انسان در این عالم از جایگاه ویژهای برخوردار است و خداوند همهی موجودات را برای انسان خلق کرده است.
انسان و موجوداتی که در این عالم وجود دارند، مخلوق خداوند بوده و خدا به آنها هستی داده است. خدا از میان مخلوقات برای انسان جایگاه ویژهای قائل شده است بهطوریکه با خلقت آن، خودش را احسن الخالقین نامید.
خدا دربارهی خلقت انسان میفرماید: «وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طين *... ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقينَ»؛[1] «و ما انسان را از عصارهای از گل آفریدیم *... آنگاه آن نطفه را علقه گردانديم، پس آن علقه را بهصورت پاره گوشتی درآورديم، پس آن پاره گوشت را استخوانهايى ساختيم و بر استخوانها گوشت پوشانديم، سپس او را با آفرينشى ديگر پديد آورديم؛ پس هميشه سودمند و بابركت است خدا كه نيكوترين آفرينندگان است».
با توجه به اینکه خدا در خلقت انسان، خودش را بهترین خالق دانسته است، باید به این نتیجه رسید که انسان نیز بهترین مخلوق است؛ چونکه امکان ندارد مخلوق برتر نباشد، ولی خداوند در آفرینش آن خودش را برترین خالق بداند.
برتری انسان بر سایر مخلوقات باعث شده است که خداوند همه چیز را در خدمت بشر قرار دهد تا بتواند مسیر رشد و تعالی را طی کند. آفرینش سایر موجودات به خاطر وجود انسان است؛ یعنی اگر انسان نبود، موجودات دیگر خلق نمیشدند. خدا در آیات متعددی این مطلب را بیان کرده است: «هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً...»؛[2] «او خدايى است كه همهی آنچه در زمين وجود دارد، براى شما آفريده است ...»؛ «وَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ جَميعاً مِنْهُ إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُون»؛[3] «و همهی آنچه را در آسمانها و زمين است از سوى خود براى شما مسخّر و رام كرد؛ در این نشانههایی است برای کسانیکه اندیشه میکنند».
پس با توجه به آیات قرآن، انسان دارای مقام و جایگاه والایی در این عالم است و سایر موجودات نیز باید در خدمت انسان باشند تا انسان بتواند مسیر رشد و کمال را طی کند.
پینوشت:
[1]. مؤمنون، 14و 12.
[2]. بقره، 29.
[3]. جاثیه، 13.