با توجه به ماهیت تاریخی پایگاه هوایی «نواتیم» و همچنین همکاری مشترک آمریکا با اسرائیل در آن، میتوان حمله ایران را به این پایگاه، یک واکنش حساب شده و دقیق دانست که برای این رژیم تبعات آن فراموش ناشدنی خواهد بود.
حمله بیسابقه و تاریخی ایران به عمق خاک فلسطین اشغالی تا مدتها به عنوان یک مسئله مهم بر روی میزهای تحلیل باقی خواهند ماند و بر سر چگونگی طراحی و انجام آن باید منتظر شگفتانههای نظامی ایران بود؛ اما در این میان اهمیت راهبردی و استراتژیک تهاجم موشکی به مهمترین پایگاه هوایی اسرائیل نیازمند آن نیست که منتظر اخبار جدیدتری ماند. در ارتباط با هدف قرار گرفتن این منطقه نظامی چند مسئله قابل ذکر است:
نخست: نواتیم را میتوان نخستین پایگاه هوایی اسرائیل دانست که سابقه تأسیس آن حتی به پیش از شکلگیری رژیم نامشروع اسرائیل بر میگردد. در واقع گروه تروریستی«هاگانا» که اولین شاخه نظامی اندیشه صهیون است با اطلاع از فوریت نیاز به یک فرودگاه نظامی، نسبت به راهاندازی یک باند پروازی در این منطقه اقدام کرد و سپس در تاریخ دهم نوامبر ۱۹۴۷ میلادی درست دو هفته قبل از تصویب طرح سازمان ملل متحد مبنی بر تقسیم فلسطین اشغالی به دو کشور، نخستین نیروی هوایی اسرائیل به نام «شروت آویر» پایهگذاری و در این منطقه مستقر شدند؛ لذا این پایگاه برای اسرائیل هویت تاریخی داشته و به خاطر این پیشینه مهم، همواره مورد توجه مقامات اسرائیلی قرار داشته است.[۱]
دوم: این پایگاه افزون بر پیوند تاریخی با دوران شکلگیری رژیم صهیونیستی، با مهمترین حامی اسرائیل یعنی آمریکا نیز ارتباطی استراتژیک دارد. این پایگاه میزبان اسکادران «عقاب طلایی» است که بخش مهمی از آن را جنگندههای پیشرفته اف ۳۵ تشکیل داده است. اسرائیل نه تنها اولین خریدار این هواپیمای آمریکایی بوده است؛ بلکه حتی قبل از آمریکا، از آن به صورت رزمی در سوریه استفاده نموده است.[۲]
خاطر نشان میشود بخش کنسولی سفارت ایران در سوریه توسط همین جنگندههای آمریکایی با پرواز از پایگاه نواتیم مورد تهاجم قرار گرفته بود.
سوم: این پایگاه هوایی نه تنها در حمله به ساختمان کنسولی ایران در دمشق مورد استفاده قرار گرفته است؛ بلکه پیش از این بارها برای حمله به خاک سوریه به ظن حضور نیروهای ایرانی در آن مناطق، شاهد به پرواز در آمدن هواپیماهای اف ۳۵ از آن بودهایم. گفته شده است هشت فروند هواپیمای برخاسته از این پایگاه، دو بار انبارهای موشکی ایران در سوریه را مورد هدف قرار دادهاند.
این پایگاه افزون بر اینکه فعالترین منطقه پروازی علیه سوریه و محور مقاومت بوده است، مهمترین مرکز هوایی برای تعرض اسرائیل به تمامیت ارضی دیگر کشورها نیز محسوب میشود که از آن جمله میتوان به عملیات اپرا در سال ۱۹۸۱ میلادی برای نابودی تأسیسات هستهای عراق اشاره کرد که به صورت مشترک از این پایگاه و همچنین پایگاه هوایی «اتزیون» استفاده گردید.[۳]
چهارم: همیشه این سؤال مطرح بوده است که اسرائیل با وجود داشتن بمب هستهای، آن را در کدام پایگاه ذخیره کرده و برای استفاده از آن کدام پایگاه خود را در نظر گرفته است.
پس از اینکه نیروی هوایی ایالات متحده در اوایل مارس ۲۰۲۴ اعلام کرد که جتهای رادارگریز F-35 این رژیم اکنون برای استفاده با بمبهای اتمی توانایی دارند، بسیاری معتقد شدند که اکنون این بمبها باید در نواتیم ذخیره شده و به طور ویژه محافظت شوند. برخی تصاویر ماهوارهای نیز از وجود برخی انبارهای ویژه در این پایگاه حکایت دارد.[۴]
پنجم: این پایگاه صرفاً نظامی نبوده و به خاطر تعلق تاریخی نظامیان اسرائیلی به آن، یک پایگاه آموزشی نیز تلقی میگردد. تمامی کادر جنگندههای اف ۳۵ با استفاده از شبیهسازهای پروازی در این پایگاه آموزش داده شدهاند. همچنین این پایگاه افزون بر کارکرد نظامی و آموزشی، دارای وظایف ویژه اطلاعاتی نیز است که با استقرار هواپیماهای جاسوسی ویژه، افزون بر شناسایی و نظارت الکترونیکی، وظیفه مهم هشدار اولیه به این پایگاه محول شده است.[۵]
با توجه به موارد گفته شده میتوان گفت جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به حمله عجولانه اسرائیل به کنسولگری کشورمان در دمشق، قلب هوایی اسرائیل را که برای آنها نقطهای حساس محسوب میشود، مورد هدف قرار داده است.
پینوشت:
[1]. 1948: The War of Independence, The Jewish Virtual Library
[2]. عصر ایران، asriran.com/002YyA
[3]. GlobalSecurity.org 09/07/2011
[4]. "F-35 Jet Trained in the U.S. to Carry Nuclear Bombs – What Might Israel's Options Be?". The War Zone. 2024-03-11. Retrieved 2024-03-11.
[5]. "Israel's "Oron" Spy Aircraft Declared Fully Operational". Israel Defense. 2024-04-02. Retrieved 2024-04-11.