- حریص به مال دنیا,حرص در نهج البلاغه,سخنرانی درباره حرص و طمع,چگونه حرص مال دنیا را نخوریم,طمع و قناعت چیست,آدم طمع کار
حریص به مال دنیا
وضع مالی خوبی داشت منتهی به جای خرج کردن دوست داشت که جمع کند. بیشتر به فکر مال اندوزی بود. آنقدر بخیل بود که حتی به خانواده خودش هم رحم نمیکرد و از خوراک و پوشاک آنها میزد تا پولهایش را جمع کند همیشه میترسید که مبادا پولهایش کم شود. آنقدر بخیل بود که حتی اعضای خانوادهاش حق نداشتند چیزی از او بخواهند که در این صورت چنان قیامتی بپا میشد که نگو و نپرس. یک شب خواب بدی میبیند و تصمیم میگیرد که این اخلاق ناپسندش را کنار بگذارد. او آن شب در خواب میبیند که در اتاقش که همه جایش اسکناس است نشسته و در یک لحظه همه جا آتش میگیرد و همه اسکناسها میسوزند و شعله ور میشوند و تنها او میماند و خاکستر پولها.
خداوند متعال در قرآن میفرماید: آنانی که بخل میورزند، بدانچه خداوند از فضل خود به ایشان مرحمت کرده است نباید گمان کنند که این عمل بهتر است برایشان، بلکه برایشان بدتر است، روز رستاخیز، هر آنچه را که بخل کردهاند به صورت طوقی به گردن آنها بیندازند...«1»
بخل یکی از زشترین و صفات ناپسندیده انسان به شمار میآید و در دین مقدس اسلام شخص بخیل مورد مذمت و نکوهش قرار گرفته است و از این رو آیات و روایات زیادی در ذم آن آمده است. امام باقر عليهالسلام میفرماید:
و ما مِنْ عَبْدٍ يَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ يُنْفِقُها فيما يُرْضِى اللّهَ اِلاَّ ابْتُلىَ بِاَنْ يُنْفِقَ اَضْعافَها فيما اَسْخَطَ اللّهَ؛
هر كس از خرج كردن مالى در راه خداپسندانه بخل ورزد، چند برابر آن را در راه غير خداپسندانه هزينه خواهد كرد.«2»
بخل دلایل زیادی میتواند داشته باشد اما مهمترین علت آن را میتوان دلبستگی به مال دنیا دانست که منشأ این دلبستگی غافل شدن از یاد مرگ است کسی که بداند که هر لحظه ممکن است که دستش از دار این دنیا کوتاه شود عمر خود را صرف مال اندوزی نمیکند. البته اگر این صفت ناپسند در جامعه در بین مردم رواج پیدا کند دیگر همه فکر و ذهن مردم جامعه صرف مال اندوزی خواهد شد و این امر مانع از توسعه و پیشرفت جامعه میشود چرا که به چیزی جز بخل نمیاندیشند و در چنین جامعهای که فقیران آن امید به یاری توانمندان دارند ناامید شده و روز به روز فقیرتر میشوند. چنانچه امام حسن سلاماللهعلیه می فرماید:
اَلبُخلُ أن يَرَى الرَّجُلُ ما أنفَقَهُ تَلَفاً و ما أمسَكَهُ شَرَفاً.
بخل آن است كه آدمى آنچه را بخشيده است، تلف و آنچه را نگه داشته شرف بپندارد.«3»
پیامبر صلىاللهعلیهوآله میفرماید:
إِیّاكُم وَالشُّحَّ فَإِنَّما هَلَكَ مَن كانَ قَبلَكُم بِالشُّحِّ اَمَرَهُم بِالبُخلِ فَبَخِلوا وَأَمَرَ هُم بِالقَطیعَةِ فَقَطَعوا وَأَمَرَهُم بِالفُجورِ فَفَجَروا؛
از حرص بپرهیزید كه پیشینیان شما در نتیجه حرص هلاك شدند، حرص آنها را به بخل وادار كرد و بخیل شدند. به قطع رحم وادار كرد و قطع رابطه كردند با خویشاوندان. به بدى وادارشان كرد و بدكار شدند.«4»
منابع:
1.آل عمران، آیه 176
2.نهج الفصاحه، ح 2779
3.تحف العقول،ص 225
4.غررالحکم، ج 2، ص 460، ح 3259
وضع مالی خوبی داشت منتهی به جای خرج کردن دوست داشت که جمع کند. بیشتر به فکر مال اندوزی بود. آنقدر بخیل بود که حتی به خانواده خودش هم رحم نمیکرد.