- ارتقای آگاهی زوجین، نسبت به تفاوت‌ها و ارتباط صحیح با یکدیگر باعث کم شدن اختلافات همسران می‌شود.
یکی از اهداف مهم ازدواج به آرامش رسیدن زن و مرد در کنار همدیگر است چنان که خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا؛ [1] و از نشانه‌های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید.» معمولا بعد از ازدواج، مشکلات و اختلافاتی بین زوجین به وجود می‌آید که در صورت عدم آگاهی نسبت به چگونگی برخورد با مشکلات و شیوه حل آنها، روز به روز تلخی بیشتری در زندگی تجربه می‌کنند و چه بسا کار آنها به جدایی کشیده شود. با نگاهی به دادگاه‌های خانواده متوجه این نکته خواهیم شد که یکی از علت های اصلی اختلافات زوجین می‌تواند عدم آگاهی زوجین نسبت به تفاوت های یکدگیر باشد.
دو عامل پیشرفت جامعه و خانوداه
به طور کلی مشکلاتی که برای جوامع کوچک و بزرگ، از جمله خانواده‌ها به وجود آمده را می توان با دو راه حل اساسی پیگیری نمود؛ اول: آموزش صحیح، دوم: عمل کردن به آموزش‌ها.
بسیاری از جوامع موضوع آموزش مردم را یکی از اولویت‌هایشان قرار دادند و هدف كلى سیاست‌های آموزشی و تربیتی در هر جامعه اى اين است كه هر فرد را طبق مجموعه ای از الگوهای برتر تربیت کند. بر این اساس، آموزش صحیح و درست می‌تواند موجب تربیت افرادی با شخصیت سالم شود. بعد از آموزش صحیح، عمل به آن آموزه‌ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
عمل به این آموزش‌ها می‌تواند باعث نزدیک شدن انسان به مقصد شود. همان طوری که عالم بی عمل مثل زنبور بی عسل فایده‌ای نخواهد داشت، آموزش بدون بهره بردن از آن هم فایده‌ای نخواهد داشت. در جامعه‌ای مثل خانواده اگر اعضای آن، آموزش های لازم جهت روبرو شدن با مشکلات و حل کردن آنها را ببینند و از آنها استفاده کنند منجر به پیشرفت و تعالی آنها خواهد شد.
طلاق نتیجه عدم شناخت تفاوت‌ها
همسران به خصوص زوجین جوانی که به تازگی ازدواج کرده‌اند، اگر شیوه صحیح برخورد با مشکلات را ندانند شاید کار آنها به جدایی و طلاق کشیده شود. برخلاف ازدواج که امرى مقدس و پسندیده شمرده شده و بردوام آن تأکید فراوانی شده است، طلاق امر ناپسندی است که در متون دینی از انجام آن نهی شده و به عنوان مبغوض‌ترین حلال‌ها دانسته شده است. در حدیثی از امام صادق علیه‌السلام آمده است که فرموده‌اند: «ما مِن شَيءٍ مِمّا أحَلَّهُ اللّه ُ عَزَّ و جلَّ أبغَضَ إلَيهِ مِن الطلاقِ، و إنَّ اللّه َ يُبغِضُ المِطلاقَ الذَّوّاقَ [2] ازمیان چيزهايى كه خداوند عزّ و جلّ حلال فرموده هيچ چيز نزد او منفورتر از طلاق نيست. خداوند مردى را كه زن زياد طلاق مى دهد و پيوسته تغيير همسر مى‌دهد دشمن می دارد.» می‌توان با آموزش صحیح زوجین و بالا بردن سطح آگاهی آنها از یکدیگر ازبسیاری طلاق‌ها جلوگیری کرد.
به عنوان نمونه بعضا وقتی از آقا و خانمی که برای طلاق به دادگاه مراجعه می‌کنند سوال پرسیده می‌شود که چه مشکلی با یکدیگر داشتید که کار شما به جدایی کشیده شد؟ می‌گویند: ما همدیگر را درک نمی کنیم، خانم می‌گوید: شوهرم هر موقع به تماشای تلویزیون مشغول می‌شود، به صحبت‌های من توجهی نمی‌کند؛ و زحمات من را نمی‌بیند؛ اصلا انگار که من وجود ندارم! از آقا پرسیده می‌شود که مشکل شما چیست؟ می گوید: زیاد در کار من دخالت می‌کند؛ نمی گذارد با گوشی کار کنم و تلویزیون ببینم، همیشه نق می‌زند، با اینکه دارد چندین کار را با هم انجام می‌دهد به من هم گیر می‌دهد.
دلیل جدایی این زوج جوان به خاطر این مسأله است که آموزشی در این زمینه ندیده‌اند. در حالی که با آموزش درست متوجه خواهند شد که اشکال کارشان کجاست و بیشتر دعواها و سوء تفاهم‌هایشان از بین خواهد رفت. یکی از آموزش های مورد نیاز زوجین، شناخت تفاوت های زن و مرد است.
شناخت تفاوت‌ها؛ کلید حل تعارضات
یکی از تفاوت های زن و مرد که دانشمندان به آن دست یافتند این است که مغز مردان، برای انجام یک مسئولیت منفرد پیچیده، سیم‌کشی شده است. [3] چه بسا این مسئولیت نگاه کردن به تلویزیون یا پختن غذا باشد. شاید به همین علت است که آقای خانه نمی‌تواند هم‌زمان هم تلویزیون ببیند و هم توجه اش به خانمش باشد و یا کار دیگری انجام دهد.
برخلاف آقایان، مغز خانم‌ها برای انجام چند مسئولیت ساختاربندی شده است. [4] یعنی می‌توانند چندین کار را باهم انجام دهند. به طور مثال هم زمان می‌توانند تلویزیون ببینند، آشپزی کنند، با گوشی تلفن صحبت کنند و در عین حال به حرف‌های همسرشان نیز توجه داشته باشند.
نکته‌ی دیگر اینکه یکی از نیازهای مهم در زنان این است که دوست دارند دیده شوند و توجه همسرشان را جلب کنند. زمانی که خانم به همسرش می گوید تلفن همراه را کنار بگذار یا تلویزیون را خاموش کن، به این خاطر نیست که دوست ندارد همسرش تلویزیون ببیند، بلکه خانم می‌خواهد بگوید: «به من توجه کن، دوست دارم دیده شوم.» اگر نیاز خانم به توجه توسط همسر تأمین شود مشکلی با تلویزیون دیدن یا سرگرمی های دیگر شوهر نخواهد داشت.
در صورت توجه زوجین به نکاتی از این قبیل، بسیاری از دعواها و طلاق‌ها اتفاق نخواهد افتاد. گاهی اوقات این آموزش ها را می توان در قالب فیلم آموزشی یا کتاب ارائه داد. بنابراین اجرای صحیح آموزش‌های لازم برای زوجین از بروز بسیاری اختلافات جلوگیری کرده و باعث تزریق آرامش به خانواده خواهد شد.
پی نوشت:
[1] سوره روم، آیه 21.
[2] الكافي : جلد 6، صفحه 54.
[3] برگرفته از پژوهش Proceedings of the National Academy of Sciences.
[4] همان.
بسیاری از اتفاقات و مشکلاتی که برای خانواده ها از جمله زوجین جوان پیش می‌آید به علت عدم آموزش صحیح و به‌کار نبستن آموزش ها است. آرامش به عنوان هدف اصلی ازدواج زمانی محقق می‌شود که زوجین با آگاهی از تفاوت‌های یکدیگر روز به روز بر میزان درک متقابلاشان از یکدیگر بیافزایند.