موفقیت خانواده و همسران به انتخاب مناسب همسر بستگی دارد.
انتخاب همسر هم برای مرد و هم برای زن از دوره‌های حساس زندگی به شمار می‌رود. کامیابی و موفقیت زندگی آینده در تمامی ابعادش، به انتخاب درست هنگام ازدواج بستگی دارد. بسیاری از ناکامی‌های زندگی از انتخاب نادرست سرچشمه می‌گیرد. دقت در انتخاب همسر از امور مسلم و انکار نکردنی در آموزه‌های دینی است. به راستی دلیل این همه تاکید چیست و چرا دقت در انتخاب همسر ضروری است؟ در متون دینی و سفارش‌های ائمه(ع) به چند نکته در ضرورت انتخاب اشاره شده است؛
۱.محدودیت آوری ازدواج
انسان تا قبل از ازدواج آزاد است، اما به محض ازدواج محدود می‌شود. این محدودیت ناپسند نیست اما انسان باید آگاه باشد که چه نوع محدودیتی را برای خود رقم می‌زند. شریک زندگی، در نوع محدودیت انسان نقش مهمی دارد. زن شایسته هم در رضایت زناشویی و هم حیات معنوی انسان تاثیر دارد. نارضایتی‌هایی که پیامد انتخاب نادرست است و انحرافات معنوی که در اثر یک انتخاب بد به وجود می‌آید دقت در این مسعله را بیشتر می کند. رسول خدا همسر شایسته را بهترین سرمایه دنیا¹و مایه سعادت مرد² معرفی نموده است و بعد از تقوای الهی هیچ بهره‌ای را برای مرد بهتر از زن شایسته ندانستند.³ در مقابل، از زن ناشایست به بدترین چیز و دشمن‌ترین کس برای مرد با ایمان یاد کرده است که موجب پیری زودرس او می‌شود.
۲.تربیت نسل
به وجود آوردن و تربیت نسل توحیدی رویکرد مهم دیگری در انتخاب همسر است. از آنجا که تربیت نسل توحیدی هدف اصلی ازدواج است و در این امر نقش بسیار مهمی دارد، انتخاب همسر اهمیت بیشتری می‌یابد. فرزندان بیشتر از هر کسی با مادر در تماس هستند و مفاهیم دینی و اعتقادی را از او یاد می‌گیرند. در رفتار او را نمونه و شاهد خود قرار می‌دهند، بر همین اساس پرورش دینی و اعتقادی فرزند در دامان مادر شروع می‌شود، زیرا مادر اولین کسی است که بذر تربیت را در جان و روان کودک می‌پاشد. ایمان و تقوای مادر، خیرخواهی و پاکدلی او در فرزند اثر دارد از سوی دیگر سیستم فکری و حالت روانی مادر بر روحیات فرزند موثر است. اصالت خانوادگی از ویژگی‌های مهمی است که سعادت خانواده و فرزندان را به دنبال دارد. خانواده‌ای که دارای اصالت است، از پستی‌ها و آلودگی‌ها به دور است یکی از معیارهایی که در امر ازدواج باید به آن توجه نمود و از نگاه دین حائز اهمیت است، مسئله اصالت و نجابت خانوادگی است. از تمامی این موارد می توان فهمید که تربیت نسل توحیدی از رویکردهای مهم در انتخاب همسر است .
۳.حق فرزند
بر اساس برخی روایات انتخاب درست حق فرزند است. فرزندان حقوق گوناگونی بر پدرانشان دارند که یکی از آن حقوق انتخاب مادر خوب برای آنان است. امام صادق (ع) می‌فرمایند: فرزند سه حق بر گردن پدرش دارد، مادر خوبی برایش انتخاب کند، نام نیکویی بر او نهد و در تربیتش بکوشد.⁴ بر پایه این روایت حق فرزند است که مادری خوب و شایسته داشته باشد، از این رو بر پدر لازم است که در انتخاب همسر به حق فرزند خود توجه کند و اگر کوتاهی کند در برابر فرزندش مسئول است.
۱.کنرالعمال.ج۱۶.ص۲۷۱
۲.کافی.ج۵.ص۳۲۷
۳.کافی.ج۵.ص۳۲۷
۴.المتقی الهندی.کنز العمال.ح۴۴۵۵۹