رهروان ولایت ـ کتاب "بلاغات النساء" نوشته، احمد بن ابى طاهر، معروف به ابن طيفور (204- 280 ق) از شخصيتهاى بزرگ اهل تسنّن در قرن سوم هجرى است.[1]
اين كتاب از اعتبار و ارزش خاصى ميان علماى شيعه و سنى برخوردار است و بسيارى از مطالب آن، موافق با روايات شيعه و سنى مىباشد. اعتبار این کتاب به حدى است كه علامه مجلسى اين كتاب را يكى از مصادر كتاب معروف خود (بحار الأنوار) قرار داده و به آن اعتماد كرده است. [2] اين كتاب از نظر ادبى هم بسيار شايان توجه و ارزشمند است و مورد عنايت ادباء مىباشد.
اين كتاب خلاصهاى است از برگزيده سخنان بليغ و فصيح شخصيتهاى زن كه در طول سه قرن نخست اسلام، بيان شده است.
كتاب بلاغات النساء علاوه بر سخنرانىها، به سخنان كوتاه، اشعار، سخنانى كه به شكل نثر بيان شده و يا هر سخنى كه در يكى از فنون كلام و سخن صادر شده است اشاره مىكند. در اين كتاب، گاهى به سخن زيبايى از جانب مردان نيز اشاره دارد كه به مناسبت نقل كلام از سوى شخصيتى زن مطرح مىشود.
این كتاب سندى است تاريخى و معتبر بر ادبيات و تاريخ اسلام و اوضاع و احوال اجتماعى زن عرب مسلمان در صدر اسلام.
كتاب بلاغات النساء اوج آزادى زنان و آگاهى آنان از مسائل اجتماعى را كه اسلام براى آنها به ارمغان آورده است به زيبايى به تصوير مىكشد. بر خلاف تبليغاتى كه استعمار غرب به آن دامن مىزند و اسلام را مخالف آزادى زنان و طرفدار عقب افتادگى و ستم به زنان معرفى مىكند، اين كتاب چهرههاى سرشناسى از زنان مسلمان را در هزار و چهار صد سال قبل معرفى مىكند كه همه تربيت شده اسلام و زنانى آزادى خواه و مبارز با ظلم و ستم و آگاه به زمان و مكان و شرائط اجتماعى و داراى شخصيت اجتماعى و سياسى و فرهنگى بودهاند كه هنوز هم جهان غرب نتوانسته است چهرههايى همانند برخى از آنها را ارائه دهد.
دو سخنرانى حضرت فاطمه زهرا(سلاماللهعلیها)، دختر رسول خدا(صلىاللّهعليهوآلهوسلم) در مسجد مدينه و در جمع زنان مدينه را -که در جهت احقاق حقّ خود در مورد فدک ایراد شده- نقل كرده است. در این سخنان با کلامی بلیغ به آیات فراوانی از قرآن کریم مبنی بر ارث بردن از پیامبران و دروغ بودن ادّعای ابوبکر، استدلال فرموده است و نشانه مراتب علمی این بانوی بزرگوار در تفسیر، فقه و علوم ادبی است. [3]
پس از آن به سخنرانى حضرت زينب دختر امیرالمؤمنین(عليهالسلام) و شیر زن کربلا در كاخ يزيد اشاره شده که ستونهای حکومت یزید را ویران کرد و بهترین مبلّغ قیام کربلا شد. [4]
همچنین سخنرانى ام كلثوم در شهر كوفه و در کاخ عبید الله ابن زیاد نقل شده است. [5]
علاوه بر آن به سخنان دختر حارث بن عبد المطلب و سوده دختر عماره و زرقا دختر عدى و بكاره هلاليه و ام الخير دختر حريش بارقيه و پير زنى از فرزندان حارث بن عبد المطلب اشاره كرده و سخنان هر يك را با معاويه، كه همه اسنادى تاريخى و بيانگر اوضاع اجتماعى، سياسى و فرهنگى آن دوران نيز مىباشد، آورده است. [6]
------------------------------
پینوشت:
[1]. خیر الدین زرکلى، الأعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، چ8، 1989م، ج1، ص141; و ج4، ص65- شمس الدین ذهبى، تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبد السلام تدمرى، بیروت، دارالکتاب العربى، چ2، 1413ق، ج17، ص99، و ص429; ج20، ص255 به بعد- ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، 1407ق، ج10، ص299.
[2]. بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج1، ص: 22.
[3]. بلاغات النساء، ص: 23.
[4]. همان، ص: 34.
[5]. همان، ص: 37.
[6]. بخش کتابشناسی نرم افزار جامع احادیث نور3.
اللهمّ صلّ علی محمّد و آل محمّد و عجّل فرجهم