احکام حق الناس

- اگر وسیله‌ای از بیت المال گم شده و بعدا پیدا کردید باید همان وسیله را تحویل دهید.

- از بین‌ رفتن و شکستن اجناس مغازه، موجب ضمان است و تفاوتی بین بالغ و غیر آن نیست.

هزینه‌های احتمالی یافتن مالک و تحویل دادن مال پیدا شده، اگر شرعاً مجاز بوده که مال را بردارد، می‌تواند هزینه‌ها را از قیمت آن کسر کند.

- خوردن میوه بین راهی با این شرائط اشکال ندارد: اولاً به قصد استفاده از ميوه به آن مسير نرفته باشد؛ ثانياً به درخت آسيب نرساند؛ ثالثاً همانجا ميوه را خورده؛ رابعاً علم به عدم رضایت مالک نداشته باشد. 

با پیچیده‌تر شدن اوضاع زندگی، مصادیق حق‌ الناس هم بیشتر شده است. بسیاری از کارهایی که در گذشته مصداق نداشته، امروزه جزو حقوق مردم تلقی می‌شود و نادیده گرفتن آن‌ها، دَین شرعی بر گردن انسان به جا می‌گذارد. برای جبران حق الناس چه راه‌هایی وجود دارد؟

- این‌گونه مراسمات باید به شکلی مدیریت شود تا موجب اذیت دیگران نشود زیرا اذیت کردن دیگران حرام است.

- بدهی میت جزو حق الناس بوده و بر ورثه واجب است تا آن را از مال میّت به طلبکار او بپردازند.

آیت الله خامنه ای: رد مظالم به فقرای متدین و عفیف پرداخت شود.

-  خوردن و جمع کردن میوه، از باغ دیگران که زیر درختان ریخته بدون رضایت صاحب باغ جایز نیست.

- با اعراض مالک ،تصرف دیگران فی نفسه اشکال ندارد.

- اگر قیمت آن، به مقدار دو و نیم گرم نقره یا بیشتر باشد و نشانه ای دارد که با آن صاحبش پیدا شود، باید یک سال (به صورتی که در رساله های عملیه بیان شده) اعلان گردد.

- استفاده مهمان از اموال صاحبخانه به مقدار معمول و به دور از افراط و زیاده روی اشکالی ندارد.