بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه:
بر آن شديم تا در هر روز ماه مبارك رمضان به بيان معارفي پيرامون يك جزء از قرآن مجيد بپردازيم، به همين جهت نكاتي را پيرامون برخي از آيات قرآن كريم در هر روز بيان مي كنيم تا علاوه بر انس با قرآن مجيد،بتوانيم اين كتاب آسماني را به عنوان يك نسخه مهم براي موفقيت در زندگي فردي و اجتماعي خود عملي كنيم.
معرفی کسانی که مرا جهنمی کردند
شاید در زندگی برای همه ما این مساله اتفاق افتاده باشد،که وقتی بامشکلی یا اتفاقی مواجه می شویم،به دنبال کسی می گردیم تا او را به عنوان مقصر معرفی کنیم ، ظاهراً این مقصر دانستن دیگران به همین دنیا خلاصه نشده،چرا که کسانی هم که در آخرت شکست خورده و جزء گنهکاران شناخته شده اند، دائماً به دنبال این هستند که مقصر اصلی را دیگران معرفی کنند، برای نمونه در سوره مبارکه صافات آیات 30-22خداوند متعال می فرمایند:
«احْشُرُوا الَّذينَ ظَلَمُوا وَ أَزْواجَهُمْ وَ ما كانُوا يَعْبُدُونَ (صافات /22) (در اين هنگام به فرشتگان دستور داده مىشود:) ظالمان و همرديفانشان و آنچه را مىپرستيدند» در این هنگام که همه درفردای قیامت جمع می شوند وآماده حساب رسی می شوند، این افراد به دنبال مقصر اصلی هستند.
«وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ*قالُوا إِنَّكُمْ كُنْتُمْ تَأْتُونَنا عَنِ الْيَمينِ. [صافات/28- 27](و در اين حال) رو به يكديگر كرده و از هم مىپرسند ... *گروهى (مىگويند: «شما رهبران گمراهى بوديد كه به ظاهر) از طريق خيرخواهى و نيكى وارد شديد امّا جز فريب چيزى در كارتان نبود)!»
پیدا شدن مقصر اصلی جهنمی شدن افراد
بعد از این همه مشاجره و جستجو مقصر اصلی توسط خود این افرادی که در عذاب گرفتارند مشخص می شود.«قالُوا بَلْ لَمْ تَكُونُوا مُؤْمِنينَ * وَ ما كانَ لَنا عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطانٍ بَلْ كُنْتُمْ قَوْماً طاغينَ [صافات/30-29] (آنها در جواب) مىگويند: «شما خودتان اهل ايمان نبوديد (تقصير ما چيست)؟! (29)ما هيچ گونه سلطه اى بر شما نداشتيم، بلكه شما خود قومى طغيانگر بوديد!»
معرفی عوامل شقاوت و بدبختی از زبان اهل جهنم
بر اساس این آیات نورانی و ارزشمند می شود به این شکل استنتاج کرد که، دو عامل اساسی برای افتادن در شقاوت و بدبختی بر اساس اقرار کسانی که در این شقاوت گرفتار شده اند وجود داردکه عبارتند از:
عامل اول:عامل بیرونی.
یکی از چیز هایی که عموماً موجب هلاکت انسانها می شودعوامل بیرونی و ظواهر و کشش های بیرونی می باشد که انسان را از بیرون به سوی گناه و معصیت و سیاهی دعوت می کنند .درواقع این موضوع آنقدرواضح وروشن است که با یک بررسی اندک و سرانگشتی به راحتی میتوان به آن دست پیداکردوکسی نمی تواند آن را انکار کند.
عامل دوم:عامل درونی.
در نکته اول ذکر شد که در هر محیط جامعه هستند، افرادی که در قالب عوامل بیرونی به دنبال گمراه کردن دیگران می باشند ولی واقعاً این عامل بیرونی به تنهایی این قدرت و توانایی را دارد که انسان را در یک مسیرتباهی سوق دهد ؟هر عقل سلیمی اقرارمی کند که عوامل بیرونی به هر اندازه که قدرت و توانایی داشته باشند قدرت این را ندارند که کسی را دریک مسیر اشتباه سوق دهند .درواقع موتور محرک درونی به عنوان یک نیروی برتروجود دارد که با همکاری عوامل بیرونی موجبات گمراهی اشخاص را فراهم می کند.
نتیجه:
لذا به اعتراف خود کسانی که معذب در قهر الهی هستند این دو عامل دست به دست هم داده اند تا موجبات هلاکت انسان رافراهم سازند .«فَأَغْوَيْناكُمْ إِنَّا كُنَّا غاوينَ [صافات/32]ما شما را گمراه كرديم، همان گونه كه خود گمراه بوديم!»
معرفی سخت ترین امتحان الهی
یکی از سنت هایی که در عالم هستی وجود دارد سنت الهی امتحان و ابتلا،ءمی باشد.عمد ه دلیلی که این قانون رابر عالم حاکم کرده،در کلام خداوند متعال به آن اشاره شده است.«أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ [عنکبوت/2]آيا مردم پنداشته اند كه چون بگويند: ايمان آورديم، رها شوند و ديگر آزمايش نشوند؟»
توضیح :
بر اساس این آیه مبارکه یکی از فلسفه های امتحان الهی این است که برای خود افراد مشخص شود آیا واقعاً در ادعای خود راستگو و ثابت قدم می باشد یا خیر .در بین امتحان های الهی که از بشر گرفته شده یکی از این امتحانات در جایگاه ویژه ای بر خوردارمی باشد.قبل از بیان کردن این امتحان نیاز به یک توضیح مقدماتی وجود دارد . همه ما خوب می دانیم عشق والدین به فرزندان یک عشق خدایی و فطری است که در درون تمام موجودات می باشد،حتی در بین حیوانات نیز این عشق قابل احساس و رؤیت می باشد. با این توضیح که ا گر اراده الهی بر این باشد که انسان از خیر اولاد خود بگذرد وبادست خود ماموریت پیدا کند که به امر الهی پایبند شود این جا کار سخت می شود و هر کسی و هر دلی یارای انجام این ماموریت سخت را ندارد.
«فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَليمٍ*فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قالَ يا بُنَيَّ إِنِّي أَرى فِي الْمَنامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانْظُرْ ما ذا تَرى قالَ يا أَبَتِ افْعَلْ ما تُؤْمَرُ سَتَجِدُني إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرينَ *فَلَمَّا أَسْلَما وَ تَلَّهُ لِلْجَبينِ [صافات/ 103-101]ما او [ابراهيم] را به نوجوانى بردبار و صبور بشارت داديم!*هنگامى كه با او به مقام سعى و كوشش رسيد، گفت: «پسرم! من در خواب ديدم كه تو را ذبح مىكنم، نظر تو چيست؟» گفت پدرم! هر چه دستور دارى اجرا كن، به خواست خدا مرا از صابران خواهى يافت!*هنگامى كه هر دو تسليم شدند و ابراهيم جبين او را بر خاك نهاد ... »
«إِنَّ هذا لَهُوَ الْبَلاءُ الْمُبينُ (106)وَ فَدَيْناهُ بِذِبْحٍ عَظيمٍ (107)وَ تَرَكْنا عَلَيْهِ فِي الْآخِرينَ [صافات/108-107]اين مسلّماً همان امتحان آشكار است! *ما ذبح عظيمى را فداى او كرديم،*و نام نيك او را در امّتهاى بعد باقى نهاديم!»
شاه کلید در های جهنم
معمولا همه افراد به دنبال یک شاه کلید هستند تا به وسیله آن کلید به بهترین گنج های دنیا دست پیدا کنند،ولی در این بین هستند افرادی که به دنبال این گنج ها و ثروت ها نیستند،بلکه بدنبال کلیدی هستند که بتوان به واسطه آن کلید به سخت ترین و هولناک ترین مکان های دنیا دست پیدا کرد،در این بین جهنم از جمله مکان هایی است که از نظر هولناکی و بدی آب و هوی در رتبه نخستین قرار دارد،به طوری که آیات و روایات فراوانی در این خصوص وارد شده است، کلید ورود،در این مکان وحشتناک بر اساس آیات و روایت بیان شده که در اینجا به بعضی ازاین کلیدها اشاره میکنیم:
بد ترین کلید های دنیا:عجب ، خود بزرگ بینی ، تکبر
«قالَ يا إِبْليسُ ما مَنَعَكَ أَنْ تَسْجُدَ لِما خَلَقْتُ بِيَدَيَّ أَسْتَكْبَرْتَ أَمْ كُنْتَ مِنَ الْعالينَ *قالَ أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَني مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طينٍ [ص/76-75]گفت: «اى ابليس! چه چيز مانع تو شد كه بر مخلوقى كه با قدرت خود او را آفريدم سجده كنى؟! آيا تكبّر كردى يا از برترينها بودى؟! (برتر از اينكه فرمان سجود به تو داده شود!) *گفت: «من از او بهترم مرا از آتش آفريدهاى و او را از گل!»
بد ترین مجازاتها
در واقع شیطان به واسطه خود برتربینی و تکبری که به خرج داد موجب شقات وبدبختی خود را فراهم ساخت به طوری که بد ترین و سخت ترین کلام ها را نصیب خود کرد« وَ إِنَّ عَلَيْكَ لَعْنَتي إِلى يَوْمِ الدِّينِ [ص/78]و مسلّماً لعنت من بر تو تا روز قيامت خواهد بود!»