- ازدواج، تعاملی دو سویه برای رسیدن به آرامش و خوشبختی است.
یکی از اهداف مهمی که ما در زندگیمان به دنبال آن هستیم رسیدن به آرامش است. ازدواج، پیمان و تعهد مقدسی است که می‌تواند پلی برای رسیدن ما به آرامش باشد. دین مبین اسلام که همه چارچوب های فردی و اجتماعی ما را دربر‌می‌گیرد هدف اصلی ازدواج را رسیدن به آرامش دانسته است چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: «وَ مِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً؛ [1] و از نشانه‌های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد.» بنابراین ازدواج صحیح و عاقلانه ثمراتی مانند آرامش، محبت و مودت دربرخواهد داشت.
ازدواج؛ پیوند و تعهدی دو سویه
ازدواج تعهدی دو طرفه است. برای هر کدام از زن و شوهر وظایفی تعیین شده که در صورت پایبندی به آنها می‌توانند دو بال همدیگر برای رسیدن به مقصد باشند. بهترین نمونه آن، ازدواج حضرت زهرا سلام الله علیها و امام علی علیه السلام است چنان که امام علی علیه السلام در مورد زندگی‌اش با حضرت زهرا سلام الله علیها می‌فرماید:«نِعْمَ الْعَوْنُ عَلی طاعَةِ اللّهِ؛ [2] در اطاعت کردن از خدا خوب یار و یاوری است.» بنابراین فلسفه ازدواج رسیدن به آرامش است اما متاسفانه امروزه شاهد اختلافات و تنش های خانوادگی هستیم که گاهی به طلاق کشیده می‌شود. در اینجا به سه عامل اختلافات خانوادگی از منظر حضرت زهرا سلام الله علیها اشاره خواهیم داشت.
سه عامل مهم اختلافات خانوادگی از منظر حضرت زهرا سلام الله علیها
حضرت زهرا سلام الله علیها که مظهر پاکی و تقدس هستند در وصایای خود به امام علی علیه السلام این چنین فرمودند: «مَا عَهِدْتَنِي كَاذِبَةً وَ لَا خَائِنَةً وَ لَا خَالَفْتُكَ مُنْذُ عَاشَرْتَنِي فَقَالَ علیه السلام مَعَاذَ اللَّهِ أَنْتِ أَعْلَمُ بِاللَّهِ وَ أَبَرُّ وَ أَتْقَى وَ أَكْرَمُ وَ أَشَدُّ خَوْفاً مِنَ اللَّهِ أَنْ أُوَبِّخَكِ غَداً بِمُخَالَفَتي؛ [3] آيا در اين مدّتى كه تو با من معاشرت داشتى، دروغ و خيانت و مخالفتى از من ديدى؟ حضرت امير عليه السّلام فرمود:ابدا!! به خداوند پناه مى‌برم! تو به وجود خداوند داناترى و نيكوكارتر و پرهيزكارتر و گرامى‌تر و از خدا خائف‌تر از آنى كه من تو را به علّت مخالفت كردن سرزنش نمايم.» با توجه به این حدیث ارزشمند می‌توان این‌گونه گفت که سه عامل دروغ، خیانت و مخالفت باعث تنش و اختلاف بین زوجین خواهد شد. زوجین با رعایت این سه صفت می‌توان طعم زندگی خوب و آرام بخش را تجربه کنند.
دروغ؛ عملی زشت که زمینه ساز اعمال زشت دیگر است
دروغ، عمل ناپسندی است که هم خودش گناه بزرگی است و هم زمینه گناهان دیگر را فراهم می‌کند. امام حسن عسکری علیه السلام دروغ را کلید تمامی پلیدی‌ها دانسته و فرموده است: «جُعِلَتِ اَلْخَبَائِثُ كُلُّهَا فِي بَيْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهَا اَلْكَذِبَ؛ [4] همه پليدى ها را در خانه اى نهادند و كليد آن، دروغ است.» اگر نگاهی به زندگی هایی که ازهم پاشیده یا در معرض جدایی هستند بیاندازیم متوجه این مساله خواهیم شد که اینان خیلی راحت به یکدیگر دروغ می‌گفتند یا به دروغ خودشان خوب را جلوه دادند و بعد فهمیدند که این‌گونه نبوده و مواردی از این قبیل باعث تنش و اختلاف‌شان شده است. پس باید مراقب این صفت زشت و ناپسند باشیم وهمواره در زندگی خود صداقت داشته باشیم.
خیانت؛ عامل سستی بنیان خانواده
خیانت، از جمله اعمالی است که نه تنها در بحث ازدواج بلکه در تمامی حیطه‌های زندگی فردی و اجتماعی انسان عملی مذموم و ناپسند است. امام علی علیه السلام این صفت را زشت ترین اعمال دانسته است و فرموده است: «أقْبَحُ الأخلاقِ الخِيانةُ؛ [5] زشت ترين اخلاق خيانت كردن است.» امروزه در جوامع گوناگون شاهد خیانت‌ها به انواع مختلف از جمله عدم رازداری زوجین نسبت به یکدیگر، رعایت نکردن حریم خودشان و خیانت زناشویی هستیم که بنیان خانواده ها را سست و باعث بی‌اعتمادی، بی آبرویی، خرد کردن شخصیت طرف مقابل و ... خواهد شد. با حفظ حریم و مرزبندی نگذاریم این عمل زشت زندگیمان را به ورطه نابودی بکشاند.
پایبندی به حقوق یکدیگر؛ ضامن خوشبختی
زوجین حقوقی بر عهده یکدیگردارند که هر کدام باید به آن پایبند باشد تا طعم خوش زندگی را بچشند. یکی ازحقوقی که مردان بر همسران خود دارند مخالفت نکردن و تبعیت از آنان در حقوق مردان بر همسران است. اطاعت پذیری و خوب شوهر داری کردن از ارزش بالایی برخوردار است به‌گونه‌ای که پیامبراکرم حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم آن را به منزله جهاد دانسته و فرموده است: «جِهادُ المَرأَةِ حُسنُ التَّبَعُّلِ؛ [6] جهاد زن خوب شوهردارى کردن است.» باید دانست که لجبازی نکردن و مخالفت نکردن با خواسته های معقول و به حق هر دو طرف نه تنها باعث کوچک شدن هر یک از زوجین نخواهد شد بلکه باعث استحکام بخشیدن بنیان زندگیشان خواهد بود. ازدواج رابطه طرفینی و تعاملی دو سویه است که هر یک از زوجین باید به وظایف و مسئولیت‌های خود عمل کند تا لذت آرامش و خوشبختی را در کنار یکدیگر احساس کنند.
پی نوشت:
[1] سوره روم، آیه 21.
[2] بحارالانوار، ج 43، ص 117.
[3] بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام، ج 43، ص 191.
[4] اعلام الدین فی صفات المومنین، ج 1، ص 313.
[5] غررالحکم و درر الکلمف ج 1، ص 188.
[6] الکافی، ج 5، ص 9.
فلسفه ازدواج رسیدن به خوشبختی و آرامش بیان شده است. برای رسیدن به این هدف باید از عوامل مخل و برهم زننده ای مثل دروغ، خیانت و مخالفت دوری کرده و با پایبندی و عمل به وظایف و مسئولیت‌های تعیین شده، شمیم خوش آرامش و خوشی را احساس کنیم.