- پیامبر و ائمه اطهار(صلواتاللهعلیهماجمعین) دارای مقام نورانیت هستند(بحارالانوار، ج25 ص22) که مادی نیست و با استفاده از آن مقام نورانی و ماورائی، بر همه عالم اشراف دارند و همه اعمال انسانها را میبینند.
یکی از سوالاتی که در مورد امام زمان(عجلاللهتعالیفرجهالشریف) مطرح است، این است که آیا حضرت همه جا هست، و همه اعمال مردم را میبیند یا نه و اگر همه جا هست چگونه چنین چیزی امکان دارد؟ مگر یک جسم میتواند در دو مکان باشد؟
در پاسخ باید گفت: حاضر و ناظر بودن امام، به این معنا نیست که امام، با چشم سر به افراد نگاه میکند؛ همانگونه که دیدن خداوند متعال نیز مادی نیست. بلکه امام دارای حقیقت وجودی بسیار بلندی است که مربوط به گستره این عالم مادی نیست. در بسیاری از اخبار، برای پیامبر اکرم و امامان معصوم(صلواتاللهعلیهماجمعین) غیر از آنچه که ما آن را نفس و روح مینامیم، مقامی والاتر اثبات شده است و آن مقام نورانیت است. در روایتی نقل شده نخستین چیزی که خداوند متعال آفرید، نور پیامبر و ائمه بوده است.(بحارالانوار، ج25 ص22) در روایت دیگری آمده: «خداوند متعال در آغاز نور محمد و علی(علیهماالسلام) را خلق کرد.(همان، ح54 ص170) در روایت دیگری بیان شده: خداوند متعال از نور عظمت خویش، آنان را آفرید.(همان، ج15، ص24)
آفرینش از نور خدا چندان برای ما روشن نیست، ولی میتوان گفت قطعا غیر مادی و مقامی بس بلند است. این مقام نورانیت است که محیط و در بردارنده زمانها و مکانهاست، و بر همه چیز احاطه وجودی دارد. پس امام معصوم و خصوص وجود نازنین امام زمان(عجلاللهتعالیفرجهالشریف) با استفاده از آن وجود نورانی و قدرت ماوارئی که دارد، بر تمام هستی اشراف داشته و از این طریق است که از همه اعمال انسانها در تمام نقاط جهان اطلاع دارند. و الا با بدن مادی و همین جسم دنیوی در یک مکان و یک زمان بیشتر نمیتوان بود.
_________________________________________________
بحارالانوار، علامه مجلسی، موسسه الوفاء بیروت، لبنان، 1404ق.