رهروان ولایت ـ در هر گوشه ای از جهان آفرینش اقوام و ملل مختلف با افکار، عقاید و فرهنگ های گوناگون زندگی می کنند.
عقاید و فرهنگ هایی که منشاء برخی از آنها وحیانی و برگرفته از آموزه های الهی است و توسط پیامبران و کتب آسمانی که خداوند نازل کرده آورده شده است.
برخی از این آموزه ها به مرور زمان و به واسطه ی مخالفت با امیال نفسانی برخی تغییر یافته و به فرهنگ ها و عقاید انحرافی تبدیل شده اند.
در مقابل این گونه از فرهنگ، فرهنگ ها و عقایدی قرار دارد که برگرفته از آموزه های دینی و الهی نیست بلکه درست نقطه ی مقابل آنهاست.
فرهنگ ها و عقایدی که نوعاً بر پایه امیال و هواهای نفسانی و یا جهل و نادانی مردم ساخته و پایه گذاری شده اند، سخت به آن پای بندند و متعصبانه آن را تبلیغ می کنند.
از این رو از ابتدای خلقت حضرت آدم(علیه السلام) تا کنون میان این دو نوع از فرهنگ و عقیده جنگ و مقابله به مثل وجود داشته و دارد.
از آن هنگام که شیطان فرهنگ استکباری را در مقابل فرمان الهی پایه گذاری کرد تا زمان پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) و عصری که ما در آن زندگی می کنیم این تهاجم که از آن به عنوان «تهاجم فرهنگی» و یا «جنگ نرم» تعبیر می شود وجود دارد.
در هر زمانی فرهنگ ها و عقاید باطل و منحرف به طرق مختلف و با استفاده از ابزارهای گوناگون و متعدد سعی در از بین بردن مؤلفه های فرهنگ مقابل و جانشینی افکار انحرافی خود به جای آنها داشته اند.
در زمان پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) کفار و مشرکین مکه از طریق ایجاد شبهه درباره ی آن حضرت، قرآن و آموزه های اسلامی، دروغگو خواندن پیامبر(صلی الله علیه و آله)، ساحر و مجنون ایشان سعی می کردند تا تازه مسلمانان را از اطراف حضرت پراکنده کرده و اسلام را ازهمان ابتدا نابود کنند.
اما با وجود همه ی فشارها و آزار و اذیت کفار و مشرکان خداوند تا زمانی که پیامبر در مکه بودند به آن حضرت اجازه جنگ نظامی ندادند و به جای آن به پیامبر دستور می دهد تا در مقابل جنگ فکری و فرهنگی مشرکان به مقابله به مثل بپردازد و چند کار مهم را سرلوحه ی کار خویش قرار دهد.
« فَلَا تُطِعِ ٱلْكَـافِرِ‌ينَ وَجَـاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا كَبیراً [فرقان/52 ] بنابر این از کافران اطاعت مکن، و بوسیله آن [= قرآن] با آنان جهاد بزرگی بنما! »
عدم اطاعت و متابعت از دشمن
مبارزه و مقابله با دشمن برای جلوگیری از گسترش فرهنگ و عقاید آنها
مبارزه فرهنگی با دشمن با محوریت قرآن
واژه جهاد در لغت به معنای « مشقت و سختی و همچنین بکار بستن تمام توان در دفع دشمن»[1] است.
و در اصطلاح شرعی و فرهنگ اسلامی عبارت است از« الجهاد بذل النفس و المال و الوسع فی اعلاء کلمة الاسلام و اقامة شعائر الایمان[2] بذل جان و مال و توان در راه اعتلای اسلام و برپا داشتن شعائر دین »
و در بیان رهبر معظم انقلاب«مدظله العالی» تعریف جهاد چنین آمده است:« هر چیزی که هم تلاش باشد و هم در مقابله با دشمن باشد جهاد است»[3]
با توجه به تعاریف فوق سه عامل مهم در تبیین مفهوم جهاد از دیدگاه اسلام حائز اهمیت است:
1-اقدامی همراه با تلاش، کوشش و تحمل سختی؛
2-اقدامی در جهت مقابله با دشمن و دفع هجوم های گوناگون او؛
3-فی سبیل الله و به قصد و نیت امتثال تکلیف الهی
که هر سه مورد در جهاد فرهنگی نیز نقش زیر بنایی دارند و در صورت نبود هر یک از عوامل سه گانه فوق جهاد فرهنگی که مبتنی بر دیدگاه اسلام باشد محقق نمی شود.
از این رو برای پیروزی در جهادفرهنگی چند نکته را باید مد نظر داشت:
1-در اولین مرحله باید از متابعت و الگو برداری از گفتار، عمل و آنچه که مربوط به دشمن می شود و با آموزه های دینی ما سازگاری ندارد به شدت پرهیز کرد.
2- قیام و جهاد بزرگ فرهنگی برای مقابله با جنگ نرم و آمادگی برای تحمل هر گونه سختی و فشار از سوی دشمن
3- مجهز شدن به سلاح علم، ارتقاء سطح فرهنگ اسلامی و استفاده از محتوای قوی و متقن با استفاده از حقایق ناب قرآنی و آموزه های سنت حضرات معصومین(علیهم السلام)
در این صورت ابتدا باید باطل بودن عقاید و فرهنگ های غیر دینی مهاجم را برای مردم و نسل جوان تبیین کرد و در مرحله ی بعد به کمک آموزه های قرآنی وسنت نبوی(صلی الله علیه و آله) تمدن بزرگ اسلامی را از هر گونه خرافه و بدعت پاک کرد.
نکته ی آخر اینکه همانگونه که مراجع معظم تقلید در رساله های عملیه خویش آورده اند در اصول دین باید تحقیق کرد و در فروع دین تقلید؛ از این رو وظیفه ی هر یک از ماست تا پایه های عقیدتی خود را با تحقیق و مطالعه محکم کنیم تا براحتی با ایجاد شبهات و انواع تهاجم فرهنگی دشمن ایمان ما در موضع ضعف و نابودی قرار نگیرد.
------------------
پی نوشت:
1-راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ج1، ص 208
2-محمد حسن نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، دارالکتب الاسلامیه، ج21، ص3
3-سخنرانی مقام معظم رهبری«مدظله العالی» با عنوان عبرت های عاشورا