در هفت چیز خمس واجب مى شود: منفعت کسب ; گنج ; معدن ; مال حلالى که مخلوط به حرام باشد. جواهرى که به واسطهء فرورفتن در دریا به دست مى آید. غنیمت ; زمینى که کافر ذمّى از مسلمان بخرد. و زکات بر نُه چیز واجب است : گندم , جو, خرما, کشمش , طلا, نقره , شتر, گاو و گوسفند.
پرسش: خمس و زکات چیست؟
در هفت چیز خمس واجب مى شود:
1 منفعت کسب ; یعنى مالى که انسان از طریق تجارت یا صنعت و یاکسب هاى دیگر به دست مى آورد, ازمخارج سال او و عیالش زیاد بیاید.
2 گنج ; مالى است که در زمین یا درخت یا کوه و یا دیوار پنهان باشد کسى آن را پیدا کند.
3 معدن ; اگر از معدن طلا یا نقره یا مس یا سرب یا آهن یا نفت یا زغال یا سنگ یا فیرزه یا عقیق یا نمک و یا معدن هاى دیگر چیزى به دست آورد و به مقدار نصاب باشد.
4 مال حلالى که مخلوط به حرام باشد. اگر مال حلال به گونه اى با مال حرام مخلوط شود که انسان نتواند آن هارا از یکدیگر تشخیص دهد, باید خمس تمام مال را بدهد.
5 جواهرى که به واسطهء فرورفتن در دریا به دست مى آید.
6 غنیمت ; اگر مسلمانان به امر امام با کفّار جنگ کنند و غنایمى در جنگ به دست آورند.
7 زمینى که کافر ذمّى از مسلمان بخرد. کافر ذمّى به کافرى گفته مى شود که به صورت اقلیت در کنار مسلمانان زندگى مى کند و شرایط ذمّه را پذیرفته است .
8 خمس (یک پنجم ) چیزهایى که ذکر شد, مال امام است که باید تحویل او گردد. در عصر غیبت تحویل فقیه جامع الشرایط مى شود.
خمس دو نصف مى شود: نیمى به عنوان سهم سادات که با اجازهء فقیه مى توان به سادات فقیر داد و نیم دیگر به عنوان سهم امام که فقیه جامع الشرایط طبق صلاحدید براى ارتقاى حوزهء علمیه و امور خیریهء دیگر مصرف مى نماید.(1).
زکات بر نُه چیز واجب است :
گندم , جو, خرما, کشمش , طلا, نقره , شتر, گاو و گوسفند.
اگر کسى مالک یکى از این نُه چیز باشد, با شرایطى باید مقدارى را که در اسلام معیّن شده , به یکى ازمصرف هایى که دستور داده اند برساند.(2) براى اطلاع بیشتر به رساله هاى عملیه مراجعه شود.
پاورقی:
1- توضیح المسائل مراجع , ج 2 ص 13ـ 59
2- همان , ص 113 مسئله 1853
برگرفته از مرکز ملی پاسخگویی به مسائل دینی
در هفت چیز خمس واجب مى شود:
1 منفعت کسب; یعنى مالى که انسان از طریق تجارت یا صنعت و یاکسب هاى دیگر به دست مى آورد, ازمخارج سال او و عیالش زیاد بیاید. 2 گنج ; مالى است که در زمین یا درخت یا کوه و یا دیوار پنهان باشد کسى آن را پیدا کند. 3 معدن ; اگر از معدن طلا یا نقره یا مس یا سرب یا آهن یا نفت یا زغال یا سنگ یا فیرزه یا عقیق یا نمک و یا معدن هاى دیگر چیزى به دست آورد و به مقدار نصاب باشد. 4 مال حلالى که مخلوط به حرام باشد. اگر مال حلال به گونه اى با مال حرام مخلوط شود که انسان نتواند آن هارا از یکدیگر تشخیص دهد, باید خمس تمام مال را بدهد. 5 جواهرى که به واسطهء فرورفتن در دریا به دست مى آید. 6 غنیمت ; اگر مسلمانان به امر امام با کفّار جنگ کنند و غنایمى در جنگ به دست آورند. 7 زمینى که کافر ذمّى از مسلمان بخرد. کافر ذمّى به کافرى گفته مى شود که به صورت اقلیت در کنار مسلمانان زندگى مى کند و شرایط ذمّه را پذیرفته است . 8 خمس (یک پنجم ) چیزهایى که ذکر شد, مال امام است که باید تحویل او گردد. در عصر غیبت تحویل فقیه جامع الشرایط مى شود.
خمس دو نصف مى شود: نیمى به عنوان سهم سادات که با اجازهء فقیه مى توان به سادات فقیر داد و نیم دیگر به عنوان سهم امام که فقیه جامع الشرایط طبق صلاحدید براى ارتقاى حوزهء علمیه و امور خیریهء دیگر مصرف مى نماید.(توضیح المسائل مراجع , ج 2 ص 13ـ 59).
زکات بر نُه چیز واجب است : گندم , جو, خرما, کشمش , طلا, نقره , شتر, گاو و گوسفند. اگر کسى مالک یکى از این نُه چیز باشد, با شرایطى باید مقدارى را که در اسلام معیّن شده , به یکى ازمصرف هایى که دستور داده اند برساند.(توضیح المسائل مراجع , ج 2 ص 113 مسئله 1853)