- کار و تلاش یکی از توصیه های دین مبین اسلام می باشد که در زندگی امام صادق (علیه‌السلام) به خوبی قابل مشاهده است و ایشان با مشغله های فراون بخشی از زندگیشان را صرف کشاورزی کرده بودند.
انسان برای ایجاد زندگی آبرومندانه و کمک به اطرافیان، نیازمند کار و تلاش است و این مطلب یکی از توصیه‌های دین مبین اسلام نیز می‌باشد به‌طوری که بر اساس روایات، بخش زیادی از عبادت خداوند، کار و تلاش معرفی شده است؛ چنانکه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرماید: «عبادت ده جز است که نه جز آن در کار و تلاش برای به‌دست آوردن روزی حلال است» (بحارالانوار، ج 74، ص 27)
امام جعفر صادق (علیه‌السلام) بااینکه دارای کلاس درس‌های زیاد، برنامه عبادی مانند نماز و ذکر، هدایت و رهبری امت اسلامی، مناظرات و جلسات مختلف، امور منزل و فرزندان و... بود و شیعیان نیز سرتاپا خدمتگزارش بودند و در چشم بر هم زدنی تمام زندگیشان را فدای حضرت می‌کردند و امور مالی حضرت را تأمین می‌کردند، اما بخشی از وقت خود را صرف کار و تلاش و کسب روزی کرده بودند و در روزهای گرم تابستان به کشاورزی اشتغال داشتند به‌طوری که ابو عمرو الشیبانی دراین‌باره می‌گوید: «امام صادق (علیه‌السلام) را دیدم که در دستش بیلی بود و لباسی ضخیم بر تن داشت و در مزرعه خود کار می‌کرد و عرق از پشت او سرازیر بود. عرض کردم: فدایت شوم! اجازه بدهید من به‌جای شما کارکنم. فرمود: من دوست دارم که مرد برای تأمین معیشت خود در گرمای آفتاب اذیّت شود.» (بحارالانوار، ج 47، ص 57)
پی‌نوشت:
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، چاپ دوم، انتشارات دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403 ق.