برای شناخت امامت راه های مختلفی وجود دارد که روایات آحاد به عنوان یکی از دلایل ظنی معتبر قابل استناد است.
در امور اعتقادی که درک واقعیت هستی، مورد نظر است، تنها از دلایل قطعی عقلی و وحیانی میتوان استفاده کرد، اما در احکام شرعی و امور حقوقی که به هدف سامان دادن به زندگی اجتماعی و تعیین مبنایی برای رفتار اجتماعی انسانها پیریزی شدهاند ـ و نه برای دستیابی به واقعیت اشیا ـ از علوم ظنی معتبر مانند علوم تجربی و خبر ثقه میتوان بهره برد.[1]
برای شناخت امامت، براهین عقلی و نقلی فراوانی وجود دارد که استناد به روایات آحاد ظنی معتبر، یکی از راه‌های شناخت امامت محسوب می‌شود. البته اخبار آحاد در کنار برهان‌های یقینی می‌تواند در حد ظن و اطمینان اندیشه، مخاطبین را برای شناخت امامت یاری دهد. برخی از علمای بزرگ امامیه همچون علامه مجلسی، مرحوم عبدالله شُبَّر، مرحوم نراقی و ... قائل به حجیت خبر واحد در اعتقادات هستند.[2]
بنابراین، اخبار آحاد در علم فقه حجّت شرعی هستند و مبنای عمل مکلّفان قرار میگیرند، اما در علوم غیرفقهی فاقد حجّیت به معنای یقینآوری هستند و تنها در حد ظن و اطمینان، اندیشه مخاطبان را یاری میدهند.
برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه فرمایید:
بررسی حجّیت روایات آحاد در مسائل اعتقادی
پی‌نوشت
1. مهدی عزیزان، بررسی حجّیت روایات آحاد در مسائل اعتقادی، معرفت، 1387، ش 132.
2. غلامرضا رضایی، اعتبار سنجی خبر واحد در عقاید دینی، فصلنامه علمی - پژوهشی کلام اسلامی، دوره 22، ش 85.