اوقات نماز

نماز سه وقت دارد:

1ـ وقت فضیلت:

که همان اول وقت نماز است و از آن در روایات به «رضوان الله» تعبیر شده است. و بهترین وقت برای نماز همین وقت است. زیرا:

الف) دراین وقت است که دستور به جای آوردن نماز از جانب خداوند متعال صادر شده و اهمیت دادن به دستورهای الهی وزودتر انجام دادن آن مطلوب است.

ب) نماز درحقیقت ارتباط موجود محدود و سراپا محتاج (انسان)، با وجودی نامحدود (خداوند متعال)، و بهره برداری از اوست؛ که این در حقیقت به نفع خود انسان است. و لذا و سرعت و فوریت درآن مطلوب است.

ج) روایات فراوانی که در خصوص اهمیت نماز اول وقت و مواظبت بر مداومت آن وارد شده است.

د) طبق روایت شریفی که از آقا امام زمان (علیه السلام) وارد شده است:

«ملعون ملعون، مَن أخّر الغداة إلی أن تنقضی النجوم» (1)
ملعون و نفرین شده است کسی که نماز صبح را عمداً تأخیر بیاندازد، تا موقعی که ستارگان ناپدید شوند.

و قطعا خود ایشان نیز دراول وقت نماز می خواند. و لذا کسانی که در این موقع نماز بخوانند، به برکت نماز آن حضرت، خداوند نمازشان را ان شاءالله قبول خواهد کرد.

البته اختلاف افق ها تاثیری در این موضوع ندارد.

به عبارت دیگر:

منظور انجام نمازها در زمان واحد نیست، بلکه مقصود اتحاد در یک عنوان واحد، یعنی: «ادای نماز در اول وقت» است. منتها هر کسی برحسب افق محل زندگی خودش در این عنوان شریک است و عمل می کند.

2ـ آخر وقت:

که درروایات با تعبیر «غفران الله» آمده است.

تاخیر نماز از اول وقت به آخروقت، مذموم است. لذا طبق همان روایتی که نقل شد، آقا امام زمان (علیه السلام) چنین شخصی را ملعون و دور از رحمت خدا دانسته است.

در روایتی دیگر از امام صادق (علیه السلام) می خوانیم:

به جای آوردن نماز در اول وقت موجب خشنودی خداست و به جای آوردن آن در آخر وقت گناه، ولی مورد عفو و مغفرت خداوند است. (2)

3ـ خارج از وقت:

به جا آوردن نماز درخارج از وقت آن است، که اصطلاحا از آن به «قضا» یاد می شود.

اگرکسی نماز خود رادر داخل وقت آن به جای نیاورد، باید قضای آن را به جای آورد؛ و این به امر و دستور جدید است.

حال اگر عمدا نماز را تا پایان وقت به تاخیر انداخته، معصیت کرده است و باید از آن توبه کند؛ وگرنه مورد عقوبت خداوند متعال قرار می گیرد. ولی اگر قضا شدن نماز ازروی سهو و نسیان بوده و در آن قصوری نداشته باشد، مورد عقوبت الهی نخواهد بود.

پی نوشت:

1)الغیبة طوسی، ص271،ح236؛ احتجاج،ج2،ص298؛ بحارالأنوار ،ج52،ص16،ح12؛ وسائل الشیعه،ج4،ص201،ح4919

2) فقیه، ج1، ص217، ح651؛ بحارالأنوار، ج79، ص351، ح23