حضرت مریم(س) سرور زنان جهان در عصر خود بوده، اما فاطمه (س) سرور همه زنان از آغاز تا پایان است. در قرآن مجید یکسرى از ویژگىها و امتیازات براى حضرت مریم بیان شده است. این ویژگىها از اختصاصات حضرت مریم نیست.
پرسش: با توجه به آیه 42 سوره آل عمران که حضرت مریم را برترین زنان عالم معرفىمىکند چرا ما شیعیان مىگوییم حضرت فاطمه(س) برترین است؟
پاسخ: به این سؤال از سوى مفسران دو پاسخ داده شده است: 1- مراد آیه شریفه، برترى حضرت مریم بر همه زنان جهان در عصر خودش مىباشد. این پاسخ هم مشابه قرآنى دارد و هم دلیل روایى.
الف) در قرآن مجید آمده است که خداوند دربارهبنىاسرائیل فرمود: وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى اَلْعالَمِینَ*،(بقره/ 47). در تفسیر نمونه آمده است: «بدیهى است منظور، برترى مؤمنان بنىاسرائیل بر مردم عصر خود بوده است».
ب) در تفسیر برهان روایتى از مفضل بن عمر نقل شده است که مىگوید: «به امام صادق (ع) عرض کردم: مرا خبر ده از قول پیامبر خدا (ص) درباره فاطمه که فرمودند: «او سرور زنان جهانیان است». آیا او سرور زنان عصر خویش است؟ امام (ع) فرمودند: «مریم سرور زنان جان در عصر خود بوده است، اما فاطمه (س) سرور همه زنان از آغاز تا پایان است».
2- آیه شریفه قید زمانى ندارد و مربوط به همه زمانها است ولى قید موضوعى دارد و از همین رو منافاتى با سرورى حضرت زهرا (س) بر همه زنان عالم در کمالات عالیه و والاى انسانى ندارد.
توضیح این که در قرآن مجید یکسرى از ویژگىها و امتیازات براى حضرت مریم بیان شده است. این ویژگىها از اختصاصات حضرت مریم نیست و افراد دیگرى نیز در رتبه او و چه بسا بالاتر از او به چنین مقاماتى رسیدهاند اما آنچه ازاختصاصات حضرت مریم (س) است و بدان وصف بر همه زنان عالم امتیاز یافته است، چگونگى ولادت فرزند وى مىباشد.
علامه طباطبایى (ره) در تفسیر المیزان مىفرماید: «[این کلمه] از خصائص وجودى حضرت مریم (س) انگشت روى هیچ خصیصهاى به جز ولادت عجیب فرزندش نمىگذارد. این است که «اصطفاء» از هر جهت نیست بلکه آن گونه فرزند آوردن مراد است». اما غیر از کلمه «اصطفاء» کلمات دیگرى که در آیات مربوط به آن جناب آمده، از قبیل: «تطهیر» و «تصدیق به کلمات خدا و کتب او» و «قنوت» و «محدثه بودن» همه از امورى است که اختصاص به آن جناب ندارد.
در تفسیر «اطیب البیان» نیز امتیاز خصوصى حضرت مریم (س) بر دیگر زنان چگونگى زاییدن حضرت عیسى (ع) بیان شده و در سرّ بیان وَ اِصْطَفاکِ عَلى نِساءِ اَلْعالَمِینَ
آمده است: «بیان این جمله براى این است که دیگر زنى نتواند همچه دعوایى بکند و بهانه به دست بیاورد». بنابراین اگر آیه داراى قید زمانى نباشد، حضرت مریم (س) را فقط در چگونگى فرزند آوردن از همه زنان جهان ممتاز دانسته است و این نافى برترى حضرت زهرا (س) در کمالات عالیه انسانى نیست.
برگرفته از مرکز ملی پاسخ گویی به سوالات دینی
حضرت مریم(س) سرور زنان جهان در عصر خود بوده، اما فاطمه (س) سرور همه زنان از آغاز تا پایان است. در قرآن مجید یکسرى از ویژگىها و امتیازات براى حضرت مریم بیان شده است. این ویژگىها از اختصاصات حضرت مریم نیست و افراد دیگرى نیز در رتبه او و چه بسا بالاتر از او به چنین مقاماتى رسیده اند اما آنچه ازاختصاصات حضرت مریم (س) است و بدان وصف بر همه زنان عالم امتیاز یافته است، چگونگى ولادت فرزند وى مى باشد.
بنابراین اگر آیه داراى قید زمانى نباشد، حضرت مریم (س) را فقط در چگونگى فرزند آوردن از همه زنان جهان ممتاز دانسته است و این نافى برترى حضرت زهرا (س) در کمالات عالیه انسانى نیست.