-خاتمیت یعنی اینکه حضرت محمد مصطفی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آخرین پیامبر خداست و بعد از او پیامبری نخواهد آمد؛ قرآن و روایات متعددی دال بر این مطلب است.
بعد از درس، یکی از دانشجوها نزد استاد رفت و پرسید استاد ببخشید این خاتمیت یعنی چی؟
استاد: خاتمیت معلومه دیگه از «ختم» میاد یعنی پایان دادن؛ وقتی در مورد نبوت به کار میره یعنی اینکه حضرت محمد مصطفی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آخرین سفیر الهی و ختم کننده پیامبرانه و بعد از او پیامبر دیگری نمیاد.
دانشجو: درسته، اما به نظرم این حرف خیلی جالب نیست!
استاد: چرا؟ مشکلش کجاس؟
دانشجو: خوب معنا نداره ما برای خدا تعیین تکلیف کنیم که پیامبر بفرسته یا نه، ممکنه مثلا 100 سال دیگه واقعا بشر نیاز به راهنما داشته باشه و خدا دوباره پیامبر جدیدی بفرسته.
استاد: ببین عزیز من، ما برای خدا تعیین تکلیف نمی‌کنیم، اگر ما باشیم و عقل ما، حرف شما درسته و عقل میگه امکان اومدن پیامبر جدید وجود داره، اما ما این اعتقاد رو از سخن خود خداوند متعال گرفتیم، لذا معتقدیم خدا فرموده که پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آخرین پیامبره و دیگه بعد از ایشان پیامبری نمیاد.
دانشجو: جدی استاد، خدا فرموده، کجا گفته؟
استاد: بله، خداوند متعال در آیه 40 سوره احزاب، رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) رو به عنوان آخرین پیامبر معرفی می‌کنه و می‌فرماید: «ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ[احزاب/40] محمّد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پدر هيچ يك از مردان شما نبوده و نيست؛ ولى رسول خدا و ختم‌كننده پيامبران است».
دانشجو: استاد این آیه که پاسخش رو دادن و ردش کردن.
استاد: میشه بگی چجوری؟
دانشجو: بله استاد، میگن این آیه گفته پیامبر اسلام(ص) فقط خاتم نبیین هستش، نه خاتم رسولان و نبی و رسول با هم فرق دارن، لذا ممکنه بعد از ایشون، رسول دیگری بیاد و این آیه اون رو نفی نمی‌کنه.
من: چقدر با علم منطق آشنایی داری؟
دانشجو: زیاد نه، ولی بیگانه هم نیستم.
من: ببین در کتاب‌های لغت، نبی به معنی خبر آورنده است: «نبأ الخبر...؛ نبأ به معنی خبر است... و از این ماده، کلمه نبی گرفته شده است؛ زیرا نبی از جانب خدا خبر می‌آورد. پس لفظ نبی، بر وزن فعیل به معنی فاعل است». بنابراین، به هرگونه خبردهنده از سوی خدای تعالی و از طریق وحی (خواه شریعت مستقل داشته باشد و یا نداشته باشد) را نبی می‌گویند. واژه‌ی رسول هم در لغت به معنای «فرستاده» است. همان‌گونه که در قرآن، فرشتگان هم رسول خوانده [انعام/61]؛ کتُب لغت نیز در این‌باره می‌گویند: «ارسلتُ فُلاناً فی رسالة فَهو مُرسل و رسول؛ فلانی را با نامه فرستادم، پس آن فرد مرسل و رسول است». لذا رسول فرستاده شده هستش و کسی که فرستاده شده باشه، بدون شک خبر هم داره، پس رسول علاوه بر خبر دادن فرستاده شده هم هست، لذا هر رسولی بدون شک نبی هم هست، ولی هر نبی‌ای رسول نیست.[1]
دانشجو: باشه که چی؟
استاد: در منطق میگن رفع اعم، رفع اخص رو هم به دنبال داره، اما رفع اخص، رفع اعم رو به دنبال نداره؛ مثلا وقتی میگن هچ انسانی در خانه نیست، معلومه که هیچ معلمی هم در خانه نیست، چون انسان اعم از معلم هستش؛ اما وقتی بگن هیچ معلمی در خانه نیست، به این معنا نیست که هیچ انسانی در خانه نیست. لذا وقتی گفته میشه پیامبر اسلام آخرین نبی هست، پس آخرین رسول هم هست و بعد از ایشان نبی نیست، یعنی رسول هم نخواهد بود. در ضمن در لسان روایات، با تعابیری نظیر: «خاتم المرسلین»، «لیس بعدی رسول»، «اختم به انبیائی و رُسُلی»، «ختم به الواحی»، «خاتم رُسُله» و «ختم بکتابک الکتاب» از خاتمیت پیامبر گرامی اسلام یاد شده که دیگر جای هیچ شبهه‌ای باقی نمی‌ماند.[2]
دانشجو: به نظرم حرفتون منطقیه، باید بیشتر روش فکر کنم.
استاد: پس اعتقاد ما در رابطه با خاتمیت پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) درسته و بعد از ایشان پیامبری یا رسولی وجود نخواهد داشت.
___________________________________________
[1] و [2]. لطفا به این مطلب مراجعه کنید.