امام کاظم علیه‌السلام با وجود اختناق شدید و مشکلات متعدد دوران خویش، بهترین الگوی فرزندآوری برای جامعه شیعه می‌باشند.
هفتمین امام شیعیان؛ حضرت موسی بن جعفر علیه‌السلام پس از شهادت پدر بزرگوارش در سال 148 هجری قمری و در سن 20 سالگی، امامت عالم خلقت را عهده‌دار شد.[1] عالم هستی به مدت 35 سال امامت امام کاظم علیه‌السلام از نور افشانی آن امام همام بهره‌ها برد و حرکت به سوی کمال خویش را با آن راهنمای الهی می‌پیمود .
محبوبیت آن حضرت تا بدانجا رسید که ملجأ و مأوای خاص و عام قرار گرفت. شیاطین انسان‌نما که تاب و تحمل دیدن این اشتیاق مردم به آن حضرت را نداشتند، ابتدا امام کاظم علیه‌السلام را در زندان‌های دهشتناک قرار داده و سرانجام در روز جمعه 25 رجب سال 183 هجری قمری آن حضرت را مسموم کرده و به شهادت رساندند.[2]
امام کاظم علیه‌السلام از ابعاد مختلف برای جویندگان سعادت و خوشبختی، الگو می‌باشند. یکی از مهم‌ترین ابعادی که آن حضرت الگوی شیعیان هستند، فرزندآوری است. گرچه در تعداد فرزندان امام کاظم علیه‌السلام تفاوت نظر وجود دارد؛ ولی تمام مورخین معتقدند از ایشان فرزندان بسیاری باقی ماند.[3]
وقتی با خانواده‌های بدون فرزند، تک فرزند و یا کم جمعیت مواجه شده و چرایی آن را می‌پرسیم، بهانه‌هایی همچون مشکلات اقتصادی، شرایط نامطلوب جامعه، دشواری‌های تربیتی و... را بیان می‌کنند. این در حالی است که اختناق شدید، فشار اقتصادی و فضای نامطلوب اجتماعی دوران امام کاظم علیه‌السلام هرگز قابل مقایسه با زمان ما نمی‌باشد.
اگر والدین نگران رزق و روزی هستند که اقدام به فرزندآوری نمی‌کنند و یا خدایی نکرده اقدام به سقط جنین می‌کنند، باید بدانند که خداوند متعال فرموده است: «وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ»؛[4] «فرزندانتان را از بیم تنگدستی و فقر نکشید؛ ما به آنان و شما روزی می دهیم». براستی چه کسی بهتر از پروردگار است که رزق فرزندان را تضمین کند؟!
اگر بهانه عدم علم و توانایی در تربیت صحیح فرزند را دارند، باید بدانند که والدین تنها بخشی از تربیت فرزند را بعهده دارند که با مطالعه و آموزش براحتی می‌توانند آن‌را فرا گیرند؛ ولی بخش زیادی از تربیت فرزند به خود شخص، جامعه و... برمی‌گردد. مثال روشن این مهم، چهار پسر حضرت نوح علیهم‌السلام می‌باشند که با وجود یک پدر و بهره‌مندی از یک نوع تربیت، خداوند متعال در مورد یکی از پسران نوح چنین فرمود: «قَالَ يَا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ ۖ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ»؛[5] «ای نوح! او از اهل تو نیست! او عمل غیر صالحی است [او فرد شایسته‌ای نیست]». این بهانه باعث نشد که انبیا و امامان مانع از فرزندآوری شوند.
امام کاظم علیه‌السلام با وجود تمام این مشکلات، مانع از فرزندآوری نشدند و با تعداد زیاد فرزند، نه تنها نسل سادات ادامه یافت؛ بلکه در آن دورانی که دشمن کمر به خشکاندن نسل شیعه بسته بود، نیروی انسانی برای جامعه شیعی فراهم آمد. شیعیان باید بدانند که آینده این مذهب در گروی فرزندان شیعه‌ای است که نه تنها باید پرچم این مذهب حق را بالا نگه دارند؛ بلکه باید مقدمات ظهور امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را فراهم آورند.
پی‌نوشت:
[1]. حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، جعفریان، ص379-384.
[2]. عیون اخبار الرضا، صدوق، ج1، ص99، منشورات جهان.
[3]. الارشاد، مفید، ج2، ص244، كنگره شيخ مفيد.
[4]. اسراء: 31.
[5]. هود: 46.