جواب از زوایا و جهات مختلف قابل بحث و بررسی است: در مورد نژادهای مختلف بشر، مانند: سفید و سرخ و سیاه و زرد، دو نظریه وجود دارد: الف - کلیه این نژادها از یک ریشه بوده اند، ولی در پی جدا شدن از یکدیگر و مهاجرت به سرزمین های مختلف و ازدواج های داخلی، یک دسته صفات ژنتیکی به عنوان صفات برتر و فائق در آن مجموعه ها به وجود آمده است و ژن های دیگر در آن مناطق امکان بقا و رشد پیدا نکرده اند.
پرسش:
چرا خداوند انسان ها را به صورت هاى مختلف آفریده است؟
پاسخ:
جواب از زوایا و جهات مختلف قابل بحث و بررسی است:
در مورد نژادهای مختلف بشر، مانند: سفید و سرخ و سیاه و زرد، دو نظریه وجود دارد:
الف - کلیه این نژادها از یک ریشه بوده اند، ولی در پی جدا شدن از یکدیگر و مهاجرت به سرزمین های مختلف و ازدواج های داخلی، یک دسته صفات ژنتیکی به
عنوان صفات برتر و فائق در آن مجموعه ها به وجود آمده است و ژن های دیگر در آن مناطق امکان بقا و رشد پیدا نکرده اند.
بنابراین محیط و منطقة زندگی و آب و هوا و غذاهای مختلفی، که به مرور زمان و در اثر تکثیر نسل انسان ها، با آن اُنس گرفتند، نقش بسزایی در به وجود آمدن رنگ ها و شکل ها می تواند داشته باشد.
ب - نسل آدم ابوالبشر(ع) با باقی مانده نسل انسان های قبلی - که روی زمین ساکن بوده اند - مخلوط شده و تفاوت افراد بشر به همین جهت است.
هر دو نظریه در حال حاضر طرفدارانی دارد و دلیل هایی نیز هر کدام از قرآن و روایات بر مدعای خود ذکر می کنند.
اگر چه با توجه به ظاهر آیات قرآن؛ نظریه دوم،
کمتر قابل دفاع است و ظاهرا بشر امروزی ( به طور کامل) از نسل حضرت آدم (ع) می باشد،
زیرا قرآن می فرماید: "یا ایها الناس اتقوا ربکم الذی خلقکم من نفس واحدة و خلق منها زوجها و بثّ منهما رجالا کثیرا و نساء(1)؛ ای مردم (حق) پروردگار خود را رعایت کنید،
کسی که شما را از یک نفس ( حضرت آدم) خلق کرد و از او همسرش (حوا) را آفرید و از آن دو، مردان و زنان بسیاری را (در سراسر زمین) منتشر کرد".
همچنین می فرماید: "یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر و أنثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا(2)؛ ای مردم ما شما را از مرد و زن (آدم و حوا) آفریدیم و شما را خلق ها و قبیله هایی قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید".
با وجود این شواهد هنوز در این مورد نمی توان حکم قطعی صادر کرد. در هر حال بشر امروزی از نژادهای مختلفی تشکیل شده است.
همان گونه که از آیه دوم به دست می آید ، یکی از حکمت های تفاوت انسان ها در نژاد ها و زبان ها ، شناخت انسان ها از یکدیگر معرفی شده است.
قرآن این مسئله را در آیه دیگر چنین بیان می کند.
"و من آیاته خلق السماوات و الأرض و اختلاف ألسنتکم و ألوانکم انّ فی ذلک لایات للعالمین(1)؛ از نشانه های او آفرینش آسمان ها و زمین و تفاوت زبان ها و رنگ های شما است . در این نشانه هایی است برای عالمان"
در آیه مذکور قرآن وجود نژادهای مختلف و زبان ها و لهجه های گوناگون را نشانه های الهی بیان نموده است.
برخی از مفسران در تفسیر این آیه نوشته اند: "بی شک زندگی اجتماعی بشر بدون شناخت افراد و اشخاص ممکن نیست. اگر یک روز همه انسان ها یک شکل و یک قیافه و دارای یک قد و قواره باشند، در همان یک روز شیرازه زندگی به هم می ریزد.
نه پدر و فرزند و همسر از بیگانه شناخته می شوند و نه مجرم از بیگناه ، یا بدهکار از طلبکار و یا فرمانده از فرمانبر و رئیس از مرئوس و میزبان از مهمان، چنان که دوست از دشمن شناخته نمی شود و جنجال عجیبی برپا خواهد شد.
بنابراین اختلاف رنگ که در قرآن به عنوان یکی از نشانه های الهی یاد شده . یکی از حکمت های آن شناسایی افراد است.
فخر رازی در ذیل آیه 22 روم می گوید: شناسایی انسان نسبت به آدم یا باید از طریق «چشم» حاصل شود یا به وسیله گوش.
خداوند برای تشخیص چشم، رنگها و صورت ها و شکل ها را مختلف آفریده، نیز برای تشخیص گوش، اختلاف آوازها و آهنگ ها را ایجاد کرده است،
به طوری که در تمام جهان نمی توان دو انسان را پیدا کرد که از نظر چهره و آهنگ صدا از تمام جهات یکسان باشند.
صورت انسان (که عضو کوچکی است) و آهنگ صدای انسان، به قدرت پروردگار به میلیاردها شکل مختلف در می آید و این از آیات عظمت پروردگار است.(4)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پاورقی :
1) نساء (4) ، آیه 1.
2) احزاب (33) آیه 13.
3) روم (30) آیه 22.
4) تفسیر نمونه، ج16، ص 394 و 395.
برگرفته از مرکز ملی پاسخ گویی به سوالات دینی