سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
ناراحتی و نگرانی شما را بابت رفتار فرزندتان درک می‌کنم. مخصوصاً که خودتان فرد آرامی هستید و احتمالاً، به‌خاطر نوع شخصیتتان، در ارتباط با فرزندتان هم تا حد زیادی آرام رفتار می‌کنید.
در مورد هر مشکل رفتاری، از جمله رفتار فرزند شما، قبل از هر اقدامی برای اصلاح رفتار، خوب است که کمی در این مورد تأمل کنید تا بتوانید به علت اصلی این پرخاشگری و به هم ریختگی پی ببرید. در این صورت، با یافتن علت و ریشهٔ رفتار، کمک به رفع آن بسیار راحت‌تر و بهتر خواهد بود.
معمولاً در این سنین کم، بیشتر رفتارهای کودک، برای انتقال پیامی به والدین است که چون نمی‌تواند آن را به شکل درست به آنها برساند، در قالب این رفتارها نشان می‌دهد و با تغافل و اصلاح رابطهٔ والد و کودک رفع می‌شود و جای نگرانی نیست. اما، دلایلی هم می‌تواند داشته باشد که خود شمای مادر، بهتر از هرکسی می‌توانید با تأمل در رفتار خود و اطرافیان نزدیک و همین‌طور رفتار کودک خردسالان، به علت آن پی ببرید.
- اغلب اوقات، پرخاش کودک، به این دلیل است که احساس می‌کند که نیازهای مهم و اساسی‌اش، توسط مادر مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
- از نیازهای مهم و اساسی و فطری کودک، نیاز به استقلال و خودمختاری و نیاز به بازی و تفریح است، کودکی که از نظر این نیازها، به خوبی تأمین می‌شود، نیازش به دوست‌داشتنی‌بودن توسط مادر، که یکی دیگر از نیازهای مهم و اساسی اوست، ارضا می‌شود. در واقع کودکی که استقلال و آزادی کافی دارد و زیاد امر و نهی و منع و بکن نکن نمی‌شود، این پیام را غیر مستقیم دریافت می‌کند که (مامان مرا دوست دارد که به نیازهای من توجه می‌کند و آزادی کافی به من می‌دهد.)
- یکی دیگر از مسائل، ممکن است این باشد که کودک می‌خواهد توجه شما را، ولو منفی با خودش جلب کند.
- مورد دیگر، ممکن است این باشد که شما، ناخواسته و ناخودآگاه، فرزندانتان را با هم مقایسه کنید. مثلاً در مورد همین که دختر کوچک‌تر رفتارهای تند و پرخاشگرانه دارد؛ ولی خواهرش آرام است. ممکن است این، به نوعی روی نوع تعامل و ارتباط شما با او تأثیر بگذارد (مثلاً گاهی از روی کلافگی با او رفتار کنید) البته که این اتفاق نا خواسته و ناخودآگاه است، اما از آنجایی که کودک، احساس مادر را درک می‌کند، به نوعی، احساس اینکه (من بدم و مامان مرا دوست ندارد) در کودک ایجاد کند و به نوعی، گویی کودک می‌خواهد که به ابن صورت، توجه شما را به خودش جلب کند.
- همچنین، اگر کودک شما، در طول روز زیاد در معرض موبایل، تلویزیون و امثال آن فضای مجازی باشد، این مسئله، می‌تواند باعث ایجاد خشم درونی و پرخاشگری او باشد. برای کودک زیر 3 سال، یک ساعت هم زمان زیادی محسوب می‌شود.
می‌توانید، در مورد هر یک از موارد بالا یا هر علت دیگری که ذهنتان می‌آید، مجدداً با ما در ارتباط باشید.
به طور کلی، با توجه به نکاتی که عرض شد، توصیه‌های کلی خدمتتان دارم، که ان‌شاءالله مفید خواهد بود.
۱. همان‌طور که خدمتتان عرض شد، یکی از نیازهای فطری و مهم کودک در این سن، نیاز به استقلال است. پس خوب است که تا جای ممکن و تا جایی که خطر و آسیبی برای خودش و دیگری ندارد، به او این اجازه را بدهید. فضای خانه را تا جای ممکن، برای او امن کنید و امر و نهی و تذکر و مانع شدن‌ها را به حداقل ممکن برسانید.
۲. اگر کودکتان در معرض تلویزیون و موبایل و... هست، حتماً آن را برای چند ماه (تا 3 سالگی) به صفر برسانید و بعد از آن هم، مدت زمان محدود و در صورت ضرورت در اختیار کودک باشد. این مسئله، همین‌طور برای فرزند بزرگتان هم می‌تواند مهم و تأثیر گذار باشد.
۳. در انجام کارهای شخصی‌اش، تا جایی که خودش توانایی انجام آنها را دارد، ولو اینکه کامل و دقیق نباشد، اجازه دهید که خودش آنها را انجام دهد تا حس استقلال و اعتماد به نفس و اینکه شما به توانایی‌های او اعتماد دارید، از همین سن کم، در او شکل بگیرد.
۴. اگر چیزی را پرت می‌کند، تا جایی که خطرناک نیست، تغافل کنید و واکنش خاصی نداشته باشید که احساس نکند که می‌تواند از این راه توجه شما را به خود جلب کند و هر جا هم لازم شد که ورود کنید، با قاطعیت ولی بدون پرخاش، او را از این کار منع کنید.
۵. توجه داشته باشید که در کلام یا رفتار، حساسیت احتمالی او را نسبت به خواهرش جلب نکنید. مثلاً نگویید ببین آبجی چقدر آرامه و..
۶. وقتی از اینکه به حرفش گوش ندادید، ناراحت و عصبانی است، سعی کنید خودتان را جای او بگذارید و با او همدلی واقعی داشته باشید و احساسش را به او بازخورد دهید (مثلاً گاهی بگویید: از اینکه مامان یا آبجی اون وسیله رو بهت نمیده عصبانی هستی؟ دوستداری داشته باشی؟ و...). از این راه زمانی استفاده کنید که واقعاً او را درک می‌کنید، چون کودک متوجه همدلی واقعی یا تصنعی شما می‌شود و اگر همدلی و درک واقعی باشد، حس خوبی به کودک منتقل می‌شود.
۶. سعی کنید تا جای ممکن که شرایطتان اجازه می‌دهد، زمانی را برای بازی در فضای باز، مثل پارک و خاک‌بازی و... در اختیارش قرار دهید تا انرژی‌اش تخلیه شود.
۷. متناسب با زمان خودتان، زمانی را که خودتان هم تمایل دارید (نه از روی اجبار و بی حوصلگی)، برای بازی با فرزندتان یا سه‌تایی با هم اختصاص دهید و آن زمان را به بازی‌های مورد علاقه او اختصاص دهید و سعی کنید فقط به هر دو یا هر سهٔ شما خوش بگذرد و از بازی، برای آموزش و نصیحت و... استفاده نکنید.
۸. از نظر تغذیه، سعی کنید غذاهای با طبع گرم و همچنین مواد غذایی حاوی نگهدارنده و... را، به خصوص در شب کمتر در برنامهٔ ی غذایی فرزندتان قرار دهید. چرا که این موارد غذایی، می‌تواند سطح هیجانات کودکان و ناآرامی آنها را بالا ببرد.
۹. می‌توانید از یک مشاور مزاج شناسی هم، برای تشخیص و در صورت لزوم تعدیل مزاج فرزندتان کمک بگیرید.
سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
اهمیت تربیت درست فرزندتان برای شما را درک می‌کنم و شما را بابت پیگیری برای آگاهی نسبت به فرزندپروری درست و رفتار درست با فرزندتان تحسین می‌کنم.
یک سری کلیات تربیتی وجود دارد، که توجه به آنها در ارتباط با کودک، در شکل گیری شخصیت خوب و سالم کمک کننده است. مثل اهمیت احترام به کودک، الگوی خوبی برای او بودن (یعنی اگر از کودک انتظار داریم که پرخاش نکند یا داد نزند و...، سعی کنیم خودمان هم تا جای ممکن، این مسئله را رعایت کنیم تا کودک ما را الگوی خود قرار دهد و رفتار ما را تکرار کند) و در کنار آنها، یک سری محدودیت‌های مهم هم می‌تواند وجود داشته باشد که متناسب با درک کودک و همچنین ارزش‌های مهم برای والدین و اینکه آن رفتار برای کودک مضر و آسیب زننده باشد یا نه، مشخص می‌شود (مثلاً اینکه کودک حق زدن بزرگ‌تر را ندارد، محدودیت در زمان دیدن تلویزیون و استفاده از موبایل و...)
به طور کلی، شناخت نیازهای اساسی کودک و توجه به آنها، بسیار مهم است. مهم‌ترین نیازها ی مهم و فطری کودک:
۱. نیاز به توجه و اطمینان خاطر کودک از اینکه بی قید و شرط برای والدین و به ویژه مادرش دوست داشتنی باشد
۲. نیاز به استقلال و خودمختاری
۳. نیاز به بازی و تفریح
کودکی که این نیازهای مهم و فطری‌اش، به اندازهٔ کافی ارضا شود، نسبت به محدودیت‌ها و قانون‌هایی که برایش گذاشته شود، همراهی و پذیرش بیشتری دارد، چون اطمینان دارد که والدین او را دوست دارند و قوانین غیر منطقی و سختگیرانه برایش نمی‌گذارند.
اگر کودک شما، به حرفتان گوش نمی‌دهد یا لجبازی و بدرفتاری دارد، قبل از هر کاری برای تغییر رفتار او، خوب است که در مورد علت و چرایی این رفتارش فکر کنید. ببینید چقدر ممکن است رفتار کودک، به خاطر جلب توجه شما باشد؟
یا شما ناخواسته و ناخودآگاه، به نیازهای فطری او توجه نکرده و یا سختگیرانه برخورد کرده باشید؟
یا از آن طرف، زیاده از حد نگران کودک بوده و مراقبت افراطی کرده باشید و با این کار، استقلال او را گرفته باشید؟
هرکدام از این رفتارها، می‌تواند علتی برای رفتارهای نامناسب مختلف یا لجبازی‌های کودک باشد که با آگاهی از آنها و رفع آن علل، می‌توانید به سمت اصلاح رفتار فرزندتان و در نتیجه آرامش بیشتر خودتان و او حرکت کنید.
- اینکه رفتارهای خوب فرزندتان را پررنگ کرده و تشویق کنید و در مقابل رفتارهای منفی‌اش، تا جای ممکن، با تغافل و نادیده گرفتن بر خورد کنید، می‌تواند کمک کننده باشد. هرچند گاهی آن رفتار نادرست کودک، به خودش یا دیگری آسیب می‌زند و ضد ارزش است و لازم است که با قاطعیت (ولی بدون پرخاشگری) مانع او شوید ولی در غیر این موارد، بهتر است متناسب با سن و درک کودک، ابتدا با تغافل و اگر تغییری حاصل نشد، با صحبت کردن با کودک تا حد زیادی آن را حل کرد.
- اینکه گفته می‌شود کودک را آزاد بگذارید و زیاد به او تذکر و امر و نهی نکنید، اصلاً به معنای رها کردن کامل و اینکه کودک هر کاری بخواهد انجام دهد نیست، بلکه به این معناست که آنجایی که لازم است و نیاز کودک است، به استقلال و آزادی او اجازهٔ بروز می‌دهید و هر جا که لازم است، به صورت قاطع ولی بدون پرخاش یا داد و بیداد مانع او می‌شوید.
- در مورد محروم کردن بابت عمل نکردن به قانون، اولاً که باید قبل از اعمال قانون، ریشه یابی در مورد علت مسئله و رفع آن مورد توجه باشد. ثانیاً قوانین نباید سختگیرانه باشد و در آن نیازهای اساسی که گفته شد نادیده گرفته شود، و ثالثاً قوانین زیاد نباشد و دایم تذکر داده نشود و رابعاً، محدود کردن ناشی از عدم توجه به قانون، مربوط به مسائل ضروری برای کودک مثل غذاخوردن و... نباید باشد، بلکه از کار موردعلاقه‌ای، مثلاً پارک رفتن و... محروم شود. پس همین اعمال قانون و محدودیت هم چارچوب مشخصی دارد تا بتواند اثربخش باشد.
- درمورد تلویزیون دیدن، بازی با موبایل و تبلت و... به‌خاطر آسیب‌های زیادی که برای کودک دارد و خودش می‌تواند عامل ایجاد مشکلات رفتاری در کودک باشد، توصیهٔ مهم این است که تا جای ممکن محدود و کم باشد. این جزو مواردی است که ما آن را جزو موارد خطر و آسیب می‌دانیم و می‌گوییم حتماً محدودیت اعمال شود. مثلاً برای کودک ۸ساله، حداکثر ۲ ساعت در روز باشد و برای کودک زیر ۶ سال، حداکثر یک ساعت. نه اینکه این کار روتین و همیشگی کودک باشد که برای تنبیه از او گرفته شود. این نکاتی که اشاره شد را در مورد همهٔ فرزندتان مورد توجه قرار دهید.
- در نهایت، قطعاً آنچه مهم است خود کودک است و این که شما آنچه لازم است را به متناسب با سن و درک فرزندتان به او می‌گویید و تا جایی که لازم است مراقبت می‌کنید، اما قطعاً به توانمندی‌ها فطری و درک فرزندتان هم به عنوان یک انسان سالم، اعتماد می‌کنید و اجازهٔ تصمیم گیری به او هم می‌دهید. معمولاً اگر این مسائل به درستی رعایت شود و رابطهٔ مادر و کودک رابطهٔ خوب و امنی باشد، کودک همراه بوده و در اکثر موارد انتخاب‌های درستی خواهد داشت.
به شما توصیه می‌کنم صوت‌های کودک سکان‌دار کشتی زندگی خودش است و نیاز اساسی کودک به استقلال و خودمختاری که از بنده در سایت بارگذاری شده است را گوش دهید.
سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
شما را بابت اهمیت دادن به سلامت فرزندتان و آگاهی نسبت به آسیب‌های فضای مجازی برای کودک، تحسین می‌کنم.
مهم‌ترین و بهترین کار برای کودک نوپا، بازی کردن و تجربهٔ کارهای مختلف است. پس بهترین کاری که مادر می‌تواند برای فرزندش انجام دهد، فراهم کردم شرایط امن برای بازی کردن آزادانهٔ کودک و خودداری از مانع شدن‌ها و تذکر دادن‌های غیر ضروری است. اما جایی که آسیب و خطری برای کودک وجود دارد، قطعاً از این قاعده مستثناست. مسئلهٔ آسیب‌های فضای مجازی به خصوص در این سنین، یکی از موارد خطرها و آسیب‌هاست.
کودک نوپا بیشتر تمایل به شیطنت، بازی با وسایل مختلف، به خصوص وسایل خانه و آشپزخانه دارد. تا جای ممکن سعی کنید این امکان را، با امن کردن خانه و دور کردن وسایل خطرناک از دسترس او، برایش فراهم کنید. بی‌نظمی‌ها و به هم ریختگی‌ها، همیشگی نیست و با بزرگ‌شدن کودک کمتر خواهد شد، اما اتصالات مغزی، خلاقیت‌ها و رشدهایی که با این کارهای به ظاهر ساده برای کودک اتفاق می‌افتد، ماندنی است.
بهترین راه، این است که تا جای ممکن، جلوی کودک گوشی در دست شما و سایر اعضای خانواده یا در دسترس و دید کودک نباشد. برای دور کردن کودک از گوشی، تا جای ممکن سعی کنید با ارائهٔ جایگزین جذاب، مثلاً بازی کردن با او، دادن اسباب بازی یا وسیله‌ای دوست داشتنی به جای گوشی یا هر حیلهٔ مادرانه‌ای این کار را انجام دهید، اما اگر گاهی موفق به این کار نشدید، هیچ اشکالی ندارد که حتی مدت کوتاهی گریه کند. آنچه مهم است، این است که شما به درستی کاری که انجام می‌دهید اعتماد و اطمینان دارید و بدون احساس گناه و عذاب وجدان، گوشی را از فرزندتان دور می‌کنید یا به او نمی‌دهید. معمولاً، اگر ما آنها را باور کنیم، کودکان خیلی راحت می‌توانند با ناکامی‌های معمول کنار بیایند و به سراغ بازی و کار دیگری بروند، به شرط اینکه، برای آن کار دیگر که ممکن است کثیفی یا به هم ریختگی باشد، دیگر منعی وجود نداشته باشد (مگر اینکه آن مورد هم خطر و آسیب جدی به همراه داشته باشد).
به‌خاطر عادت کردن به آن، ممکن است چند روزی اصرار یا بی تابی داشته باشد، اما هرچه کودک کوچک‌تر باشد، زودتر فراموش کرده و جایگزین برای خود می‌یابد. در شرایطی که کودک گریه می‌کند، خوب است که بدون اینکه حس بدی داشته باشید، او را در آغوش بگیرد، با او همدلی کنید، کمی بازی و شوخی کنید تا اوضاع آرام شود، اما تسلیم نشوید.
در مورد تلویزیون هم همین‌طور است. تا جایی که ضروری نیست، بهتر است کودک در سن زیر ۳ سال در معرض تلویزیون و کارتون و... نیز نباشد، چون علاوه بر آسیب‌هایی که برای چشم و مغز و... دارد، کودک را از دنیای واقعی خارج کرده و در یک دنیای مجازی و غیرواقعی و یک‌طرفه و بدون تعامل و ارتباط غرق می‌کند.
اینکه شما، با تمایل مادرانه‌تان، گاهی با فرزندتان بازی کنید و با هم خوش بگذرانید، یا هم به پارک یا خانهٔ بازی و یا مهدهای مادر و کودک بروید، که حتماً در طول روز، متناسب با وقت شما و اینکه چند فرزند داشته باشید و... پیش می‌آید، خیلی عالی است، اما لازم نیست بخواهید دایم وقت کودک را خودتان پرکنید تا سراغ گوشی را نگیرد. معمولاً کودک در این سن، همیشه نیاز به هم‌بازی ندارد، بلکه نیاز به آزادی و استقلال، برای بازی کردن و تجربه کردن‌های مختلفش در جای‌جای خانه دارد. اگر این امکان برایش فراهم شود، خیلی وقت‌ها خودش را سرگرم می‌کند.
نگران نباشید، چون شما تا جای ممکن، فضا به کودکتان می‌دهید و استقلال او را به عنوان یک نیاز فطری‌اش، به رسمیت می‌شناسید، موارد کمی که مانع او می‌شوید، هیچ مشکل یا احساس بد ماندگاری در کودک ایجاد نمی‌کند و با صبوری و آرامش مسئله حل خواهد شد.
به شما توصیه می‌کنم، صوت‌های آسیب‌های فضای مجازی، کودک سکان‌دار کشتی زندگی خودش است و نیاز کودک به استقلال و خودمختاری که از بنده در سایت اندیشهٔ برتر بارگذاری شده است را گوش دهید.
سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
ناراحتی شما را بابت این مسئله درک می‌کنم و به شما خداقوت می‌گویم. مادری که خسته از کار روزانه و سروکله زدن‌ها و وقت گذاشتن‌ها، می‌خواهد شب را کمی استراحت کند و کودکی که گویی با خواب قهر است و تازه موقع خواب که می‌شود، انرژی‌اش برای بازی و بهانه‌اش برای نخوابیدن بیشتر می‌شود.
مسئله این است که بازی، دنیای کودک است و کودک خیلی اوقات حاضر نیست به هیچ قیمتی این دنیا را از دست بدهد، مگر اینکه واقعاً خسته باشد. اگر شما شناخت و درک خوبی از این نیاز کودک (نیاز به بازی و تفریح) داشته باشید، هم می‌توانید برای ای مسئله راهکارهای مناسب بیابید و هم اینکه، علت رفتار فرزندتان را بهتر درک کرده و همین درک، به اینکه با صبوری و همراهی بیشتر و خستگی کمتر کنار او باشید، کمک می‌کند.
از طرفی، گاهی ممکن است کودک نمی‌خواهد توجه مادر را از دست بدهد و برای همین نسبت به خوابیدن امتناع و مقاومت می‌کند. در این صورت، آنچه خوب است به آن توجه شود، نیاز کودک به توجه و اطمینان از دوست‌داشتنی‌بودن برای مادر است. برای تأمین این نیاز، لازم نیست کار خاص و برنامه‌ریزی‌شده‌ای انجام دهید. همین که خودتان باشید و با کودک در همهٔ تعاملاتتان، صادق باشید و بدون احساس گناه یا اضطراب با او رفتار کنید و مهم‌تر از همه، نیاز کودک به استقلال و خودمختاری را، تا جای ممکن و تا جایی که خطر و آسیبی وجود ندارد، بدون دغدغه و نگرانی یا مراقبت افراطی تأمین کنید، حس خوبی که لازم است را به کودک منتقل می‌کند.
اما توصیه‌های کلی خدمتتان عرض می‌کنم که ان‌شاءالله کمک کننده خواهد بود.
۱. حداقل یک ساعت قبل از خواب، شرایط خانه، کم‌کم آمادهٔ خوابیدن شود. چراغ‌ها به‌مرور کمتر شود، تلویزیون و هر نوع صدا و تصویر مجازی حذف شود، آرامش و انجام کارهای قبل از خواب، از جمله، دستشویی رفتن، مسواک‌زدن و... توسط اعضای خانواده انجام شود و کودک هم به این کار، با بازی و شوخی دعوت شود، اما مهم است اصرار یا پرخاشی در کار نباشد.
۲. حتماً از حداقل دو ساعت قبل از خواب، بازی‌های هیجانی و به‌خصوص تلویزیون و موبایل حذف شود.
۳. به‌طورکلی، زمان استفادهٔ کودک از ابزارهای الکترونیک و فضای مجازی، مثل تلویزیون و موبایل در طول شبانه‌روز مدیریت و ترجیحاً حذف باشد.
۴. خوب است که تا جای ممکن، از ساعت‌های نزدیک عصر، فعالیت‌ها و برنامه‌هایی که انرژی مصرف می‌کند را در برنامه کودک قرار دهید. مثلاً اگر قرار است پارک، خانه بازی و... بروید، نزدیک به عصر بروید، تا انرژی کودک تخلیه شده و خسته شود و بتواند بخوابد.
۵. شام تا جای ممکن زودتر و مقوی خورده شود تا احتمال گرسنه شدن کم شود و بین شام و خواب فاصله کافی باشد.
۶. همراه خودتان، مقدار خیلی کمی خوراکی سبک و آب در اتاق واب داشته باشید تا اگر کودک خواست به او بدهید. نگران بد عادت‌شدن کودک نسبت به این مسئله نباشید.
۷. در کنار توجه به نکات عرض شده، زمان خواب که رسید، شما و سایر اعصاب خانواده، بدون توجه و اصرار به کودک برای خوابیدن، به اتاق خواب بروید و آمادهٔ خواب بشوید. با صبوری و آرامش، کم‌کم کودک با شما همراه‌تر خواهد شد.
۸. بهتر است کودک را به روتین مشخص برای قبل از خواب عادت ندهید تا خوابیدن او مشروط به انجام روتین نشود، اما می‌توانید گاهی قبل از خواب، زمانی را برای صحبت دربارهٔ کارهایی که فردا می‌خواهید انجام دهید اختصاص دهید تا کودک نسبت به اینکه فردا می‌تواند ادامهٔ بازی یا حتی بازی‌های جدیدی را انجام دهد، خاطر جمع شود.
به نام خدا
سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
ناراحتی و نگرانی شما را بابت رفتار فرزندتان درک می‌کنم. مخصوصاً که خودتان فرد آرامی هستید و احتمالاً، به‌خاطر نوع شخصیتتان، در ارتباط با فرزندتان هم تا حد زیادی آرام رفتار می‌کنید.
در مورد هر مشکل رفتاری، از جمله رفتار فرزند شما، قبل از هر اقدامی برای اصلاح رفتار، خوب است که کمی در این مورد تأمل کنید تا بتوانید به علت اصلی این پرخاشگری و به هم ریختگی پی ببرید. در این صورت، با یافتن علت و ریشهٔ رفتار، کمک به رفع آن بسیار راحت‌تر و بهتر خواهد بود.
معمولاً در این سنین کم، بیشتر رفتارهای کودک، برای انتقال پیامی به والدین است که چون نمی‌تواند آن را به شکل درست به آنها برساند، در قالب این رفتارها نشان می‌دهد و با تغافل و اصلاح رابطهٔ والد و کودک رفع می‌شود و جای نگرانی نیست. اما، دلایلی هم می‌تواند داشته باشد که خود شمای مادر، بهتر از هرکسی می‌توانید با تأمل در رفتار خود و اطرافیان نزدیک و همین‌طور رفتار کودک خردسالان، به علت آن پی ببرید.
- اغلب اوقات، پرخاش کودک، به این دلیل است که احساس می‌کند که نیازهای مهم و اساسی‌اش، توسط مادر مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
- از نیازهای مهم و اساسی و فطری کودک، نیاز به استقلال و خودمختاری و نیاز به بازی و تفریح است، کودکی که از نظر این نیازها، به خوبی تأمین می‌شود، نیازش به دوست‌داشتنی‌بودن توسط مادر، که یکی دیگر از نیازهای مهم و اساسی اوست، ارضا می‌شود. در واقع کودکی که استقلال و آزادی کافی دارد و زیاد امر و نهی و منع و بکن نکن نمی‌شود، این پیام را غیر مستقیم دریافت می‌کند که (مامان مرا دوست دارد که به نیازهای من توجه می‌کند و آزادی کافی به من می‌دهد.)
- یکی دیگر از مسائل، ممکن است این باشد که کودک می‌خواهد توجه شما را، ولو منفی با خودش جلب کند.
- مورد دیگر، ممکن است این باشد که شما، ناخواسته و ناخودآگاه، فرزندانتان را با هم مقایسه کنید. مثلاً در مورد همین که دختر کوچک‌تر رفتارهای تند و پرخاشگرانه دارد؛ ولی خواهرش آرام است. ممکن است این، به نوعی روی نوع تعامل و ارتباط شما با او تأثیر بگذارد (مثلاً گاهی از روی کلافگی با او رفتار کنید) البته که این اتفاق نا خواسته و ناخودآگاه است، اما از آنجایی که کودک، احساس مادر را درک می‌کند، به نوعی، احساس اینکه (من بدم و مامان مرا دوست ندارد) در کودک ایجاد کند و به نوعی، گویی کودک می‌خواهد که به ابن صورت، توجه شما را به خودش جلب کند.
- همچنین، اگر کودک شما، در طول روز زیاد در معرض موبایل، تلویزیون و امثال آن فضای مجازی باشد، این مسئله، می‌تواند باعث ایجاد خشم درونی و پرخاشگری او باشد. برای کودک زیر 3 سال، یک ساعت هم زمان زیادی محسوب می‌شود.
می‌توانید، در مورد هر یک از موارد بالا یا هر علت دیگری که ذهنتان می‌آید، مجدداً با ما در ارتباط باشید.
به طور کلی، با توجه به نکاتی که عرض شد، توصیه‌های کلی خدمتتان دارم، که ان‌شاءالله مفید خواهد بود.
۱. همان‌طور که خدمتتان عرض شد، یکی از نیازهای فطری و مهم کودک در این سن، نیاز به استقلال است. پس خوب است که تا جای ممکن و تا جایی که خطر و آسیبی برای خودش و دیگری ندارد، به او این اجازه را بدهید. فضای خانه را تا جای ممکن، برای او امن کنید و امر و نهی و تذکر و مانع شدن‌ها را به حداقل ممکن برسانید.
۲. اگر کودکتان در معرض تلویزیون و موبایل و... هست، حتماً آن را برای چند ماه (تا 3 سالگی) به صفر برسانید و بعد از آن هم، مدت زمان محدود و در صورت ضرورت در اختیار کودک باشد. این مسئله، همین‌طور برای فرزند بزرگتان هم می‌تواند مهم و تأثیر گذار باشد.
۳. در انجام کارهای شخصی‌اش، تا جایی که خودش توانایی انجام آنها را دارد، ولو اینکه کامل و دقیق نباشد، اجازه دهید که خودش آنها را انجام دهد تا حس استقلال و اعتماد به نفس و اینکه شما به توانایی‌های او اعتماد دارید، از همین سن کم، در او شکل بگیرد.
۴. اگر چیزی را پرت می‌کند، تا جایی که خطرناک نیست، تغافل کنید و واکنش خاصی نداشته باشید که احساس نکند که می‌تواند از این راه توجه شما را به خود جلب کند و هر جا هم لازم شد که ورود کنید، با قاطعیت ولی بدون پرخاش، او را از این کار منع کنید.
۵. توجه داشته باشید که در کلام یا رفتار، حساسیت احتمالی او را نسبت به خواهرش جلب نکنید. مثلاً نگویید ببین آبجی چقدر آرامه و..
۶. وقتی از اینکه به حرفش گوش ندادید، ناراحت و عصبانی است، سعی کنید خودتان را جای او بگذارید و با او همدلی واقعی داشته باشید و احساسش را به او بازخورد دهید (مثلاً گاهی بگویید: از اینکه مامان یا آبجی اون وسیله رو بهت نمیده عصبانی هستی؟ دوستداری داشته باشی؟ و...). از این راه زمانی استفاده کنید که واقعاً او را درک می‌کنید، چون کودک متوجه همدلی واقعی یا تصنعی شما می‌شود و اگر همدلی و درک واقعی باشد، حس خوبی به کودک منتقل می‌شود.
۶. سعی کنید تا جای ممکن که شرایطتان اجازه می‌دهد، زمانی را برای بازی در فضای باز، مثل پارک و خاک‌بازی و... در اختیارش قرار دهید تا انرژی‌اش تخلیه شود.
۷. متناسب با زمان خودتان، زمانی را که خودتان هم تمایل دارید (نه از روی اجبار و بی حوصلگی)، برای بازی با فرزندتان یا سه‌تایی با هم اختصاص دهید و آن زمان را به بازی‌های مورد علاقه او اختصاص دهید و سعی کنید فقط به هر دو یا هر سهٔ شما خوش بگذرد و از بازی، برای آموزش و نصیحت و... استفاده نکنید.
۸. از نظر تغذیه، سعی کنید غذاهای با طبع گرم و همچنین مواد غذایی حاوی نگهدارنده و... را، به خصوص در شب کمتر در برنامهٔ ی غذایی فرزندتان قرار دهید. چرا که این موارد غذایی، می‌تواند سطح هیجانات کودکان و ناآرامی آنها را بالا ببرد.
۹. می‌توانید از یک مشاور مزاج شناسی هم، برای تشخیص و در صورت لزوم تعدیل مزاج فرزندتان کمک بگیرید.
در خدمتتان هستیم. موفق باشید.
به نام خدا
سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
اهمیت تربیت درست فرزندتان برای شما را درک می‌کنم و شما را بابت پیگیری برای آگاهی نسبت به فرزندپروری درست و رفتار درست با فرزندتان تحسین می‌کنم.
یک سری کلیات تربیتی وجود دارد، که توجه به آنها در ارتباط با کودک، در شکل گیری شخصیت خوب و سالم کمک کننده است. مثل اهمیت احترام به کودک، الگوی خوبی برای او بودن (یعنی اگر از کودک انتظار داریم که پرخاش نکند یا داد نزند و...، سعی کنیم خودمان هم تا جای ممکن، این مسئله را رعایت کنیم تا کودک ما را الگوی خود قرار دهد و رفتار ما را تکرار کند) و در کنار آنها، یک سری محدودیت‌های مهم هم می‌تواند وجود داشته باشد که متناسب با درک کودک و همچنین ارزش‌های مهم برای والدین و اینکه آن رفتار برای کودک مضر و آسیب زننده باشد یا نه، مشخص می‌شود (مثلاً اینکه کودک حق زدن بزرگ‌تر را ندارد، محدودیت در زمان دیدن تلویزیون و استفاده از موبایل و...)
به طور کلی، شناخت نیازهای اساسی کودک و توجه به آنها، بسیار مهم است. مهم‌ترین نیازها ی مهم و فطری کودک:
۱. نیاز به توجه و اطمینان خاطر کودک از اینکه بی قید و شرط برای والدین و به ویژه مادرش دوست داشتنی باشد
۲. نیاز به استقلال و خودمختاری
۳. نیاز به بازی و تفریح
کودکی که این نیازهای مهم و فطری‌اش، به اندازهٔ کافی ارضا شود، نسبت به محدودیت‌ها و قانون‌هایی که برایش گذاشته شود، همراهی و پذیرش بیشتری دارد، چون اطمینان دارد که والدین او را دوست دارند و قوانین غیر منطقی و سختگیرانه برایش نمی‌گذارند.
اگر کودک شما، به حرفتان گوش نمی‌دهد یا لجبازی و بدرفتاری دارد، قبل از هر کاری برای تغییر رفتار او، خوب است که در مورد علت و چرایی این رفتارش فکر کنید. ببینید چقدر ممکن است رفتار کودک، به خاطر جلب توجه شما باشد؟
یا شما ناخواسته و ناخودآگاه، به نیازهای فطری او توجه نکرده و یا سختگیرانه برخورد کرده باشید؟
یا از آن طرف، زیاده از حد نگران کودک بوده و مراقبت افراطی کرده باشید و با این کار، استقلال او را گرفته باشید؟
هرکدام از این رفتارها، می‌تواند علتی برای رفتارهای نامناسب مختلف یا لجبازی‌های کودک باشد که با آگاهی از آنها و رفع آن علل، می‌توانید به سمت اصلاح رفتار فرزندتان و در نتیجه آرامش بیشتر خودتان و او حرکت کنید.
- اینکه رفتارهای خوب فرزندتان را پررنگ کرده و تشویق کنید و در مقابل رفتارهای منفی‌اش، تا جای ممکن، با تغافل و نادیده گرفتن بر خورد کنید، می‌تواند کمک کننده باشد. هرچند گاهی آن رفتار نادرست کودک، به خودش یا دیگری آسیب می‌زند و ضد ارزش است و لازم است که با قاطعیت (ولی بدون پرخاشگری) مانع او شوید ولی در غیر این موارد، بهتر است متناسب با سن و درک کودک، ابتدا با تغافل و اگر تغییری حاصل نشد، با صحبت کردن با کودک تا حد زیادی آن را حل کرد.
- اینکه گفته می‌شود کودک را آزاد بگذارید و زیاد به او تذکر و امر و نهی نکنید، اصلاً به معنای رها کردن کامل و اینکه کودک هر کاری بخواهد انجام دهد نیست، بلکه به این معناست که آنجایی که لازم است و نیاز کودک است، به استقلال و آزادی او اجازهٔ بروز می‌دهید و هر جا که لازم است، به صورت قاطع ولی بدون پرخاش یا داد و بیداد مانع او می‌شوید.
- در مورد محروم کردن بابت عمل نکردن به قانون، اولاً که باید قبل از اعمال قانون، ریشه یابی در مورد علت مسئله و رفع آن مورد توجه باشد. ثانیاً قوانین نباید سختگیرانه باشد و در آن نیازهای اساسی که گفته شد نادیده گرفته شود، و ثالثاً قوانین زیاد نباشد و دایم تذکر داده نشود و رابعاً، محدود کردن ناشی از عدم توجه به قانون، مربوط به مسائل ضروری برای کودک مثل غذاخوردن و... نباید باشد، بلکه از کار موردعلاقه‌ای، مثلاً پارک رفتن و... محروم شود. پس همین اعمال قانون و محدودیت هم چارچوب مشخصی دارد تا بتواند اثربخش باشد.
- درمورد تلویزیون دیدن، بازی با موبایل و تبلت و... به‌خاطر آسیب‌های زیادی که برای کودک دارد و خودش می‌تواند عامل ایجاد مشکلات رفتاری در کودک باشد، توصیهٔ مهم این است که تا جای ممکن محدود و کم باشد. این جزو مواردی است که ما آن را جزو موارد خطر و آسیب می‌دانیم و می‌گوییم حتماً محدودیت اعمال شود. مثلاً برای کودک ۸ساله، حداکثر ۲ ساعت در روز باشد و برای کودک زیر ۶ سال، حداکثر یک ساعت. نه اینکه این کار روتین و همیشگی کودک باشد که برای تنبیه از او گرفته شود. این نکاتی که اشاره شد را در مورد همهٔ فرزندتان مورد توجه قرار دهید.
- در نهایت، قطعاً آنچه مهم است خود کودک است و این که شما آنچه لازم است را به متناسب با سن و درک فرزندتان به او می‌گویید و تا جایی که لازم است مراقبت می‌کنید، اما قطعاً به توانمندی‌ها فطری و درک فرزندتان هم به عنوان یک انسان سالم، اعتماد می‌کنید و اجازهٔ تصمیم گیری به او هم می‌دهید. معمولاً اگر این مسائل به درستی رعایت شود و رابطهٔ مادر و کودک رابطهٔ خوب و امنی باشد، کودک همراه بوده و در اکثر موارد انتخاب‌های درستی خواهد داشت.
به شما توصیه می‌کنم صوت‌های کودک سکان‌دار کشتی زندگی خودش است و نیاز اساسی کودک به استقلال و خودمختاری که از بنده در سایت بارگذاری شده است را گوش دهید.
در خدمتتان هستیم. موفق باشید.
باسلام. سوال شما در صف پاسخگویی قرار گرفت.
به نام خدا
سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
شما را بابت اهمیت دادن به سلامت فرزندتان و آگاهی نسبت به آسیب‌های فضای مجازی برای کودک، تحسین می‌کنم.
مهم‌ترین و بهترین کار برای کودک نوپا، بازی کردن و تجربهٔ کارهای مختلف است. پس بهترین کاری که مادر می‌تواند برای فرزندش انجام دهد، فراهم کردم شرایط امن برای بازی کردن آزادانهٔ کودک و خودداری از مانع شدن‌ها و تذکر دادن‌های غیر ضروری است. اما جایی که آسیب و خطری برای کودک وجود دارد، قطعاً از این قاعده مستثناست. مسئلهٔ آسیب‌های فضای مجازی به خصوص در این سنین، یکی از موارد خطرها و آسیب‌هاست.
کودک نوپا بیشتر تمایل به شیطنت، بازی با وسایل مختلف، به خصوص وسایل خانه و آشپزخانه دارد. تا جای ممکن سعی کنید این امکان را، با امن کردن خانه و دور کردن وسایل خطرناک از دسترس او، برایش فراهم کنید. بی‌نظمی‌ها و به هم ریختگی‌ها، همیشگی نیست و با بزرگ‌شدن کودک کمتر خواهد شد، اما اتصالات مغزی، خلاقیت‌ها و رشدهایی که با این کارهای به ظاهر ساده برای کودک اتفاق می‌افتد، ماندنی است.
بهترین راه، این است که تا جای ممکن، جلوی کودک گوشی در دست شما و سایر اعضای خانواده یا در دسترس و دید کودک نباشد. برای دور کردن کودک از گوشی، تا جای ممکن سعی کنید با ارائهٔ جایگزین جذاب، مثلاً بازی کردن با او، دادن اسباب بازی یا وسیله‌ای دوست داشتنی به جای گوشی یا هر حیلهٔ مادرانه‌ای این کار را انجام دهید، اما اگر گاهی موفق به این کار نشدید، هیچ اشکالی ندارد که حتی مدت کوتاهی گریه کند. آنچه مهم است، این است که شما به درستی کاری که انجام می‌دهید اعتماد و اطمینان دارید و بدون احساس گناه و عذاب وجدان، گوشی را از فرزندتان دور می‌کنید یا به او نمی‌دهید. معمولاً، اگر ما آنها را باور کنیم، کودکان خیلی راحت می‌توانند با ناکامی‌های معمول کنار بیایند و به سراغ بازی و کار دیگری بروند، به شرط اینکه، برای آن کار دیگر که ممکن است کثیفی یا به هم ریختگی باشد، دیگر منعی وجود نداشته باشد (مگر اینکه آن مورد هم خطر و آسیب جدی به همراه داشته باشد).
به‌خاطر عادت کردن به آن، ممکن است چند روزی اصرار یا بی تابی داشته باشد، اما هرچه کودک کوچک‌تر باشد، زودتر فراموش کرده و جایگزین برای خود می‌یابد. در شرایطی که کودک گریه می‌کند، خوب است که بدون اینکه حس بدی داشته باشید، او را در آغوش بگیرد، با او همدلی کنید، کمی بازی و شوخی کنید تا اوضاع آرام شود، اما تسلیم نشوید.
در مورد تلویزیون هم همین‌طور است. تا جایی که ضروری نیست، بهتر است کودک در سن زیر ۳ سال در معرض تلویزیون و کارتون و... نیز نباشد، چون علاوه بر آسیب‌هایی که برای چشم و مغز و... دارد، کودک را از دنیای واقعی خارج کرده و در یک دنیای مجازی و غیرواقعی و یک‌طرفه و بدون تعامل و ارتباط غرق می‌کند.
اینکه شما، با تمایل مادرانه‌تان، گاهی با فرزندتان بازی کنید و با هم خوش بگذرانید، یا هم به پارک یا خانهٔ بازی و یا مهدهای مادر و کودک بروید، که حتماً در طول روز، متناسب با وقت شما و اینکه چند فرزند داشته باشید و... پیش می‌آید، خیلی عالی است، اما لازم نیست بخواهید دایم وقت کودک را خودتان پرکنید تا سراغ گوشی را نگیرد. معمولاً کودک در این سن، همیشه نیاز به هم‌بازی ندارد، بلکه نیاز به آزادی و استقلال، برای بازی کردن و تجربه کردن‌های مختلفش در جای‌جای خانه دارد. اگر این امکان برایش فراهم شود، خیلی وقت‌ها خودش را سرگرم می‌کند.
نگران نباشید، چون شما تا جای ممکن، فضا به کودکتان می‌دهید و استقلال او را به عنوان یک نیاز فطری‌اش، به رسمیت می‌شناسید، موارد کمی که مانع او می‌شوید، هیچ مشکل یا احساس بد ماندگاری در کودک ایجاد نمی‌کند و با صبوری و آرامش مسئله حل خواهد شد.
به شما توصیه می‌کنم، صوت‌های آسیب‌های فضای مجازی، کودک سکان‌دار کشتی زندگی خودش است و نیاز کودک به استقلال و خودمختاری که از بنده در سایت اندیشهٔ برتر بارگذاری شده است را گوش دهید.
در خدمتتان هستیم موفق باشید.
به نام خدا
سلام خدمت شما همراه گرامی. از اینکه به ما اعتماد کردید و سؤالتان را با ما در میان گذاشتید، متشکرم.
ناراحتی شما را بابت این مسئله درک می‌کنم و به شما خداقوت می‌گویم. مادری که خسته از کار روزانه و سروکله زدن‌ها و وقت گذاشتن‌ها، می‌خواهد شب را کمی استراحت کند و کودکی که گویی با خواب قهر است و تازه موقع خواب که می‌شود، انرژی‌اش برای بازی و بهانه‌اش برای نخوابیدن بیشتر می‌شود.
مسئله این است که بازی، دنیای کودک است و کودک خیلی اوقات حاضر نیست به هیچ قیمتی این دنیا را از دست بدهد، مگر اینکه واقعاً خسته باشد. اگر شما شناخت و درک خوبی از این نیاز کودک (نیاز به بازی و تفریح) داشته باشید، هم می‌توانید برای ای مسئله راهکارهای مناسب بیابید و هم اینکه، علت رفتار فرزندتان را بهتر درک کرده و همین درک، به اینکه با صبوری و همراهی بیشتر و خستگی کمتر کنار او باشید، کمک می‌کند.
از طرفی، گاهی ممکن است کودک نمی‌خواهد توجه مادر را از دست بدهد و برای همین نسبت به خوابیدن امتناع و مقاومت می‌کند. در این صورت، آنچه خوب است به آن توجه شود، نیاز کودک به توجه و اطمینان از دوست‌داشتنی‌بودن برای مادر است. برای تأمین این نیاز، لازم نیست کار خاص و برنامه‌ریزی‌شده‌ای انجام دهید. همین که خودتان باشید و با کودک در همهٔ تعاملاتتان، صادق باشید و بدون احساس گناه یا اضطراب با او رفتار کنید و مهم‌تر از همه، نیاز کودک به استقلال و خودمختاری را، تا جای ممکن و تا جایی که خطر و آسیبی وجود ندارد، بدون دغدغه و نگرانی یا مراقبت افراطی تأمین کنید، حس خوبی که لازم است را به کودک منتقل می‌کند.
اما توصیه‌های کلی خدمتتان عرض می‌کنم که ان‌شاءالله کمک کننده خواهد بود.
۱. حداقل یک ساعت قبل از خواب، شرایط خانه، کم‌کم آمادهٔ خوابیدن شود. چراغ‌ها به‌مرور کمتر شود، تلویزیون و هر نوع صدا و تصویر مجازی حذف شود، آرامش و انجام کارهای قبل از خواب، از جمله، دستشویی رفتن، مسواک‌زدن و... توسط اعضای خانواده انجام شود و کودک هم به این کار، با بازی و شوخی دعوت شود، اما مهم است اصرار یا پرخاشی در کار نباشد.
۲. حتماً از حداقل دو ساعت قبل از خواب، بازی‌های هیجانی و به‌خصوص تلویزیون و موبایل حذف شود.
۳. به‌طورکلی، زمان استفادهٔ کودک از ابزارهای الکترونیک و فضای مجازی، مثل تلویزیون و موبایل در طول شبانه‌روز مدیریت و ترجیحاً حذف باشد.
۴. خوب است که تا جای ممکن، از ساعت‌های نزدیک عصر، فعالیت‌ها و برنامه‌هایی که انرژی مصرف می‌کند را در برنامه کودک قرار دهید. مثلاً اگر قرار است پارک، خانه بازی و... بروید، نزدیک به عصر بروید، تا انرژی کودک تخلیه شده و خسته شود و بتواند بخوابد.
۵. شام تا جای ممکن زودتر و مقوی خورده شود تا احتمال گرسنه شدن کم شود و بین شام و خواب فاصله کافی باشد.
۶. همراه خودتان، مقدار خیلی کمی خوراکی سبک و آب در اتاق واب داشته باشید تا اگر کودک خواست به او بدهید. نگران بد عادت‌شدن کودک نسبت به این مسئله نباشید.
۷. در کنار توجه به نکات عرض شده، زمان خواب که رسید، شما و سایر اعصاب خانواده، بدون توجه و اصرار به کودک برای خوابیدن، به اتاق خواب بروید و آمادهٔ خواب بشوید. با صبوری و آرامش، کم‌کم کودک با شما همراه‌تر خواهد شد.
۸. بهتر است کودک را به روتین مشخص برای قبل از خواب عادت ندهید تا خوابیدن او مشروط به انجام روتین نشود، اما می‌توانید گاهی قبل از خواب، زمانی را برای صحبت دربارهٔ کارهایی که فردا می‌خواهید انجام دهید اختصاص دهید تا کودک نسبت به اینکه فردا می‌تواند ادامهٔ بازی یا حتی بازی‌های جدیدی را انجام دهد، خاطر جمع شود.
در خدمتتان هستیم. موفق باشید.
صفحه‌ها