چکیده: آن‌چه که از این آیات و آیات دیگر استفاده می‌شود نقش امام معصوم به عنوان منجی در نظام هستی است و این قانون خداوند در عالم خلقت است که مستضعفان جهان پیروز و حاکم بر زمین گردند و مستکبران و ظالمان به زیر کشیده شده که انشالله خداوند با فرستادن آخرین جانشین پیامبرش یعنی حضرت مهدی(علیه‌السلام) این وعده خود را عملی خواهد نمود.
یکی از مهم‌ترین مباحث در حوزه مهدویت، ظهور حضرت مهدی و منجی اخرالزمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و نشانه‌های دولت کریمه در قرآن کریم است. سوالات و شبهاتی که در این مسأله مطرح می‌کنند، این‌که آیا قرآن کریم به منجی آخرالزمان و ظهور حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) اشاره نموده است یا خیر.
از جمله آیاتی که خداوند متعال در قرآن کریم به آن اشاره فرموده است و این مسأله را اثبات می‌نماید این قول خداوند است که می‌فرماید: «لِیُظْهِرَه عَلَی الدّینِ کَلَّه [صف/9] روزی که دین اسلام بر کل جهان غالب می‌شود».
این وعده الهی است که تمام ادیان و مذاهب به کیش اسلام در می‌آیند، امّا امروز بسیاری از مردم جهان نه تنها مسلمان نیستند، حتی آیین و فرقه‌های ضد اسلامی دارند. بنابراین تحقق این وعده الهی فقط و فقط در گرو ظهور یک منجی و یک انقلاب جهانی می‌باشد. و اکثر مفسران اسلامی نیز این آیه را به ظهور حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تفسیر کرده‌اند.
حتی مفسرین اهل سنت نیز بر این باورند مانند قرطبی مفسر مشهور که ذیل آیه می‌نویسد: «این آیه پيروزی اسلام بر ديگر اديان، هنگام قيام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را بیان می‌کند».[1]
هم‌چنین قرآن کریم در آیه دیگری می‌فرماید: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى...[نور/55] خداوند به كسانى از شما كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند وعده داده است كه حتما آنان را در اين سرزمين جانشين [خود] قرار دهد همان‌گونه كه كسانى را كه پيش از آنان بودند جانشين [خود] قرار داد و آن دينى را كه برايشان پسنديده است به سودشان مستقر كند».
مرحوم طبرسی(رحمه‌الله‌علیه) در تفسیرش در ذیل همین آیه روایتی را از امام زین العابدین(علیه‌السلام) نقل کرده‌اند[2] که امام فرمودند:«به خدا سوگند که این مومنان شایسته کردار، شیعیان ما اهل بیت(علیهم‌السلام) هستند و خداوند این نوید و وعده شکوه بار را به دست بزرگ مردی از ما تحقق خواهد بخشید. او مهدی این امت است و کسی است که پیامبر در مورد او فرمود: «اگر از عمر دنيا بيش از يك روز نمانده باشد خداوند آن روز را طولانى مى‌كند تا آن‌كه مردى از اهل بيتم مبعوث شود كه اسم او اسم من است او زمين را از قسط و عدل پر مى كند همان گونه كه از ظلم و جور پر شد».[3]
در آیه دیگر نیز چنین می‌فرماید:« و نُريدُ أن نَمنَّ علي الّذينَ اسْتُضعِفوا في لْاَرضِ و نَجْعَلَهُمْ أئمَّةً و نَجْعَلَهُمُ الوارِثينَ[قصص/5] و ما اراده كرديم كه منت بگذاريم بر سر كسانی كه ضعيف شمرده شدند در زمين و آنان را آقايان و پيشوايان و وارثان زمين قرار دهيم».
و این هرگز میسور نخواهد بود، مگر با وجود یک منجی و یک انقلاب و نهضت جهانی که تمام مفسرین شیعه و سنی آن را به ظهور حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تفسیر نموده‌اند.[4]
بنابراین آن‌چه که از این آیات و آیات دیگر استفاده می‌شود، نقش امام معصوم به عنوان منجی در نظام هستی است و این قانون خداوند در عالم خلقت است که مستضعفان جهان پیروز و حاکم بر زمین گردند و مستکبران و ظالمان به زیر کشیده شده که ان شاءالله خداوند با فرستادن آخرین جانشین پیامبرش یعنی حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) این وعده خود را عملی خواهد نمود.
_______________________________________
پی‌نوشت
[1]. الجامع الاحكام القرآن،قرطبی، ج 8، ص 111.
[2]. مجمع البیان، ج 7 ، ص 405.
[3]. سنن ترمذى ، ج4 ص505 ، ح 2231 ؛ سنن ابن ماجه ، ج2 ص1367،ح 4085؛ سنن أبي داود ج4 ص106.
[4]. برای مطالعه بیشتر به این پست « حضرت مهدي عج در كتب معتبر اهل سنت» مراجعه شود.
*برای مطالعه بیشتر به کتاب «مصلح جهانی، مهدی موعود از دیدگاه اهل سنت» نوشته سید هادی خسرو شاهی مراجعه شود.