جریان‌شناسی فکری ایران معاصر؛ تبیین و تحلیل جریان‌های عقلانیت اسلامی، روحانیت سنتی، مکتب تفکیک، سنت‌گرایی، تجددستیزی سنتی و فلسفی، فرهنگستان علوم اسلامی و روشنفکری نوشته دکتر عبدالحسین خسرو پناه است که در دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است.
معرفی کتاب جریان‌شناسی فکری ایران معاصر
جریان‌شناسی فکری ایران معاصر؛ تبیین و تحلیل جریان‌های عقلانیت اسلامی، روحانیت سنتی، مکتب تفکیک، سنت‌گرایی، تجددستیزی سنتی و فلسفی، فرهنگستان علوم اسلامی و روشنفکری نوشته دکتر عبدالحسین خسرو پناه است که در دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است.
دفتر نشر معارف وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، در سال ۱۳۷۶ تأسیس شد و در سال ۱۳۷۹ به‌صورت رسمی آغاز به کارکرد. این انتشارات تلاش می‌کند از دریچه اسلام ناب به بازخوانی، بررسی، نقد و تولید اندیشه در عرصه‌های مختلف بپردازد.
از جمله این فعالیتها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان به چاپ بیش از ۱۱۰۰ عنوان کتاب در زمینه دروس معارف اسلامی دانشگاه‌ها، اندیشههای امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، پرسش‌ها و پاسخ‌های دانشجویی، معارف قرآن و اهل‌بیت (ع)، دین‌پژوهی، اخلاق و عرفان، انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر، مسائل جهان اسلام، غربشناسی، شبهات فکری و عقیدتی، مسائل تاریخی و فلسفی، علوم‌انسانی، مسائل تربیتی، زن، خانواده و نقد فمینیسم و… اشاره کرد.
نشر معارف اخیراً نیز گامهایی در حوزه ادبیات داستانی برداشته است. این انتشارات با راه‌اندازی ۳۰ مرکز فروشگاهی با عنوان تجاری «پاتوق کتاب» و همچنین برگزاری ۱۲ دوره مسابقات کتاب‌خوانی «پویش روشنا» در سطح ملی، توانسته است گامهای مفید و مؤثری در توزیع و ترویج کتاب‌خوانی کشور بردارد.
آنچه این روزها بیش از هر چیز دغدغه نسل انقلابی است آشنایی جوانان و دانشجویان با حقیقت دین و معارف اسلام است، انتشارات در این زمینه پیشرو است و تلاش دارد پاسخی علمی و دینی برای تمام سؤالات این نسل داشته باشد.
درباره کتاب جریان‌شناسی فکری ایران معاصر
کتاب جریان‌شناسی فکری ایران معاصر، تحقیقی است که پژوهشگر و دانشمند ارجمند دکتر عبدالحسین خسرو پناه، پس از سال‌ها کوشش فراوان و پژوهش و تدریس به نگارش درآورده است.شناخت، تبیین و تحلیل انواع جریان‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ادبی به‌ویژه جریان‌شناسی فکری در هر نظام اجتماعی، یک ضرورت غیرقابل‌انکار است. مسئولان و شخصیت‌های فرهنگی باید بیش از دیگران، جریان‌های شاخص و چهره‌های مطرح در این جریان‌ها را بشناسند. گاهی برخی از دانشجویان یا طلاب جوان بهتر از عناصر و چهره‌های شاخص فرهنگی کشور، جریان‌های فکری معاصر را می‌شناسند و این وضعیت، بسیار تأسف‌بار است. نگارنده بر اساس همین ضرورت، اثر حاضر را تدوین کرده است.
آسیب‌شناسی معرفت و معیشت دینی، درصدد مطالعه، شناخت، پیشگیری از کج‌روی و جلوگیری از بازگشت مجدّد بحران‌هایی است که با انتظارهای منطقی از دین، جامعه دینی ایران و ماهیت دین اسلام سازگاری ندارد. توضیح مطلب آنکه آسیب‌ها و بحران‌ها و به‌تبع پیشگیری و درمان آنها به دوشاخه معرفت دینی و تحقّق خارجی دین تعلّق دارد. معرفت دینی عبارت از شناخت ضابطه‌مند ماهیت دین است و ماهیت دین، عبارت است از مجموعه حقایقی که به‌وسیله خداوند سبحان توسط پیامبران جهت هدایت انسان‌ها نازل می‌گردد و در یک جمله «ما جاء به النبی» یعنی آنچه از ناحیه پیامبر و پیشوایان دینی به ما رسیده است، همان حقایق، معارف و احکامی است که به‌صورت متن و نصّ دینی ظاهر شده‌اند. اما وجود خارجی دین، عبارت از دینی است که در جامعه متدینان جریان پیدا می‌کند و نهادهای اجتماعی و روابط میان دین‌داران را پدید می‌آورد و موافقان، مخالفان و مذاهب مختلف را تحقّق می‌بخشد. البتّه این حقایق و امور خارجی، گرچه منسوب به دین‌اند؛ ولی تنها زاییده ماهیت دین نیستند و ده ها عامل فرهنگی، اجتماعی و روانی نیز بر آنها تأثیر می‌گذارد.
این کتاب تنها درصدد است تا جستار گونه به تبیین و معرّفی مهم‌ترین جریان‌های فکری ایران معاصر با رویکرد دین شناختی بپردازد و علاوه بر توصیف تا حدودی، آراء و عقاید، شخصیت‌ها و اصول آنها را داوری و تحلیل کند.
خواندن کتاب جریان‌شناسی فکری ایران معاصر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم
علاقه‌مندان به مطالعات جامعه‌شناسی و اندیشه اسلامی مخاطبان این کتاب‌اند.
بخشی از کتاب جریان‌شناسی فکری ایران معاصر
مطالعات و تحقیقات دین‌پژوهی سنّتی عمدتاً به‌صورت تک نگرشی و گزینشی انجام می‌پذیرد و فاقد یک نگاه جامع‌نگرانه است همان گونه که با رویکرد درجه دوم و تاریخی و معرفت‌شناختی به مطالعه حوزه علوم اسلامی نمی‌پردازند؛ برای نمونه فقهای مکرم در مباحث فقهی همیشه منتظرند تا مردم و متدینان با پرسش و مسئله‌ای روبرو شوند و سپس با استفاده از اصول کلی به پاسخ آن بپردازند و همچنین متکلمان در مباحث کلامی، منتظر می‌مانند تا شبهاتی عرضه شود آنگاه به پاسخ آنها اقدام نمایند. علمای اخلاق هم به جهت کم استقبالی از مسائل اخلاقی، خیالشان راحت و آسوده است و حتی به‌اندازه متکلمان و فقها هم درگیری ندارند درحالی‌که عالمان دینی باید همانند دیدبانان بر دکل‌های معرفت نشسته و مرتّب به طرح کلان علم اسلامی بپردازند و کاستی‌ها و آسیب‌های احتمالی را قبل از تحقّق جریان‌های اجتماعی پاسخ دهند و با پیشگیری، از بحران‌های احتمالی جلوگیری نمایند. اما به‌خاطرنداشتن نگاه جامع‌نگر، تحوّل و بالندگی علوم اسلامی در حوزه‌ها به‌کندی اتفاق می‌افتد و عملیات نظام‌سازی در علوم اسلامی تحقّق نمی‌یابد. البتّه پاسخ به سؤال‌های نیازمندان یکی از امتیازات سنّت اسلامی است ولی غرض این است که عالمان اسلامی تنها برای تکامل معرفت دینی و رشد و بالندگی فقه و کلام و اخلاق نباید منتظر پرسش‌های دیگران باشند
در این کتاب به برسی جریانات فکری سیاسی تشکیل شده در ایران معاصر پرداخته شده است