بسم الله الرحمن الرحیم
معمولا در قرآن کریم، وقتی به انسان‌ها؛ اجازه‌ی مصرف یک چیزی داده می‌شود در کنارش یک شرط هم قرار داده می‌شود مثلا وقتی می‌فرماید: «كُلُوا : بخورید» در کنارش وظایفی هم برای انسان قرار می‌دهد؛ به عنوان نمونه می‌فرماید بخورید و:
از گامهای شیطان پیروی نکنید: «یا أَیُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلالاً طَیِّباً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطان [بقرة/168] اى مردم! از آنچه در زمین است، حلال و پاكیزه بخورید! و از گامهاى شیطان، پیروى نكنید».
شکر خدا را بجا آورید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَیِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ وَ اشْكُرُوا لِله [بقرة/168] اى كسانى‌كه ایمان آوردهاید! از نعمتهاى پاكیزهاى كه به شما روزى دادهایم، بخورید و شكر خدا را بجا آورید».
اسراف نکنید: «َیا بَنی آدَمَ خُذُوا زینَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا [اعراف/31] اى فرزندان آدم! زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد، با خود بردارید! و (از نعمتهاى الهى) بخورید و بیاشامید، ولى اسراف نكنید».
عمل صالح انجام دهید: «یا أَیُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّیِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحا [مؤمنون/51] اى پیامبران! از غذاهاى پاكیزه بخورید، و عمل صالح انجام دهید».
اما مهمترین شرطی که برای خوردنی‌ها قرار داده، حلال بودن و پاکیزه بودن آنهاست در جایی‌که به مؤمنین می‌فرماید: «وَ كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلالاً طَیِّباً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ [مائده/88] و از نعمتهاى حلال و پاكیزهاى كه خداوند به شما روزى داده است، بخورید! و از (مخالفت) خداوندى كه به او ایمان دارید، بپرهیزید!».
لزوم مراقبت برای دوری از حرام‌خواری
توجه به حلال بودن غذا، موضوع مهمی است و بی‌توجهی به این مطلب؛ ممکن است به حرام‌خواری منجر شود و حرام‌خواری؛ اثرات سوء و سنگینی را به دنبال دارد که به بعضی از آن آثار؛ اشاره می‌شود:
الف) بی‌ارزش شدن نماز و عبادت و دعا:پیامبر صلی‌الله علیه و آله می‌فرماید:«مَنْ أَكَلَ لُقْمَةَ حَرَامٍ لَمْ تُقْبَلْ لَهُ صَلَاةٌ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً وَ لَمْ تُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً وَ كُلُّ لَحْمٍ یُنْبِتُهُ الْحَرَامُ فَالنَّارُ أَوْلَی بِهِ وَ إِنَّ اللُّقْمَةَ الْوَاحِدَةَ تُنْبِتُ اللَّحْم [1] هر كه یك لقمه حرام بخورد تا چهل روز نمازش قبول نیست [2] و تا چهل روز دعایش مستجاب نمی‌شود و هر گوشتى از حرام بروید سزاوار آتش دوزخ است و یك لقمه هم گوشت می‌رویاند».
و همچنین آن حضرت فرمود: «الْعِبَادَةُ مَعَ أَكْلِ الْحَرَامِ كَالْبِنَاءِ عَلَى الرَّمْل [3] عبادت با غذاى حرام مثل ساختمان روى ماسه (سست) است».
ب) لعنت فرشتگان: پیامبر صلی‌الله علیه و آله می‌فرمایند: «إِذَا وَقَعَتِ اللُّقْمَةُ مِنْ حَرَامٍ فِی جَوْفِ الْعَبْدِ لَعَنَهُ كُلُّ مَلَكٍ فِی السَّمَاوَاتِ وَ فِی الْأَرْضِ [4] وقتی لقمه ای حرام در شکم بنده ای قرار گیرد همه‌ی فرشتگان زمین و آسمان او را لعنت می‌کنند».
ج) اثرات دیگر حرام‌خواری عبارت است از: محرومیت از ورود به بهشت [5] و محرومیت از ورود بر رسول الله صلی‌الله علیه و آله در قیامت و از شفاعت آن حضرت و نوشیدن از آب کوثر [6]
با این توضیحات؛ سزاوار است که بنده‌ی مسلمان، بیشتر مراقب کسب و درآمد و غذای خود باشد تا از حرام‌خواری و از خوردنی‌های حرام؛ دور بماند.
پی‌نوشت:
[1]. بحار الأنوار، ج63، ص314 و 315
[2]. ولی وظیفه‌ی نمازخواندن از او ساقط نمی‌شود
[3]. عدة الداعی و نجاح الساعی، ص153
[4]. بحار الأنوار، ج63، ص314
[5]. إرشاد القلوب إلى الصواب، ج1، ص69
[6]. مستدرک وسائل، ج17، ص59