شیخ عزیز الله شکوری رحمه الله، مبلّغ مخلص

حبیب الله سلمانی آرانی
عزيزالله، دومين فرزند استاد يحيي در تاريخ 8/6/1310 هجري شمسي در آران متولد شد.
استاد يحيي فرزند استاد حسن، مردي صالح و پرهيزگار بود كه ضمن اشتغال به كشاورزي، كارهاي مربوط به قنات را انجام مي داد. جدّ مادري استاد يحيي ملاّ محمدحسين آراني از عالمان عصر خود به شمار مي رفت.
مادر عزيز الله سيّده ستاره بيگم دختر ميرزا سيّد حسن شريفيان، زني پارسا و از خانواده اي متديّن و سرشناس بود.
عزيز الله پس از گذراندن دوران كودكي در شش سالگي به مدرسة هدايت آران رفت و دورة ابتدايي را در آنجا به پايان رسانيد. در كودكي به بيماري ديفتري سختي مبتلا شد. والدين براي درمان و بهبودي او تلاش كردند و ضمن آن با نذر و توسل به اهل بيت علیهم السلام شفاي او را از خدا خواستند. مادرش گوشواره هاي خود را نذر بقعة آقا علي عباس علیه السلام نمود و زير بالين فرزندش گذاشت و با پدر عهد بست چنانچه پسرش سلامتي خود را باز يابد وي را براي تحصيل علوم ديني به حوزه علميه بفرستند.
چند روزي گذشت. در يكي از شبها كه عزيزالله در بستر بيماري خوابيده و مادرش كنار او آرميده بود ناگهان از خواب برخاست و سالم و سرحال، راه رفت و شادي كرد. عزيزالله به مادر گفت: مادر! در عالم خواب، شخصي به بالينم آمد و خود را علي اكبر فرزند امام حسين علیه السلام معرفي كرد. او انگشت سبّابه اش را روي سرم جاي مسح كشيد و گفت: تو خوب شدي، از جايت برخيز و من از بستر برخاستم... .
والدينش گوسفندي را براي سلامتي او ذبح كردند و به همسايگان و... دادند. پس از آن، مادر نذرش را ادا نمود. جاي انگشت حضرت علي اكبر علیه السلام  به صورت خطي روي سر عزيزالله باقي ماند.
استاد يحيي بعد از مدتي، فرزندش را نزد روحاني محل حجت الاسلام و المسلمين حاج محمدحسن متوسل آراني برد  و از او خواست تا مقدّمات دروس حوزوي را به فرزندش بياموزد.
عزيز الله بخشي از مقدّمات را نزد وي و آيت الله دربندي خواند و بقيه آن را در كاشان، حوزة امامزاده حبيب بن موسي علیه السلام كه زير نظر آيت الله آقا مير سيد علي يثربي (1379 ق) اداره مي شد نزد ديگر استادان فرا گرفت. با تعطيل شدن اين حوزه، آقاي شكوري به اتفاق دوستان اهل علم و همشهريانش حجج اسلام آقايان سيد رضا سيّديان (1379 ش) شيخ حبيب الله قاسمي، شيخ صادق شيداييان، شيخ عباس يوسفيان به مدرسة سلطاني (امام خميني قدّس سرّه) كاشان رفتند و ديگر متون درسي سطح اول حوزوي را نزد حضرات آقايان حاج شيخ جعفر صبوري قمي (1424 ق) سيّد جليل الله فقيه (1390 ق)، شيخ محمد سليماني (1387 ق) و شيخ عباس مؤذّن خواندند.
در اين سالها حاج سيّد عباس حسيني از تاجران نيكوكار و مبارز آران كه با حجت الاسلام و المسلمين حاج محمدحسن متوسل دوست صمييمی بود و همكاريهايي در امور ديني محل داشت به آقاي شكوري و دوستانش گفت: چنانچه براي ادامة تحصيل به قم مهاجرت كنند كمك هزينة تحصيلي آنان را خواهد پرداخت. آقاي شكوري و رفقاي اهل  علم او اين پيشنهاد را پذيرفتند و براي ادامة تحصيل به قم عزيمت كردند. آنها در مدرسة فيضيه، حجره گرفتند و مشغول تحصيل شدند و پايان هر هفته به آران باز مي گشتند.
آقاي شكوري، شرح لمعه، قوانين الاصول و دروس ديگر را در محضر حضرات آيات آقايان شيخ محمدتقي ستوده (1420 ق)، سيد رضا صدر (1415 ق)، ميرزا علي اكبر مشكيني اردبيلي (1438 ق) و شيخ مصطفي اعتمادي خواند.
او در حدود نوزده سالگي به دست آيت الله آقا ميرزا احمد عاملي آراني (1328 ش) عمامه به سر نهاد و ملبّس گرديد و در ايام تلبيغي محرّم و صفر و ماه مبارك رمضان در آران و روستاهاي كاشان به تبليغ و ارشاد پرداخت... .
اهالي كوي وشاد آران پس از رحلت آيت الله عاملي براي امامت جماعت مسجد محل از آقاي شكوري درخواست كردند كه اين مسئوليّت را بپذيرد و فعاليّتهاي تبليغي خود را در اين مكان انجام دهد. او پس از مشورت با برخي استادان و بزرگان محلي، عهده دار امور ياد شده گرديد و از آن پس به عنوان روحاني محل و مبلغ رسمي شهر مطرح شد. از آن پس در ايام تحصيلي در دروس سطوح عالي و پس از آن در درس خارج فقه آيت الله سيد مهدي يثربي (1427 ق) حاضر شد و از وي بهره هاي علمي برد.
فعاليتها    
آقاي شكوري از زماني كه معمم و ملبّس گرديد تا پايان عمر به امامت جماعت و تبليغ و ارشاد و ساير فعاليّتهاي ديني و اجتماعي پرداخت.
او بيش از 50 سال در «مسجد وشاد» و ديگر مساجدي كه خود مؤسس آنها بود نماز جماعت را اقامه نمود و اهالي را ارشاد كرد. شيوة تبليغي اش اين بود كه مطالب مفيد و ارزنده را با مطايبه و لطايف بيان مي كرد. گفتار نيكو و ملايم او باعث شهرت وي و جذب مخاطبان شد.
حجت الاسلام شكوري در امر حلّ و فصل اختلافات خانوادگي، محلي و رفع مشكلات شخصي بين مردم و يا مردم با مسئولان اجرايي تلاشي ويژه داشت. صراحت كلام، لطافت بيان و خوش برخوردي او در ميانجيگريها، مفيد و كارساز بود. برخي مشكلات بين اشخاص يا دستگاه هاي دولتي و محاكم، ممكن بود سالها طول بكشد؛ ولي او در يكي دو نشست خودماني، آنها را حلّ و موجبات رضايت طرفين را فراهم مي كرد و قضيه را خاتمه مي داد... .
ويژگيهاي اخلاقي
* حسن خلق
ويژگي بارز آقاي شكوري، خوش خلقي، چهرة بشاش و متبسّمش بود. در گفت و گوهاي معمولي و تعارفات و نيز هنگام سخنراني و ارشاد، آن چنان خوش سخن، باوقار و مؤدّب بود كه آشنا و بيگانه، مجذوب اخلاق و گفتارش مي شدند.
* تواضع
آقاي شكوري، انساني متواضع، بي ريا و مخلص بود. در سلام كردن بر همگان سبقت مي گرفت. ارادت و علاقة خاصي به اهل علم و روحانيان داشت. نسبت به تحصيلكرده ها در هر سطح و موقعيتي كه بودند اظهار وجد و خوشحالي مي كرد. در مواجهه و برخورد با محصّلان و دانشجويان ضمن ابراز علاقه، آنان را به ادامة تحصيل و خوب درس خواندن و خدمت به مردم، تشويق و ترغيب مي نمود.
* غمخواري و ايثارگري
از ديگر ويژگيهاي آقاي شكوري، دوستي و معاشرت، غمخواري با مستمندان و بيچارگان و كمك به آنها بود. خانواده اي 13 نفري را اداره مي كرد؛ ولي هماره فقيران را بر خود و خانواده اش ترجيح مي داد. برخي خانواده ها و اشخاص بي بضاعت به علّت مناعت طبع، ناداري خود را اظهار نمي كردند؛ ولي چون او از احوال آنها اطلاع كامل داشت، شبانه با موتور ـ كه تا روزهاي آخر عمر، تنها وسيلة نقليه اش بود ـ  به منازل آنان مي رفت و ضمن دلجويي، كمكهاي نقدي و غيرنقدي نيكوكاران محلي و ... را تقديم آنها مي كرد.
نكتة قابل ذكر اينكه آقاي شكوري به ملاحظة آنكه ممكن است برخي مستمندان و مراجعه كنندگان به وي معطّل بمانند و يا با مشكل مواجه شوند و او به نوعي با آنها همدردي كرده باشد هيچ گاه براي زيارت و يا سياحت به داخل و خارج كشور سفر نكرد. نويسندة اين سطور، چند بار به وي پيشنهاد كرد، حداقل يك بار به مشهد مقدس سفر كنيد؛ ولي ايشان اظهار نمود ان شاء الله اگر فرصت مناسبي پيش آيد به مشهد خواهد رفت.
خدمات ماندگار
آقاي شكوري فعاليتهايي هم در جهت امور ديني، فرهنگي و اجتماعي انجام داد. او با بي قراري و تلاش شبانه روزي، خدمات شايان ذيل را در كارنامه اش نگاشت و نام خود را در شمار مبلّغان خيّر و نيكوكار منطقه ثبت كرد.
* تجديد بنا و ساخت مسجد
مسجد وشاد آران از مساجد قديمي و مشهور و محل اقامة نماز جماعت آيات عظام آقايان ملاّ محمدعلي عاملي و فرزندش آقا ميرزا احمد و ملاّ حسن داعي بود. آقاي شكوري پس از ارتحال آيت الله آقا ميرزا احمد، امامت جماعت محل را بر عهده گرفت و سالها در اين سنگر،  انجام وظيفه كرد، از آنجا كه اين مكان مقدس به تعميرات اساسي و توسعه نياز داشت بدين منظور در سال 1353 شمسي با همكاري و مساعدت اهالي محل، فضا و نماي مسجد قديمي را با نقشه و طراحي جديد، تجديد بنا كرد و به صورتي در آورد كه بهتر و بيشتر از آن استفاده شود. هم اكنون اين مسجد از مراكز ديني فعّال شهر آران است.
* مسجد شهيد مصطفي خميني
اين مسجد هم با اقدام و تلاش آقاي شكوري و همياري و مساعدتهاي ساكنان و نيكوكاران آران در سال 1353 احداث شد. آقاي شكوري براي مدتي در اين مسجد، نماز جماعت اقامه كرد و پس از ايشان روحانيان بومي، مسجد را اداره كردند، هم اكنون نيز فعاليتهاي تبليغي در اين مسجد ادامه دارد.
* مدرسة نوبنياد
پيش از پيروزي انقلاب اسلامي (1351 ش) مدارس راهنمايي در آران به صورت مختلط بود. آقاي شكوري به مسئول وقت اداره آموزش و پرورش اعتراض كرد. مسئول اداره در پاسخ به اعتراض ايشان گفت: زمين آماده داريم چنانچه شما ساخت و ساز آن را بر عهده گيريد و بسازيد دانش آموزان را جدا مي كنيم.
آقاي شكوري براي چند ماه مهلت خواست و زمين مزبور را در اختيار گرفت. او با ياري مردم در مدت 4 ماه، مدرسه اي وسيع با 16 كلاس و اتاق دفتر و سرويس بهداشتي ساخت و در اختيار اداره آموزش و پرورش گذاشت. رئيس اداره هنگام نامگذاري و  افتتاح به آقاي شكوري پيشنهاد كرد كه اين مدرسه به نام شما باشد. او اين پيشنهاد را نپذيرفت و در جواب گفت: مدرسه اي كه مردم، هزينه اش را پرداخته اند من به نام خود نمي كنم. اين مدرسه در آغاز به نام مدرسة نوبنياد افتتاح شد و بعدها به ياد شاعر بزرگ منطقه ملاّ سليمان صباحي بيدگلي تغيير نام يافت.
* صندوق قرض الحسنه
آقاي شكوري براي رفاه حال طبقه مستمند و متوسط در ارديبهشت 1358 ش صندوق قرض الحسنه اي را تأسيس نمود. وي در آغاز با اجارة محلي كوچك و كادري محدود و آشنا با مسائل بانكي، فعاليتش را با همكاري و پشتيباني مالي صندوق جاويد كاشان، موجودي مشتريان و برخي خيرين شروع كرد.
مراجعات و استقبال عمومي از اين كار خداپسندانه موجب گرديد كه آقاي شكوري زمين وسيعي را در خيابان 17 شهريور از اداره اوقاف اجاره كند و ساختمان بزرگ تري را براي محل صندوق بسازد و به نام صندوق قرض الحسنه امام حسين علیه السلام آران به آن رسميت ببخشد. سپس وي هيئت امناء تشكيل داد و صندوق را ثبت كرد و تا پايان عمر خويش رئيس هيئت مديره آن گرديد. كادر اجرايي اين صندوق سالها است به طبقات مختلف خدمت رساني مي كنند.
* درمانگاه
نياز مبرم ساكنان مناطق مركزي شهر آران به يك مركز درماني، سبب شد آقاي شكوري آستين همت را بالا بزند. وي براي خدمات درماني، منزلي را در محل ميدان بزرگ تهيه كرد و مدتي با همكاري پزشكان محلي و كادر ضروري با وسايل مختصر به ويزيت بيماران انجام خدمات و كمكهاي اوليه پرداخت. وي با فعال شدن اين مركز و مراجعات فراوان، با خيّرين بومي و غيره و تلاش ببيشتر، كمكها و مساعدتهاي قابل توجّهي را جذب نمود و ساختمان درمانگاه را در فضايي وسيع تر ساخت و به تجهيز آن پرداخت.
درمانگاه جديد كه به نام حضرت ولي عصر(عج) نامگذاري شده بود در نيمه شعبان 1394 ق (1353 ش) با حضور حجت الاسلام و المسلمين حاج شيخ احمد كافي (واعظ مشهور) افتتاح و به ارائه خدمات درماني مشغول شد.
درمانگاه ياد شده در سال 1358 ش تحت پوشش وزارت بهداشت و درمان قرار گرفت و از آن پس تاكنون اين مركز به ارائه خدمات درماني و بهداشتي مراجعان مي پردازد.
وفات و مدفن
سرانجام، اين روحاني مخلص و كوشا در تاريخ 25/8/1384 پس از اداي نماز جماعت مغرب و عشا در مسجد وشاد و مراجعت به منزل به طور ناگهاني دچار ايست قلبي گرديد و در 74 سالگي درگذشت.
اهالي آران و بيدگل، پيكر او را با احترام و شكوه و در حالي كه به سينه مي زدند و اشك از ديدگان بسياري از تشييع كنندگان جاري بود بر روي دستان خود تا آستان حضرت محمد هلال بن علي علیه السلام حمل كردند و پس از غسل و كفن و اداي نماز ميّت در جواز عالم ربّاني آيت الله ميرزا احمد عاملي به خاك سپردند.