حر بن یزید ریاحی یكی از فرماندهان مشهور و بزرگ عرب همراه با هزار نیروی جنگی برای مقابله با امام حسین علیه السلام و بستن راه آن حضرت به میدان آمده بود. و علی رغم همه گفتگو ها حاضر نشد حضرت امام علیه السلام به مدینه برگردد اما با این وجود در روز عاشورا بعد از فکر نمودن در مورد اتفاقات گذشته، هدف ،سخنان و مقام حضرت امام حسین و یارانش و در مقابل هدف یزید و اطرافیانش برای نجات خود از بدبختی جاودانه تصمیمی سرنوشت ساز گرفت و با حالت بسیار پشیمان برای توبه نزد امام علیه السلام آمد و ضمن سرافکندگی گفت: جُعِلْتُ فِداكَ یَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ اَنَا صاحِبُكَ الَّذی حَبَسْتُكَ عَنِ الرُّجُوعِ وَ سایَرْتُكَ فِی الطَّریقِ وَ جَعْجَعْتُ بِكَ فی هذَا الْمَكانِ وَ ما ظَنَنْتُ اَنَّ الْقَوْمَ یَرُدُّونَ عَلَیْكَ ما عَرَضْتَهُ عَلَیْهِمْ وَ لایَبْلُغُونَ مِنْكَ هذِهِ الْمَنْزِلَةَ، وَ اللَّهِ لَوْ عَلِمْتُ اَنَّهُمْ یَنْتَهُونَ بِكَ اِلی ما اَری ما رَكِبْتُ مِثْلَ الَّذی رَكِبْتُ، فَانّی تائِبٌ اِلَی اللَّهِ مِمَّا صَنَعْتُ، فَتَری لی مِنْ ذلِكَ تَوْبة؟(1)
ای فرزند رسول خداصلی الله علیه وآله، فدایت شوم، من همان کسی هستم كه تو را از بازگشت به وطنت جلوگیری كردم و در راه همه جا قدم به قدم با تو آمدم و مواظب بودم كه مبادا از راه منحرف شوی و تو را در این مكان وحشتناك فرود آوردم و خیال نمی كردم آنان سخنتان را رد كنند و با شما تا این اندازه كینه داشته باشند. به خدا سوگند اگر می دانستم آنها اینگونه می كنند كه الان می بینم، هرگز این رفتار را نمی کردم امّا اینك از آنچه كرده ام به سوی خداوند توبه می كنم. آیا خداوند توبه مرا می پذیرد؟
آمدم بر آستانت سر نهم سامان بگیرم
دل دهم دلبر بیابم جان دهم جانان بگیرم
آمدم پایت ببوسم تا مگر دستم بگیری
آمدم دردم بگویم از كَفَت درمان بگیرم
حرّ آزادم ولیكن بنده این خاندانم
در ردیف بندگانت گر توان عنوان بگیرم
ای حسین ای آنكه سبط رحمة للعالمینی
رخصتی كز تو جواز رحمت رحمان بگیرم
میهمان بودی و اول من به رویت راه بستم
چون ندانستم نباید راه بر مهمان بگیرم
خستم از این راه بستن چون دل اهل حرم را
آمدم شاید رضایت نامه از آنان بگیرم
آمدم با جان نثاری زینبت را شاد سازم
تا كه از زهرا به محشر سر خط غفران بگیرم
دست رد بر سینه ام مگذار و بگذر از خطایم
تا به راهت سینه را در معرض پیكان بگیرم
امام علیه السلام فرمود: نَعَم یَتُوبُ اللَّهُ عَلَیْكَ فَاَنْزِلْ؛
بلی خداوند توبه تو را می پذیرد، تشریف بیاور
حرّ از امام حسین علیه السلام اجازه گرفت و وارد میدان كارزار شد و بعد از رشادتهای فروان و بی نظیر، پیكر مجروح و خون آلودش به زمین افتاد. امام حسین علیه السلام در كنارش حاضر شد و دست به صورت وی كشید و جسد نیمه جانش را نوازش نمود فرمود:اَنْتَ الْحُرُّ كَما سَمَّتْكَ اُمُّكَ وَ اَنْتَ الْحُرُّ فِی الدُّنیا وَ اَنْتَ الْحُرُّ فِی الآْخِرَة؛
تو همانگونه كه مادرت نامت را حرّ گذاشته، آزاده ای. تو آزادمرد در دنیا و سعادتمند در آخرت هستی.
سپس امام دستمال مبارك خود را بیرون آورده و زخم سر حرّ را بست. (2)
بله امام حسین علیه السلام پیكر حرّ را نوازش كرد، خاكهای صورتش را كنار زد و زخم سرش را بست، و این است مقام کسانی که از اعمال نادرست خود توبه واقعی می کنند و تمام تلاش خود را برای جبران خطاها انجام می دهند .
1) ارشاد شیخ مفید، نشر كنگره، قم، 1413 ص 452
2) امالی صدوق، نشر الاسلامیّه، 1363 ش، ص 153؛ معالی السبطین، ص 336؛ بحار الانوار، ج 45، ص 14
تهیه مطلب با استفاده از مقاله بازخوانی مصائب عاشورا/ عبدالکریم پاک نیا