مطالب دوستان نیک رو

با عرض سلام و ادب خدمت شما ممنون از اینکه سؤالتان را با این مجموعه در میان گذاشتید. خداشناسی در واقع جنبه‌های گوناگونی دارد که می‌توان به آن پرداخت. یکی از ابعاد خداشناسی، اصل اثبات وجود خدا و اوصاف الهی است. جنبه دیگر آن، توضیح اوصاف خداست. جنبه دیگر آن نحوه ارتباط خدا با مخلوقات است. از آنجاکه حضرت‌عالی جنبه خاصی را مشخص نکرده‌اید، درباره اوصاف خداوند و ارتباط خدا با بندگانش مختصر عرایضی را خدمتتان عرض می‌کنیم. از جمله اوصاف خداوند رحمت اوست. امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمودند: خداوند نسبت به بندگانش رحیم است و از مصادیق رحمتش این است که صد رحمت [برای بندگانش] خلق کرده. [از میان این مقدار رحمت خود] تنها یکی از آنها را در دنیا قرارداده و به واسطه همین یک رحمت است که مردم نسبت به هم دلسوزی می‌کنند و مادر فرزندش را دوست دارد و ... . آنگاه فرمودند: وقتی روز قیامت می‌شود، خداوند این یک رحمت را در کنار آن 99 رحمت دیگر قرار داده و به بندگانش ترحم می‌کند. [تفسیر امام حسن عسکری علیه‌السلام، ج1، ص37] در حدیث دیگری از امام صادق علیه‌السلام نقل شده که فرمودند: خداوند در روز قیامت آنقدر به بندگانش لطف می‌کند که حتی ابلیس هم در رحمت خدا طمع می‌نماید. [بحارالانوار، ج7، ص287] یکی دیگر از اوصاف الهی حکمت اوست. تمام کارهای خدا از روی حکمت است ولو اینکه ما از حکمت کارهای خداوند اطلاع نداشته باشیم. همه چیز در عالم بر اساس تقدیرات حکیمانه الهی پیش می‌رود و خداوند نسبت به تمام بندگانش خیرخواه است؛ اگرچه آنها در بسیاری از مواقع متوجه این موضوع نباشند و یا حتی بعداً هم متوجه آن نشوند. راننده‌ای که سرپرستار یک بخش از بیمارستان هم بود و در ساعات بی‌کاری در اسنپ کار می‌کرد، نقل می‌کرد: يه مسافري بود هم سن و سال خودم ، حدودا ۴۰ساله. خيلي عصباني بود.  وقتي داخل ماشين نشست، بدون اينکه جواب سلام منو بده گفت: چرا آنقدر همکاراتون بی‌فکر هستند.  از شدت عصبانيت چشماش گشاد و قرمز شده بود. گفتم چطور شده، مسافر گفت: ۸ بار درخواست دادم و راننده‌ها گفتن يک دقيقه ديگر مي‌رسند و بعد لغو کردند. من بهش گفتم حتما حکمتي داشته و خودت رو ناراحت نکن. اين جمله بيشتر عصبانيش کرد و گفت حکمت کيلو چنده و اين چيزا چيه کردن تو مختون و با گوشيش تماس گرفت. مدام پشت گوشي دعوا می‌کرد و حرص می‌خورد.(بازاري بود و کلي ضرر کرده بود). حين صحبت با تلفن ايست قلبي کرد و من زدم بغل و کنار خيابون خوابوندمش و احياش کردم. سن خطرناکي هست و معمولا همه تو اين سن با این اتفاق، فوت می‌کنند؛ چون تا به بيمارستان يا اورژانس برسن طول می‌کشه. من سر پرستار بخش مغز و اعصاب بيمارستان ..... هستم و مسافر نمی‌دونست. الحمدلله خطر برطرف شد و بردمش بيمارستان کرايه هم که هيچی!!! دو هفته بعد براي تشکر با من تماس گرفت و خواست حضوري بياد پيشم. من اون موقع شيفت بودم و بيمارستان بودم. تازه اون موقع فهميد که من سرپرستار بخشم. اومد و تشکر کرد و کرايه رو همراه يه کتاب کادو شده به من داد. گفتم ديدی حکمتی داشته؟ خدا خواسته اون ۸ همکار لغو کنن که سوار ماشين من بشی و نميری. تو فکر رفت و لبخند زد. من اون موقع به شدت ۴ ميليون تومن پول لازم داشتم و هيچ کسی نبود به من قرض بده. رفتم خونه و کادو مسافر رو باز کردم. تو صفحه اول کتاب يک سکه تمام چسبونده بود! حکمت خدا دو طرفه بود.هم اون مسافر زنده موند و من هم سکه رو ۴ميليون و چهارصد هزار تومن فروختم و مشکلم حل شد. هميشه بدشانسي، بد شانسي نيست.[B2n.ir/s59491] ما از آينده و حکمت خدا خبر نداريم، حکمت بسیاری از اتفاقات زندگی ما در آخرت و پس‌از مرگ روشن می‌شود، ما باید به خدا اعتماد کنیم. یکی دیگر از اصاف خدا نامحدود بودن و عدم احتیاج اوست. ما باید بدانیم خدا به عبادت، نماز و اعمال صالح ما احتیاجی ندارد و اعمال بد ما هیچ ضرری به او نمی‌زند. علت توصیه خدا به اعمال صالح، این است که این کارها برای خود ما خوب است و علت نهی کردن از اعمال ناشایست، این است که این کارها برای خود ما بد است. باطن عمل صالح آرامش، لذت از زندگی، نورانیت، حضور ملائکه و در نهایت بهشت و رضوان ابدی است. باطن معصیت نیز، تاریکی، اضطراب در زندگی، حضور شیاطین و اجنه، و در نهایت آتشی است که خودمان آن را تدارک دیده‌ایم. نه کار خوب ما به خدا نفعی می‌رساند و نه کار بد ما به خدا ضرر می‌زند. محور نفع و ضرر در اعمال، خودِ ما هستیم. خداوند ما را آفریده تا به خیر مطلق و لذت ابدی دست پیدا کنیم، باید از این فرصت محدود دنیا استفاده کنیم تا به لذت غیر قابل توصیف ابدی دست یابیم.

با عرض سلام و ادب خدمت شما حتماً می‌دانید که عامل موثر در تربیت فرزند، منحصر در تربیت پدر نیست؛ بلکه عوامل متعددی در تربیت یک شخص تاثیر‌گذار هستند. ازجمله عواملی که تاثیر بسزایی در تربیت فرزند دارد، مادر است.  خلقیات مادر و همچنین افکار و عقائد او از طریق تغذیه در رحم و تغذیه از شیر، تاثیر مستقیم بر فرزند می‌گذارد. می‌دانید که یکی از همسران حضرت نوح زنی کافر بوده که خداوند او و همسر حضرت لوط را به‌‌عنوان مثالی سوء برای کفار در قرآن ذکر می‌کند. احتمال آن وجود دارد که کنعان از همین مادر زاده شده باشد. یکی دیگر از عوامل موثر در تربیت، نشست و برخاست با دوستان است. گاهی تربیت پدر و مادر خوب است؛ ولی رفت‌وآمد با دوستانِ ناباب انسان را از راه به در می‌کند. این مَثَل معروف است که می‌گویند: پسر نوح با بدان بنشست، خاندان نبوتش گُم گشت. قرآن کریم از زبان عده‌ای در قیامت این‌گونه نقل می‌کند: «وَيَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَىٰ يَدَيْهِ يَقُولُ يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا يَا وَيْلَتَىٰ لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا لَقَدْ أَضَلَّنِي عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِي»؛ «و (به خاطر آور) روزی را که ستمکار دست خود را (از شدّت حسرت) به دندان می‌گزد و می‌گوید: «ای کاش با رسول (خدا) راهی برگزیده بودم! ای وای بر من، کاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم! او مرا از یادآوری (حق) گمراه ساخت بعد از آنکه (یاد حق) به سراغ من آمده بود». [فرقان: 27 و 28 و 29] علاوه بر این، تربیت صحیح نمی‌تواند تضمین صد درصدی برای آینده و عاقبت شخص رقم بزند. به تعبیر دیگر این قضیه کلی نیست که بگوییم هرکس که بد شد، لزوماً تربیتش ناصحیح بوده است یا در محیطی ناسالم رفت و آمد داشته است؛ زیرا بالاخره هرقدر هم که تربیت صحیح بوده و محیط زندگی انسان سالم باشد، هوای نفس و وسوسه شیطان و زینت‌های مادی دنیا، ممکن است انسان را از راه به در کند. نمونه‌اش قابیل است که نه تربیت غیر صحیح داشته و نه پدر و مادرش افراد ناصالح بودند و نه در محیطی ناسالم زندگی کرد، با این حال به خاطر حسادت و منافع مادی و تبعیت از هوای نفس برادرش را از میان برداشت. اما این سخن که حضرت نوح در آخرت به خاطر جهنمی شدن فرزندش، اذیت می‌شود، نمی‌تواند سخن دقیقی باشد؛ زیرا در آخرت نسبت اشخاص بر حسب اعمالشان رقم می‌خورد، نه حسب و نسبشان در دنیا. در آخرت دیگر کسی به حسب و نسب دنیایی کاری ندارد؛ بلکه چه بسا نسبت بین یکدیگر را انکار کرده و هر کس دیگری را به حال خود رها می‌کند. خداوند در قرآن می‌فرماید: «فَإِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلَا أَنْسَابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَتَسَاءَلُونَ»؛ «هنگامی که در «صور» دمیده شود، هیچ یک از پیوندهای خویشاوندی میان آنها در آن روز نخواهد بود و از اوضاع و احوال یکدیگر نمی‌پرسند».[مومنون: 101] همچنین می‌فرماید: «يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ وَأُمِّهِ وَأَبِيهِ وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِيهِ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ»؛ «در آن روز که انسان از برادر خود می‌گریزد و بلکه از مادر و پدرش و همچنین از زن و فرزندانش. در آن روز هر کدام از آنها وضعی دارد که او را کاملاً به خود مشغول می‌سازد[و از دیگران غافل می‌کند]».[عبس، 34 الی 37] درنتیجه نه حضرت نوح که تمام خلائق در آخرت، جایگاهشان بر حسب اعمالشان مشخص شده و موقعیت جدیدی با همنشینان جدید پیدا می‌کنند که احیاناً با همنشینان دنیویشان متفاوت است و در آن دوران با آن همنشین‌های جدید مانوس شده و تعلقات دنیوی سابق خود را فراموش می‌کنند، مگر آنکه در آخرت خانواده دنیوی افراد به لحاظ ایمان و اعمال با آنها هم‌خوانی داشته باشند که در این صورت در آخرت نیز با هم و در کنار هم خواهند بود.

با عرض سلام و ادب خدمت شما محشور شدن به صورت حیوان به دلیل صفات حیوانی است که در انسان وجود دارد و به اصلاح آن در دنیا نپرداخته است. ملکوت و باطن این صفات که در واقع صفاتی حیوانی هستند، به صورت حیوان است و سبب می‌شود تا صورت باطنی انسان، به شکل یک یا چند حیوان در بیاید. باقی ماندن بر این رذایل و صفات، سبب می‌شود تا انسان در آخرت نیز به همان صورت ملکوتی محشور گردد. حال اگر این صفات به گونه‌ای بودند که ملکه نفس انسانی نشده باشند و امکان زوال آنها وجود داشته باشد، طبیعتاً در سختی‌های برزخ و قیامت از انسان جدا شده و موجب می‌شود تا باطنش به صورت انسانی درآمده و بهشتی گردد؛ اما اگر این صفات تا حدی رسوخ کرده باشند که تبدیل به ملکه ثانیه در وجود آدمی گردد و امکان تغییر و زوال آن نباشد، علی‌القاعده انسان به همان صورت باقی مانده و وارد دوزخ می‌شود.

با عرض سلام و ادب خدمت شما با مراجعه‌ای که به آیات شد، تعارضی بین آنها به نظر نرسید؛ مگر اینکه کسی بگوید: در آیات 43 و 44 و ... تورات و انجیل، معیار حکم دانسته شده‌اند و اینکه یهود و نصاری در حکم می‌توانند به دین خود اکتفا نمایند و نیازی به مراجعه به پیامبر نیست؛ ولی در آیات دیگر که اشاره فرمودید، حکم بین آنها را به پیامبر می‌سپارد. سوال این است که آیا آنها باید خودشان حکم کنند، یا برای حکم، به پیامبر مراجعه نمایند؟ خب در پاسخ باید گفت: آیه 65 سوره نساء اصلا ربطی به غیر مسلمانان ندارد؛ بلکه می‌فرماید: مسلمانان در ایمانشان صادق نیستند، مگر آنکه تو را حَکَم و داور بین خود قرار داده و به طاغوت برای قضاوت مراجعه نکنند و به آنچه که تو بینشان حکم کردی، گردن نهند. اما در آیات مذکور که می‌فرماید در بین یهود و نصاری حکم کن، بدین جهت است که آنان برای موضوعی به امید آنکه حکم اسلام آسان‌تر باشد، به پیامبر مراجعه نمودند. خداوند هم به ایشان وحی فرستاد که آنها باید به همان حکمی که در تورات است، گردن نهند و تو مجبور نیستی بین آنها حکم کنی؛ ولی اگر که خواستی بین آنها حکم کنی، به همان چیزی که خدا نازل فرموده حکم کن و به خواسته‌های نفسانی ایشان توجه ننما. بنابراین، خداوند در این آیات، لزوماً پیامبر را مامور به حکم کردن بین آنها نمی‌کند و آنها را هم حواله به پیامبر نمی‌دهد؛ چون قصد آنها از آمدن به‌سوی پیامبر این بود که حکم آسان‌تری از ایشان دریافت کنند و قصد گردن نهادن به حکم پیامبر نداشتند و زمانی که پیامبر حکم اسلام را به ایشان فرمودند، زیر بار آن نرفتند.