وابستگی کشور به غرب و استکبار در دوران پهلوی، خسارتهای جبرانناپذیری را برای مردم و ملت به همراه داشت؛ وابستگی که محمدرضا را به برده حلقه به گوش آمریکا تبدیل کرد.
وابسته نمودن کشور به غرب و استکبار از بزرگترین خیانتهای پهلوی به ملت ایران بود؛ خیانتی که کشور را به حیات خلوت و منطقه نفوذ و حافظ منافع غرب تبدیل کرد.
باری روبین در کتاب "جنگ قدرتها" درباره وابستگی همهجانبه و بیاختیاری شاه در برابر قدرتهای استکبار خارجی و سلطه آنها بر کشور مینویسد: «مأموران سیاسی نظامی انگلیس و آمریکا عملاً در همه کارهای حکومت ایران دخالت میکردند».[1]
از لحاظ سیاسی، ایران در آن زمان نقش ژاندارم منطقه را ایفا میکرد و منافع آمریکا در منطقه را تأمین مینمود. تنها در اواسط دهه 1350 ایران به بزرگترین خریدار تسلیحات آمریکایی تبدیل شد. از سال 1950 تا زمان سقوط شاه، ارزش قراردادهای خرید تجهیزات و خدمات نظامی ایران از آمریکا، به حدود 20 میلیارد دلار رسید. تصویب و اجرای طرح مصونیت قضایی اتباع آمریکایی در ایران، ورود هزاران متخصص نظامی آمریکایی و سلطه آنها بر ارتش، بخش دیگری از خیانتهای سیاسی شاه به ملت ایران بود.[2]
از نظر اقتصادی نیز کشور کاملاٌ وابسته به آمریکا بود؛ بهعنوان نمونه آمریکا 40 درصد سهام کنسرسیوم نفتی را به دست آورد و به سرمایهگذاریهای گسترده در ایران پرداخت. ایران در برابر هر دلاری که از تجارت با آمریکا به دست میآورد، دو دلار برای خرید کالاهای آمریکایی میپرداخت.[3]
پینوشت:
[1]. 25 گفتار درباره انقلاب اسلامی، تهران: شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، نشر هماهنگ، 1382، ص 306.
[2]. جمعی از نویسندگان، انقلاب اسلامی و چرایی و چگونگی رخداد آن، قم: نشر معارف، 1384، ص107-106.
[3]. همان.