همواره ابهام در یک اصل اصیل، سرچشمه انحراف و سوء استفاده بسیاری در آن موضوع می‌شود. مهدویت در قرن اول، به واسطه ابهاماتی که در این مساله وجود داشته از انحراف مصون نمانده و بسیاری بخاطر دروی از خاندان و مفسران وحی، در انطباق و تشخیص آخرالزمان و مهدی موعود دچار اشتباه شدند.
هنوز نیم قرن از وفات پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) خیلی نگذشته بود که فرقه کیسانیه به عنوان اولین فرقه منحرف در حوزه مهدویت ظهور کرد. سوال: چرا در این مدت کوتاه پس از پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) اصل اصیل مهدویت به انحراف گراییده و در همان قرن اول چندین فرقه بزرگ منحرف در این حوزه سر برآوردند؟! پاسخ: یکی از دلایل ظهور این فرقه‌های مهدوی را می‌توان ابهام در احادیث مهدویت در آن عصر دانست زیرا احادیثی که از پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در مورد آخرالزمان و عصر ظهور و شخصیت مهدی‌موعود رسیده چند ده حدیث بیشتر نبوده و نمی‌توانسته تمام جوانب این مساله عظیم را پوشش دهد. وجود خفقان و اختناق در عصر خلفا و نیز ممنوعیت نقل حدیث توسط عمر و نیز جعل گسترده احادیث کذب در این زمینه توسط امویان، خود عامل دیگری در تشدید این ابهام بوده است. ازین‌رو بسیاری با دوری از خاندان وحی، در تفسیر و فهم مهدویت و آخرالزمان و تطبیق شخصیت مهدی موعود دچار اشتباه شدند. بخاطر وجود همین ابهامات گسترده و انحرافات عمیق، از امام باقر و امام صادق(علیهماالسلام) تا عصر امام حسن‌عسکری(علیهماالسلام) در تبیین مهدویت و شخصیت منجی، بیشترین احادیث صادر شده تا شیعیان در تطبیق شخصیت مهدی موعود دچار اشتباه نشوند. اما اهل سنت تنها به همان مقدار احادیث پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) بسنده کرده و از توجه به احادیث ائمه‌اطهار(علیهم‌السلام) در این حوزه، سرباز زدند؛ از این‌رو مهدویت نزد اهل سنت دارای ابهامات بسیاری است.