرگذارند. در این مورد شک و شبهه ای نیست. اما این حرف شما که آیا گناهان باعث شده که شما وسواس داشته باشید، مساله ای است که در دنیا نمی توان آن را تعیین کرد. در واقع ما به صورت کلی از تاثیر گناهان خبر داریم، ولی اینکه دقیقا هر گناهی چه تاثیری در جسم یا روح ما می گذارد را نمی دانیم، مگر در مواردی که روایت فرموده باشد.
2. مواردی که بیان نمودید مانند شکستن تخم مرغ و ... دلیل علمی بر تاثیر آنها یافت نشد و در بسیاری از موارد برخی انسان ها با سواستفاده از سادگی مردم و با گول زدن آنها با تجویز چنین دستورالعمل هایی کاسبی می کنند.
3. سحر و جادو از اموری است که خرافات نیست و در عالم وجود دارد، ولی اینگونه نیست که سحر و جادو سرنوشت انسان را خوب یا بد کنند. خداوند به تمام انسان ها اختیار داده تا با انتخاب شر یا خیر، سرنوشت متناسب با اعمال اختیاری خود را رقم بزنند. از این رو منطقی نیست که جلوی اختیار کسی را بگیرد. اگر کسی خواست شیطنت کند و زندگی کسی را بهم بزند و خداوند بخواهد جلوی او را بگیرد، در این صورت آن شخص اختیاری ندارد و اختیارش ثمره ای نداشته است.
4. انسان باید در زندگی بر اساس دستورات الهی رفتار کند و روشن است در این صورت مورد عنایت الهی واقع می شود. مواردی تلخ و مشکلاتی که پدید می آید را تحلیل کنید. در برخی موارد که سو اختیار خودتان بوده، اصلاح کنید تا دوباره تکرار نشود و در مواردی هم که اختیار شما تاثیر نداشته، عبرت گرفته و برای اینکه دوباره رخ ندهد، زمینه آن را از بین ببرید.
بسم الله الرحمن الرحیم
ضمن تشکر از شما کاربر متدین که پیگیر مباحث اعتقادی هستید.
به خاطر در دسترس نبودن محتوای اقای شاهرودی سوال مقداری ابهام دارد، اما با توجه به متن و مبانی اسلامی باید عرض کنم منظور از این کلام این مطلب است که نعمت ها یا عذاب هایی که به انسان در عالم برزخ می رسد، با توجه به اعمالی است که در دنیا انجام داده است.
مؤمن با توجه به ایمان و اعمال صالحی که در این دنیا انجام داده، رشد دارد و به نعمت ها، حقایق و درجات بالاتری دسترسی دارد، البته این فرصت را خدای متعال برای مؤمنان قرار داده تا در آن عالم و پیش از رسیدن قیامت مرحله به مرحله رشد کنند؛ هرچند که رشد و تکامل هر کسی به میزان اعمال خیر و صالح او در دنیا است.
در واقع منظور رفتار و اعمال بیشتر و علم به حقایقی است که در سعادت انسان موثر است. این موارد در برزخ باعث میشوند که شخص بهره بیشتری ببرد و کمالات و حقایق بیشتری برایش ممکن باشد که دسترسی پیدا کند.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمه الله
ضمن تشکر از ارتباط شما با مرکز اندیشه برتر
برای پاسخ دادن به سوال شما در ابتدا نکته ای عرض کنم تا فهم پاسخ آسانتر شود.
به کار رفتن مفاهيم متعدد در باره یک موجود، همواره نشانة تعدد موجودات نيست. به عنوان نمونه من شخصی هستم که الان دارم این نوشته را می نویسم. به من نویسنده می گویند. از طرفی دارم سوال کلامی را پاسخ می دهم، از این نظر به من کارشناس کلام و عقاید می گویند. در جامعه من را به عنوان مرد می شناسند. در خانه فرزند من مرا پدر می داند. مفاهیم پدر، مرد، کارشناس کلام و عقاید و نویسنده، با هم دیگر تفاوت دارند، اما این تفاوت باعث نمی شود من چندین موجود باشم. من یک نفر هستم که به اعتبارهای مختلف عناوینی را دارم.
در مورد صفات خداوند که سوال شماست، نیز اینگونه است. مفهوم هر یک از صفات با دیگیری متفاوت است، اما در وجود همه به یک وجود موجود هستند که همان ذات الهی است. از این رو از باب مثال، مفهوم «علم» غير از مفهوم «قدرت» است. اما این بدان معنا نیست که ذات خداوند مرکب از چندین موجود مختلف باشد، و مثلاً بخشی از آن علم، بخشی اراده، بخشی قدرت و بخشی حیات باشد؛ بلکه همة این اوصاف به یک وجود موجودند و آن همان ذات خداوند است. خداوند تمام صفات کمالی را با هم در یکجا دارد و اراده الهی مانند انسان نیست که برای انجام فعلی باید اول فکر کند، ببیند می تواند یا نمی تواند، فایده دارد یا ندارد و ... بلکه تمام موارد نزد او حاضر است.
در مورد انسان می توان صفت یا فعل را به کار برد، ولی انسان موجودی محدود، ناقص و وابسته به خداوند متعال است و خداوند موجودی است که کامل از تمام جهات است و صفاتی نیز که در مورد او به کار می رود، متناسب با ساحت نامحدود او هستند.
از باب مثال قدرت انسان قابل مقایسه با قدرت الهی نیست؛ چراکه وجود انسان وجودی محدود است چه برسد به قدرت او. قدرت انسان محدود است و به عنایت و اذن خداست که همین قدرت را دارد.
موفق و موحد باشید.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمه الله
ضمن تشکر از ارتباط با مرکز تخصصی اندیشه برتر
در مورد سوال شما باید پاسخ را به دو بخش تقسیم کنم:
بخش اول در بررسی «خداوند همه جا هست»:
خداوند متعال بدون مکان، زمان و امور مکانی و زمانی است. در واقع هیچ صفتی از صفات موجودات مادی را ندارد. پس به کار بردن عبارت «خدا در خودکار...» و ... که دارای نسبت مکانی است، نادرست است. خداوند منزه از آن است که صفات موجودات مادی را داشته باشد. البته این مطلب که خداوند همه جا هست و حضور دارد، غلط نیست و واقعا همینگونه است و معنای درست این جمله این است که خداوندی که نامحدود است و کامل مطلق است، قوام بخش همه موجودات است. قوام همه چيز به او و از اوست . همه موجودات فقير و نيازمند او هستند. در واقع خدا با همه موجودات است نه در موجود یا کنار موجود و... که توصیفی مادی از خداست.
حضور خداوند در همه جا به معنای احاطه خداوند بر تمام موجودات است. در واقع به این معناست که او نسبت به تمام موجودات اشراف دارد و هیچ جایی و هیچ موجودی از عنایت او خالی نیست.
ادبیات قرآنی نیز همین معنا را می رساند: «وَ هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛[1] «و هر جا كه باشيد او با شماست و خدا به آن چه مى كنيد بيناست». در واقع وجود ما، هر لحظه وجود داشتن ما وابسته و با عنایت خداوند متعال است.
بخش دوم سوال شما در مورد اثبات اینکه خداوند همه کمالات را دارد.
خداوند متعال تمام صفات کمالی را دارد؛ چراکه اگر صفتی کمالی وجود داشته باشد که خداوند آن را نداشته باشد، نقص در وجود او است و حال آنکه خداوند هیچ نقصی ندارد. به عبارت دیگر چنین موجودی یعنی موجود ناقص خدا نمی تواند باشد. در واقع تمام صفات کمالی، کمال محسوب می شوند و موجودی که یکی از صفات را ندارد، نسبت به موجودی که آن را دارد، ناقص است. پس خداوند باید تمام کمالات را داشته باشد وگرنه سبب نقص او می شود.
به بیان دیگر می توان گفت اگر خدا این صفات را ناقص داشته باشد، پس باید آن صفات را کسب کند و کسب کردن در مورد موجودی که نیاز دارد، به کار می رود و حال آنکه خداوند بی نیاز است. پس اگر خداوند یک صفت از صفات کمالی را نداشته باشد، ناقص است. در حالیکه خداوند واجب الوجود است و وجود عین ذات او است و او به چیزی نیاز ندارد و هیچ نقصی در مورد او فرض نمی شود. اگر خداوند از کمالی برخوردار نباشد به معنای راه‌یابی عدم و نداری و نیاز در ذات او است که محال است.
برای مطالعه بیشتر در مورد کامل بودن خداوند به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://btid.org/fa/news/123154
پی نوشت
[1]. سوره حدید، آیه4.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام بر شما و تشکر از دغدغه تون نسبت به دانش آموزان
تمرکز سوال شما بر دختر خلق شدن است. در واقع دختر بودن با یکسری محدودیت های عرفی و شرعی تصور کرده و از خلقت خود به شکل دختر ناراضی بوده است.
به نظر می رسد اگر تمرکز بر هدف خلقت صورت بگیرد، این سوال خودبه خود ضعیف شود. باید گفت غرض خداوند از خلقت انسان و کل نظام آفرینش، هرگز سود شخصی نبوده، بلکه هدف او لطف به بندگان بوده است. از این جهت برای او همانطور که خلقت انسان سودی ندارد، چون هیچ نقصی ندارد که با خلقت انسان کامل شود. برای او دختر یا پسر بودن افراد هم برایش تفاوتی ندارد.
نکته دیگر باید توضیح دهید که محدودیتی که بر اساس واقعیت باشد، عین حکمت است. مرد و زن با توجه به خلقتی که دارند و تفاوت های جسمی و روحی متعددی که دارند، رسالت ها و وظایف خاصی نیز دارند. اگر کسی انتظار دستورالعمل مساوی برای هردو داشته باشد، بر اساس واقع حکم نکرده است.
مثالی بزنم که پاسخ روشن شود، تراکتور را در نظر بگیرد، با توجه به کارایی تراکتور باید بدنه آن بسیار سنگین، زمخت و سفت باشد. لاستیک آن باید بزرگ و قوی باشد. فرض کنید کسی بیاید و تراکتور را با پراید مقایسه کند بگوید چرا تراکتور شیشه ندارد ولی پراید دارد؟ چرا سروصدای پراید کم است ولی تراکتور پر سروصدا است؟! این ظلم است.
همانطور که می بینید منطقی نیست و باید به کارکرد هرکدام و نقشی که دارند توجه شود. در مورد انسان نیز اینگونه است. دختر با ظرافت ویژه ای برای اهداف بسیار والایی و پسر نیز برای نقش دیگری آفریده شده، حال چگونه می توان انتظار داشت شرایط و دستورات برای این دو یکسان باشد؟!
مهم کمال و سعادتمندی است که خداوند هیچ تفاوتی نگذاشته و هر کسی چه پسر و چه دختر می تواند به اوج کمالات و دختر یا پسر بودن سبب کمال یابی و بهشتی شدن نمی شود. دستوراتی که خداوند مشخص نموده، بهترین دستورات هستند؛ چراکه او خود ما را آفریده و خودمان را از خودمان بهتر می شناسد. پس باید با شکر به درگاه او، بندگی بهتری داشته باشیم.
موفق و موید باشید.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمه الله
در مورد سوال شما باید ابتدا به نکات زیر توجه نمود. هر نکته بخشی از پاسخ به سوال شماست.
1 . گناهان در سرنوشت اخروی و نیز در زندگی دنیوی انسان اثرگذارند. در این مورد شک و شبهه ای نیست. اما این حرف شما که آیا گناهان باعث شده که شما وسواس داشته باشید، مساله ای است که در دنیا نمی توان آن را تعیین کرد. در واقع ما به صورت کلی از تاثیر گناهان خبر داریم، ولی اینکه دقیقا هر گناهی چه تاثیری در جسم یا روح ما می گذارد را نمی دانیم، مگر در مواردی که روایت فرموده باشد.
2. مواردی که بیان نمودید مانند شکستن تخم مرغ و ... دلیل علمی بر تاثیر آنها یافت نشد و در بسیاری از موارد برخی انسان ها با سواستفاده از سادگی مردم و با گول زدن آنها با تجویز چنین دستورالعمل هایی کاسبی می کنند.
3. سحر و جادو از اموری است که خرافات نیست و در عالم وجود دارد، ولی اینگونه نیست که سحر و جادو سرنوشت انسان را خوب یا بد کنند. خداوند به تمام انسان ها اختیار داده تا با انتخاب شر یا خیر، سرنوشت متناسب با اعمال اختیاری خود را رقم بزنند. از این رو منطقی نیست که جلوی اختیار کسی را بگیرد. اگر کسی خواست شیطنت کند و زندگی کسی را بهم بزند و خداوند بخواهد جلوی او را بگیرد، در این صورت آن شخص اختیاری ندارد و اختیارش ثمره ای نداشته است.
4. انسان باید در زندگی بر اساس دستورات الهی رفتار کند و روشن است در این صورت مورد عنایت الهی واقع می شود. مواردی تلخ و مشکلاتی که پدید می آید را تحلیل کنید. در برخی موارد که سو اختیار خودتان بوده، اصلاح کنید تا دوباره تکرار نشود و در مواردی هم که اختیار شما تاثیر نداشته، عبرت گرفته و برای اینکه دوباره رخ ندهد، زمینه آن را از بین ببرید.
5 . برای باطل شدن سحر و جادو به مقاله زیر مراجعه بفرمایید:
https://btid.org/fa/news/211492
موفق و موید باشید.
بسم الله الرحمن الرحیم
ضمن تشکر از شما کاربر متدین که پیگیر مباحث اعتقادی هستید.
به خاطر در دسترس نبودن محتوای اقای شاهرودی سوال مقداری ابهام دارد، اما با توجه به متن و مبانی اسلامی باید عرض کنم منظور از این کلام این مطلب است که نعمت ها یا عذاب هایی که به انسان در عالم برزخ می رسد، با توجه به اعمالی است که در دنیا انجام داده است.
مؤمن با توجه به ایمان و اعمال صالحی که در این دنیا انجام داده، رشد دارد و به نعمت ها، حقایق و درجات بالاتری دسترسی دارد، البته این فرصت را خدای متعال برای مؤمنان قرار داده تا در آن عالم و پیش از رسیدن قیامت مرحله به مرحله رشد کنند؛ هرچند که رشد و تکامل هر کسی به میزان اعمال خیر و صالح او در دنیا است.
در واقع منظور رفتار و اعمال بیشتر و علم به حقایقی است که در سعادت انسان موثر است. این موارد در برزخ باعث میشوند که شخص بهره بیشتری ببرد و کمالات و حقایق بیشتری برایش ممکن باشد که دسترسی پیدا کند.
برای مطالعه بیشتر می توانید آدرس زیر را ببینید:
https://btid.org/fa/news/44032
موفق و موید باشید.
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمه الله
ضمن تشکر از ارتباط شما با مرکز اندیشه برتر
برای پاسخ دادن به سوال شما در ابتدا نکته ای عرض کنم تا فهم پاسخ آسانتر شود.
به کار رفتن مفاهيم متعدد در باره یک موجود، همواره نشانة تعدد موجودات نيست. به عنوان نمونه من شخصی هستم که الان دارم این نوشته را می نویسم. به من نویسنده می گویند. از طرفی دارم سوال کلامی را پاسخ می دهم، از این نظر به من کارشناس کلام و عقاید می گویند. در جامعه من را به عنوان مرد می شناسند. در خانه فرزند من مرا پدر می داند. مفاهیم پدر، مرد، کارشناس کلام و عقاید و نویسنده، با هم دیگر تفاوت دارند، اما این تفاوت باعث نمی شود من چندین موجود باشم. من یک نفر هستم که به اعتبارهای مختلف عناوینی را دارم.
در مورد صفات خداوند که سوال شماست، نیز اینگونه است. مفهوم هر یک از صفات با دیگیری متفاوت است، اما در وجود همه به یک وجود موجود هستند که همان ذات الهی است. از این رو از باب مثال، مفهوم «علم» غير از مفهوم «قدرت» است. اما این بدان معنا نیست که ذات خداوند مرکب از چندین موجود مختلف باشد، و مثلاً بخشی از آن علم، بخشی اراده، بخشی قدرت و بخشی حیات باشد؛ بلکه همة این اوصاف به یک وجود موجودند و آن همان ذات خداوند است. خداوند تمام صفات کمالی را با هم در یکجا دارد و اراده الهی مانند انسان نیست که برای انجام فعلی باید اول فکر کند، ببیند می تواند یا نمی تواند، فایده دارد یا ندارد و ... بلکه تمام موارد نزد او حاضر است.
در مورد انسان می توان صفت یا فعل را به کار برد، ولی انسان موجودی محدود، ناقص و وابسته به خداوند متعال است و خداوند موجودی است که کامل از تمام جهات است و صفاتی نیز که در مورد او به کار می رود، متناسب با ساحت نامحدود او هستند.
از باب مثال قدرت انسان قابل مقایسه با قدرت الهی نیست؛ چراکه وجود انسان وجودی محدود است چه برسد به قدرت او. قدرت انسان محدود است و به عنایت و اذن خداست که همین قدرت را دارد.
موفق و موحد باشید.
صفحه‌ها